Việt Nam đang đứng trước thời cơ quan trọng để khẳng định vị thế như một trung tâm giáo dục quốc tế của tiểu vùng Mekong và Đông Nam Á. Cùng với những triển vọng về khả năng cung cấp môi trường học tập, thực tập và trải nghiệm văn hóa cho sinh viên quốc tế, quá trình xây dựng mô hình trung tâm giáo dục vùng vẫn đối diện với không ít thách thức và ràng buộc nhất định.
Sự bùng nổ công nghệ số đang làm thay đổi cách sinh viên thế hệ Z tiếp cận tri thức toàn cầu. Các công cụ trực tuyến, mạng xã hội và chương trình trao đổi ảo không chỉ giúp rút ngắn khoảng cách văn hoá mà còn mở ra mô hình quốc tế hoá giáo dục đại học mới, vượt ra ngoài giới hạn của du học truyền thống.
Trong bối cảnh chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ trên toàn cầu, trí tuệ nhân tạo (AI) được xem là công nghệ nòng cốt có khả năng tái định hình cách thức dạy và học trong nhà trường hiện đại. Bài viết phân tích tiềm năng và thực trạng ứng dụng AI trong giáo dục, nhấn mạnh vai trò quyết định của năng lực và sự tự tin của giáo viên, đồng thời chỉ ra những rào cản như hạ tầng, nguồn lực và đào tạo hạn chế, từ đó đề xuất một số khuyến nghị cho Việt Nam.
Du học từ lâu được coi là một biểu hiện của quốc tế hóa giáo dục, gắn liền với ngoại giao mềm và sức mạnh tri thức. Tuy nhiên, các tiếp cận mới cho thấy, bên cạnh mục tiêu chính sách, du học còn là một phương tiện học tập đa chiều, vượt qua khuôn khổ trường lớp chính quy. Văn hóa đại chúng, cộng đồng người hâm mộ và không gian trực tuyến đang định hình lại cách người trẻ tiếp nhận tri thức, kiến tạo bản sắc và xây dựng sự hiểu biết lẫn nhau trong một thế giới ngày càng liên kết.
“Sự im lặng” trong lớp học kỹ thuật ở Malaysia và Việt Nam không đồng nghĩa với sự thụ động mà phản ánh sự tác động đan xen của yếu tố tâm lý, văn hoá và phương pháp giảng dạy. Để kiến tạo lớp học thành không gian đối thoại, nơi sinh viên tự tin chia sẻ quan điểm và rèn luyện tư duy phản biện - phẩm chất thiết yếu của công dân toàn cầu - cần tiển khai đồng bộ các cải cách về phương pháp giảng dạy, hình thức đánh giá, ứng dụng công nghệ và xây dựng văn hoá học tập cởi mở.
Flashcard điện tử được chứng minh mang lại hiệu quả vượt trội trong việc ghi nhớ từ vựng so với flashcard giấy và danh sách từ nhờ tính năng đa phương tiện và ôn tập lặp lại cách quãng. Tại Việt Nam, công cụ này nếu được áp dụng linh hoạt cùng phương pháp truyền thống sẽ góp phần đổi mới dạy học ngoại ngữ và thúc đẩy năng lực tự học cho học sinh.
Phản hồi không chỉ là đánh giá kết quả học tập mà còn là quá trình đối thoại giữa thầy và trò, giúp học sinh nhận diện điểm mạnh, điểm yếu để điều chỉnh tiến bộ. Tuy nhiên, trong thực tiễn, phản hồi thường bị giản lược thành chấm điểm hoặc nhận xét ngắn gọn khiến ý nghĩa định hướng và động lực học tập của nó chưa được phát huy trọn vẹn.
Trong bối cảnh chuyển đổi số giáo dục, ChatGPT nổi lên như công cụ hỗ trợ cá nhân hóa học tập, phản hồi tức thì và thúc đẩy tự học. Nghiên cứu tại một trường trung học ở Maroc cho thấy việc ứng dụng ChatGPT trong môn Di truyền học giúp nâng cao kết quả học tập và phát triển kỹ năng tư duy bậc cao. Tuy nhiên, hiệu quả còn phụ thuộc vào chất lượng phản hồi, năng lực giáo viên, hạ tầng và định hướng sử dụng có đạo đức.
Một nghiên cứu mới của TS. Hoàng Anh Đức (Đại học RMIT) đã giới thiệu khung VALOR – công cụ tham chiếu toàn diện giúp kiểm chứng chất lượng, minh bạch hóa quy trình và nâng cao độ tin cậy của các phân tích “Bibliometrics”, mở ra hướng đi mới cho cộng đồng khoa học quốc tế cũng như Việt Nam.
Sự xuất hiện của trí tuệ nhân tạo tạo sinh (GenAI) đã nhanh chóng làm thay đổi diện mạo của giáo dục ngôn ngữ trên toàn cầu. Những bằng chứng gần đây từ cả bối cảnh đào tạo đại học và giáo dục bổ trợ cho thấy, AI không chỉ là một công cụ kỹ thuật mà còn là một yếu tố định hình lại phương pháp dạy và học. Bởi vậy, giáo viên và người học cần hình thành một “văn hóa AI” toàn diện – bao gồm kỹ năng sử dụng, năng lực phản biện, ý thức đạo đức và nhận thức về trách nhiệm xã hội.
Công nghệ thông tin đang trở thành động lực trung tâm của đổi mới giáo dục, không chỉ giúp học tập sinh động và cá nhân hóa hơn, mà còn mở ra cơ hội phát triển năng lực toàn diện cho người học. Tuy nhiên, để biến cơ hội thành hiện thực, giáo dục cần chiến lược đồng bộ về công nghệ, sư phạm và thể chế, trong đó Việt Nam cũng không nằm ngoài xu thế này.
Trí tuệ nhân tạo (AI) đang mở ra một giai đoạn mới cho giáo dục đại học, nơi ranh giới giữa sáng tạo của con người và hỗ trợ từ công nghệ ngày càng trở nên mong manh. Trong khi một số nhà giáo dục lo ngại AI sẽ phá vỡ chuẩn mực học thuật và thúc đẩy gian lận, nhiều bằng chứng quốc tế lại cho thấy nếu được tích hợp minh bạch và có trách nhiệm, AI có thể trở thành động lực mạnh mẽ giúp nâng cao chất lượng giảng dạy, phát triển năng lực tư duy phản biện và mở rộng cơ hội học tập cá nhân hóa.
Đổi mới giáo dục không chỉ nằm ở việc đưa công nghệ vào lớp học hay khuyến khích sáng tạo cá nhân, mà cần một hệ thống đồng bộ kết nối sư phạm, thể chế và môi trường học tập. Kinh nghiệm từ Mỹ và Nam Phi cho thấy, sự kết hợp giữa nền tảng lý luận và cơ chế khuyến khích mới là chìa khóa để Việt Nam thúc đẩy đổi mới hiệu quả.
Giáo dục được xem là động lực then chốt để phát triển vốn con người - nền tảng cho năng suất, đổi mới và thịnh vượng bền vững. Một nghiên cứu quốc tế mới cho thấy, để giáo dục phát huy trọn vẹn vai trò này, chính sách cần chú trọng không chỉ mở rộng tiếp cận mà còn bảo đảm công bằng, chất lượng và gắn kết với nhu cầu của thời đại số.
Các trường đại học tư thục tại Malaysia đang đối diện bài toán giữ chân giảng viên trong bối cảnh cạnh tranh nhân lực ngày càng gay gắt. Nghiên cứu mới chỉ ra rằng ngoài lương thưởng, cơ hội nghề nghiệp, môi trường công bằng và văn hóa tổ chức tích cực mới là chìa khóa để giữ chân nhân tài - bài học gợi mở cho Việt Nam.
Sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo tạo sinh (GenAI) đang mở ra cơ hội đổi mới mạnh mẽ cho giáo dục đại học, từ cá nhân hóa học tập đến cải tiến phương thức đánh giá. Tuy nhiên, đi kèm với đó là những thách thức về tính toàn vẹn học thuật, công bằng và khung đạo đức mà các trường đại học, trong đó có Việt Nam, cần sớm giải quyết.
Trí tuệ nhân tạo (AI) đang mở ra một kỷ nguyên mới cho giáo dục đại học toàn cầu. Không chỉ giúp tự động hóa quản trị, cá nhân hóa học tập và mở rộng cơ hội tiếp cận, AI còn tạo ra những thay đổi mang tính chiến lược, đặt ra thách thức lớn về công bằng, chất lượng, bảo mật dữ liệu và vai trò của con người trong môi trường học thuật. Những biến đổi này đòi hỏi các trường đại học, nhà quản lý và nhà hoạch định chính sách phải có tầm nhìn dài hạn, xây dựng chiến lược tích hợp AI một cách toàn diện.
Trong bối cảnh GenAI phát triển mạnh mẽ, giáo dục đại học cũng đang chứng kiến những tác động sâu sắc từ công nghệ này. Tại Châu Á, với bối cảnh giáo dục đa dạng, việc xây dựng chính sách GenAI cần đến sự cân bằng tinh tế giữa việc bảo tồn giá trị truyền thống và thúc đẩy đổi mới, hướng tới một hệ sinh thái học thuật tiên tiến và bền vững.
Thực hành giãn cách trong luyện tập và kể chuyện sáng tạo trong lớp học - hai hướng tiếp cận tưởng chừng độc lập lại cùng góp phần quan trọng vào việc nâng cao chất lượng học tiếng Anh – đặc biệt trong bối cảnh học sinh còn hạn chế về trình độ hoặc đang học trong môi trường chịu nhiều ràng buộc chương trình. Những phát hiện mới đây gợi mở cách tổ chức hoạt động dạy học hiệu quả, giàu tính nhân văn và hoàn toàn khả thi với giáo viên phổ thông.
Triển khai Khung trình độ quốc gia giáo dục nghề nghiệp
Để triển khai thực hiện Khung trình độ quốc ...
Tác giả Đỗ Nguyên Thương là một cô giáo, ...
Tìm đường cứu nước, cứu dân – Bản lĩnh nhà ái quốc vĩ đại Hồ Chí Minh
Bản lĩnh Hồ Chí Minh là sự thể hiện tư duy ...
Nền tảng cho sự khởi đầu tốt nhất: Chính sách hỗ trợ trẻ em và gia đình
Tạp chí Giáo dục xin trân trọng lược dịch và ...
8/3/2021- Tìm hiểu về 10 nhà xã hội học nữ vĩ đại trên thế giới
Trong giới nghiên cứu, các nữ học giả thường ...
Không giao bài tập về nhà cho học sinh có hợp lý?
Nhân dịp nghỉ tết năm nay một số địa ...
TẠP CHÍ GIÁO DỤC (VIETNAM JOURNAL OF EDUCATION)
Cơ quan chủ quản: BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
ISSN 2354‒0753 (tiếng Việt) ● ISSN 2588‒1477 (tiếng Anh)
Giấy phép số: 20/GP‒TTĐT do Bộ Thông tin và Truyền thông cấp ngày 26/01/2021
Địa chỉ: Số 12-14 Lê Thánh Tông, phường Cửa Nam, thành phố Hà Nội
Điện thoại: (+84)2462598109
Email: tapchigiaoduc@moet.gov.vn
Website: https://tapchigiaoduc.edu.vn ‒ https://vje.vn - Dev by MEDC & DUCA Holding
