Trí tuệ nhân tạo (AI) đang thay đổi cách giáo viên soạn thảo giáo án, giảng dạy và tương tác với học sinh. Nhờ vào AI, giáo viên có thể tập trung vào việc kiểm duyệt, đề xuất và tối ưu chương trình giảng dạy thay vì tốn hàng giờ cho các công tác hành chính. Việc ứng dụng AI không chỉ giúp giảm bớt gánh nặng công việc mà còn nâng cao hiệu quả giảng dạy và đáp ứng nhu cầu học tập đa dạng của học sinh, sinh viên.
Hình ảnh được vẽ bởi AI: Giáo viên sử dụng công cụ AI để soạn thảo giáo án trên máy tính
AI giúp giáo viên “điều hành như giám đốc”
Trong môi trường giáo dục truyền thống, giáo viên thường phải dành rất nhiều thời gian để chuẩn bị giáo án, thiết kế hoạt động trải nghiệm và tạo slide bài giảng. Những công việc này không chỉ tốn kém thời gian mà còn đòi hỏi sự sáng tạo và cập nhật liên tục. Hiện nay, với sự hỗ trợ của AI, giáo viên có thể nhập các yêu cầu cụ thể, và hệ thống AI sẽ tự động tạo ra giáo án, hoạt động trải nghiệm và slide bài giảng phù hợp. Giống như một Giám đốc - Giáo viên giờ đây chỉ cần định hướng, “ra lệnh”, yêu cầu chỉnh sửa và “duyệt”. Điều này giúp giáo viên tiết kiệm rất nhiều thời gian, hướng đến giáo dục cá nhân hóa.
Hiện nay, các ứng dụng AI như Chat GPT, DALL-E/Canva AI, Heygen AI, VBEE AI, Gamma AI đang giúp giáo viên thay đổi tư duy về cách làm việc. Chỉ cần nắm rõ các kỹ thuật đặt câu hỏi như Few-shot Prompting, Chain-of-Thought Prompting, Role-based Prompting - giáo viên có thể khai thác hiệu quả khả năng nhanh chóng của AI. Điều này giống như việc mỗi thầy cô đang sở hữu cho mình một “thư ký” miễn phí, sẵn sàng hỗ trợ mọi yêu cầu được giao.
Hình ảnh được vẽ bởi AI: Học sinh sử dụng công cụ AI trong lớp học với sự hướng dẫn của giáo viên
Thế hệ dẫn dắt nguồn nhân lực số
Nghị quyết 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia của Bộ Chính trị nhấn mạnh nguồn nhân lực là một trong những nội dung trọng tâm, cốt lõi. Trong đó, nguồn nhân lực số có vai trò quan trọng trong việc hiện thực hóa mục tiêu này.
Hiện nay, nhiều học sinh, sinh viên tại Việt Nam đã bắt đầu sử dụng AI để hỗ trợ việc học tập, từ việc tìm kiếm thông tin đến giải quyết bài tập phức tạp. Nếu giáo viên không nắm bắt và sử dụng thành thạo công nghệ AI, họ sẽ gặp khó khăn trong việc đánh giá và kiểm soát chất lượng bài làm của học sinh. Hơn nữa, việc thiếu kiến thức về AI có thể khiến giáo viên không thể hướng dẫn học sinh sử dụng công nghệ này một cách hiệu quả và an toàn. Do đó, việc đào tạo và nâng cao kỹ năng sử dụng AI cho giáo viên là cần thiết để đảm bảo chất lượng giáo dục trong thời đại số.
Giáo viên có kiến thức AI không chỉ giúp đánh giá đúng năng lực học sinh mà còn hướng dẫn học sinh sử dụng AI đúng cách. Nâng cao nhận thức về AI không chỉ là nhu cầu, mà còn là trách nhiệm của giáo viên trong thời đại số.
Hình ảnh được vẽ bởi AI: Hệ thống AI đề xuất tài liệu học tập cá nhân hóa cho từng học sinh
Giáo dục “cá nhân hóa” không còn xa vời
Một trong những lợi ích lớn của AI trong giáo dục là khả năng cá nhân hóa học tập. Trước đây, việc giáo dục cá nhân hóa cho từng học sinh là điều gần như “bất khả thi”. Mỗi giáo viên phải quản lý từ 25-45 em học sinh, cùng nhiều công việc hành chính khác. Tuy nhiên, với sức mạnh của AI như hiện tại, giáo viên hoàn toàn có thể thiết lập lộ trình học tập riêng cho từng học sinh trong lớp, phân tích dữ liệu, theo dõi tiến bộ học tập một cách trực quan và đề xuất, điều chỉnh các tài liệu, bài tập và phương pháp học phù hợp với nhu cầu và khả năng của từng em. Điều này giúp học sinh tiếp cận kiến thức một cách hiệu quả hơn, đồng thời giúp giáo viên theo dõi và hỗ trợ kịp thời. Ngoài ra, AI còn có thể tạo ra các bài kiểm tra và đánh giá tự động, giúp giáo viên tiết kiệm thời gian và tập trung vào việc giảng dạy.
Tuy nhiên, để việc ứng dụng AI trong giáo dục đạt hiệu quả cao, cần có sự đầu tư vào hạ tầng công nghệ, đào tạo đội ngũ giáo viên và xây dựng các chính sách hỗ trợ phù hợp. Đồng thời, cần đảm bảo rằng việc sử dụng AI không làm mất đi vai trò quan trọng của giáo viên, giảng viên mà thay vào đó, AI đóng vai trò hỗ trợ giáo viên trong việc nâng cao chất lượng giảng dạy và đáp ứng nhu cầu học tập ngày càng cao của học sinh, sinh viên.
Tận dụng sức mạnh của trí tuệ nhân tạo là bước tiến tất yếu trong giáo dục hiện đại. Vì vậy, mỗi giáo viên cần biết nắm bắt và sử dụng AI hiệu quả để giảng dạy tốt hơn và đáp ứng xu hướng chuyển đổi số. Đồng thời, nhà trường cũng cần có sự quan tâm, hỗ trợ đào tạo, tập huấn cho đội ngũ giáo viên, giảng viên tiếp cận và thực hành hiệu quả các công cụ AI hiện có, nhằm đáp ứng kịp thời sự phát triển của thời đại.
Ths. Võ Thị Mỹ Duyên