Sử dụng video bài giảng trong dạy học môn Toán: Một số hạn chế

Một trong những nguyên nhân để giải thích cho hiện tượng này được các nghiên cứu gần đây đưa ra đó là việc sử dụng thường xuyên những video ghi lại bài giảng phần nào có thể khiến học sinh cảm thấy chán nản. 

Nghiên cứu đầu tiên liên quan đến hai nhóm sinh viên theo học các khóa Toán học kỹ thuật ở Australia và Anh. Vào thời gian đầu và cuối mỗi khóa học, sinh viên sẽ phải hoàn thành một bảng khảo sát gồm nhiều câu hỏi để đánh giá cách họ tiếp cận việc học của mình.

Kết quả cho thấy, trong cả hai nhóm được khảo sát, những sinh viên thường xuyên học qua các bài giảng video thường có xu hướng tiếp thu kiến thức không “sâu”, không kĩ trong suốt học kỳ. Những người ít hoặc không học qua bài giảng video thường sẽ không có sự thay đổi trong cách tiếp cận với việc học tập của họ. Điều này đã gợi ý cho các tác giả thực hiện nghiên cứu thứ hai, sử dụng phương pháp phỏng vấn các đáp viên đến từ Australia để tìm hiểu cách thức sử dụng các bài giảng video để nâng cao hiểu biết về toán học.

Các đáp viên người Úc trả lời nghiên cứu cho biết trong đa số trường hợp, họ sử dụng khả năng phán đoán, nhận xét chủ quan, sử dụng “cảm giác về sự đúng đắn” để suy luận, ít sử dụng “vùng nhớ hoạt động” trong não (khả năng ghi nhớ ngắn hạn các chi tiết, dữ kiện để đưa ra lời giải) khi học qua bài giảng video. Hệ quả của việc sử dụng phương pháp tư duy này là những lời giải, những suy luận không đúng (còn gọi là “phân tích giả”).

Thoạt nhìn, kết quả nghiên cứu này dường như trái ngược hẳn với các nghiên cứu gần đây cho rằng việc sử dụng bài giảng video “luôn đem lại tác động tích cực đối với việc học tập của sinh viên”. Tuy nhiên, điều này dường như chỉ đúng với các ngành đại học ứng dụng, chẳng hạn như khoa học sức khỏe, chiếm hơn 80% trong tổng số các nghiên cứu được đề cập trước đó. Trong khi đó, các nghiên cứu về việc sử dụng bài giảng video trong việc học tập môn Toán hoặc các ngành học trừu tượng khác đòi hỏi tư duy khái niệm ở cấp độ cao hơn.

Kết quả trên gợi ý rằng việc sử dụng bài giảng video sẽ có lợi hơn với các môn học đòi hỏi mức độ tư duy tương đối thấp, chẳng hạn như khi học về các thủ tục, quy trình trong y tế, thay vì các môn đòi hỏi mức độ tư duy cao, chẳng hạn như các khái niệm trong toán học.

Vân An lược dịch

Nguồn

Sven Trenholm (2021). Why too many recorded lecture videos may be bad for maths students’ learning. The Conversation. 

Ghi chú: Những quan điểm của tác giả không hẳn là quan điểm của Tạp chí Giáo dục.