Trong bối cảnh giáo dục toàn cầu đang chuyển mình mạnh mẽ dưới tác động của công nghệ, trí tuệ nhân tạo (AI) nổi lên như một công cụ chiến lược có khả năng định hình lại quá trình dạy – học. Những bằng chứng định lượng và định tính gần đây cho thấy AI không chỉ nâng cao thành tích học tập mà còn mở rộng không gian sáng tạo, khuyến khích tư duy phản biện và phát triển kỹ năng xã hội cho trẻ mầm non.
Giáo dục STEM trong trường trung học đang mở ra một “cánh cửa kép”: vừa trang bị tri thức liên ngành, vừa nuôi dưỡng năng lực hành động để giải quyết những thách thức phát triển bền vững. Từ lớp học đến cộng đồng, STEM giúp học sinh biến tri thức thành giải pháp thực tiễn, biến bài học thành trải nghiệm kiến tạo, và biến người học thành tác nhân thay đổi xã hội – hướng tới một nền giáo dục bao trùm, sáng tạo và bền vững cho Việt Nam trong kỷ nguyên toàn cầu hóa.
Trong làn sóng phát triển của trí tuệ nhân tạo tạo sinh (Generative AI), giáo dục ngôn ngữ đang chứng kiến một sự chuyển dịch sâu sắc – không phải theo kiểu “cách mạng hóa” tức thời, mà là một quá trình tiến hóa từng bước, vừa mở ra cơ hội đổi mới, vừa đặt ra thách thức về năng lực số, đạo đức và công bằng.
Đại dịch COVID-19 đã làm bùng nổ xu hướng quốc tế hoá ảo (Virtual Internationalization – VI) trong giáo dục đại học, đưa nó từ một giải pháp tạm thời trở thành một chiến lược dài hạn. Bằng cách mở rộng cơ hội tiếp cận tri thức, tăng cường tính bao trùm và góp phần củng cố sức mạnh mềm quốc gia, VI đang định hình lại bức tranh giáo dục toàn cầu. Tuy nhiên, sự thành công của VI không thể tách rời khỏi quản trị số – một hệ sinh thái phức hợp nơi công nghệ, con người và chính sách cùng vận hành.
Việc tích hợp công nghệ giáo dục, cố vấn và gắn kết cộng đồng đã trở thành một trong những cách tiếp cận nhiều triển vọng để hiện thực hóa Mục tiêu Phát triển Bền vững số 4 (SDG 4). Thay vì chỉ chú trọng vào hạ tầng kỹ thuật, các sáng kiến quốc tế nhấn mạnh vai trò trung tâm của con người – từ giáo viên, cố vấn cho đến học sinh – trong kiến tạo một nền giáo dục công bằng, bao trùm và bền vững.
Động lực học tập và sự gắn kết của học sinh tiểu học trong học tiếng Anh không đơn thuần bắt nguồn từ hứng thú cá nhân, mà được hình thành và nuôi dưỡng trong một hệ sinh thái xã hội – nơi thầy cô, bạn bè và phụ huynh đóng vai trò trung tâm. Kết quả khảo sát quốc tế mới đây cho thấy, động lực là "cầu nối" quan trọng, giúp giải thích vì sao những tác động từ gia đình, nhà trường và cộng đồng lại có thể chuyển hóa thành sự tham gia tích cực của trẻ trong các nhiệm vụ học tập.
Khả năng sử dụng ngoại ngữ đúng chuẩn mực xã hội – văn hóa không chỉ phụ thuộc vào vốn từ vựng hay ngữ pháp, mà còn đòi hỏi năng lực dụng học tinh tế. Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, việc tích hợp các nền tảng số vào giảng dạy ngoại ngữ đã mở ra những cách tiếp cận mới, nơi học tập không chỉ diễn ra trong lớp học mà còn trong không gian trực tuyến, nhập vai và đa phương tiện.
Trong thời đại giáo dục toàn cầu, đối thoại liên văn hóa trở thành chiếc cầu nối quan trọng giữa các nền tri thức. Một mô hình học tập số xuyên biên giới đã chứng minh rằng việc lồng ghép văn hóa bản địa không chỉ giúp sinh viên sư phạm mở rộng tầm nhìn, phát triển năng lực toàn cầu, mà còn khơi dậy trách nhiệm nghề nghiệp trong bảo tồn và phát huy di sản dân tộc.
Trong giáo dục hiện đại, viết không chỉ là công cụ ngôn ngữ mà còn là năng lực phản ánh tư duy, bản sắc và khả năng tham gia xã hội. Một mô hình sư phạm mới kết hợp giảng dạy viết thuyết phục với rèn luyện tư duy đa chiều trong môn Lịch sử - Xã hội bậc tiểu học đã chứng minh hiệu quả toàn diện: nâng cao chất lượng viết, khuyến khích phân tích lịch sử, đồng thời nuôi dưỡng năng lực đồng cảm và trách nhiệm công dân. Đây là hướng đi mở ra nhiều hàm ý quan trọng cho đổi mới giáo dục ở Việt Nam.
Trước làn sóng phát triển mạnh mẽ của trí tuệ nhân tạo sinh ngữ (GenAI), giáo dục đại học toàn cầu đang chứng kiến sự chuyển dịch đáng kể trong phương pháp đánh giá học tập. Trong đó, phản hồi do AI tạo sinh và hình thức đánh giá vấn đáp nổi lên như hai trục chính trong nỗ lực đổi mới công cụ kiểm tra và hỗ trợ người học. Bài viết sau làm rõ cách sinh viên tiếp nhận và đánh giá phản hồi từ AI so với giảng viên, đồng thời xác định các yếu tố thúc đẩy hiệu quả của các hình thức đánh giá vấn đáp.
Chuyển đổi số trong giáo dục đại học không chỉ là ứng dụng công nghệ vào giảng dạy, mà là quá trình thay đổi toàn diện cách dạy – cách học – cách quản trị. Trong bối cảnh trí tuệ nhân tạo bùng nổ, thế hệ Z – những công dân số đầu tiên – đang định hình lại phương thức học tập, tạo ra áp lực và đồng thời mở ra cơ hội để các trường đại học tái cấu trúc chiến lược chuyển đổi số.
Trong bối cảnh châu Á đang chứng kiến sự chuyển dịch nhanh chóng về địa kinh tế và chiến lược, giáo dục đại học nổi lên như một “cầu nối mềm” giữa ngoại giao, thương mại và phát triển nguồn nhân lực. Các bằng chứng mới cho thấy, chính sách hợp tác khu vực của Hàn Quốc với các quốc gia Đông Nam Á đã thúc đẩy mạnh mẽ dịch chuyển sinh viên, song cũng bộc lộ nhiều bất cân xứng và thách thức trong quốc tế hóa giáo dục.
Trong bối cảnh toàn cầu thúc đẩy giáo dục STEM như một động lực phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, việc dạy học cho học sinh học tiếng Anh đặt ra thách thức kép: vừa đảm bảo tri thức khoa học, vừa phát triển năng lực ngôn ngữ học thuật. Các mô hình bồi dưỡng giáo viên gần đây cho thấy, sự kết hợp giữa tri thức nội dung và literacy chuyên ngành không chỉ giúp nâng cao năng lực chuyên môn mà cò
Trong những năm gần đây, trí tuệ nhân tạo (AI) đã trở thành tâm điểm trong các cải cách giáo dục toàn cầu. Từ các hệ thống dự đoán đơn giản đến những ứng dụng tạo sinh phức tạp, AI hiện diện ngày càng sâu trong giảng dạy ngoại ngữ, đặc biệt là tiếng Anh như ngôn ngữ thứ hai.
Giáo dục đại học toàn cầu đang đối diện với sức ép ngày càng mạnh mẽ từ chủ nghĩa tân tự do, với các giá trị đo lường, chuẩn hóa và hiệu quả trở thành chuẩn mực chi phối. Trong bối cảnh đó, một hướng tiếp cận mới được khẳng định: phát triển học thuật không nên bị giới hạn trong mục tiêu “thay đổi” mang tính cưỡng ép, mà cần được tái định hình như một tiến trình “tăng trưởng” liên tục.
Công nghiệp 5.0 đánh dấu sự chuyển dịch căn bản trong cách xã hội nhìn nhận vai trò của công nghệ: từ công cụ gia tăng năng suất sang nền tảng thúc đẩy sự phát triển nhân văn, bền vững và có trách nhiệm. Trong bối cảnh này, đại học được kỳ vọng trở thành tác nhân kiến tạo xã hội, nơi ươm mầm những thế hệ có khả năng vừa làm chủ công nghệ vừa đảm bảo các giá trị đạo đức và bền vững.
Trí tuệ nhân tạo (AI) đang trở thành một lực lượng định hình tương lai giáo dục toàn cầu. Những tiến bộ vượt bậc của hệ thống dạy kèm thông minh, phân tích học tập, mô hình sinh ngữ và robot giáo dục đang hứa hẹn thay đổi cách dạy – học. Song, cùng với cơ hội là những thách thức to lớn liên quan đến đạo đức, công bằng và phát triển bền vững
Trong thế kỷ 21, chất lượng giáo viên trở thành yếu tố then chốt quyết định thành công của các hệ thống giáo dục. Giảng viên sư phạm – những người trực tiếp đào tạo thế hệ giáo viên tương lai – chính là mắt xích đầu tiên trong chuỗi chất lượng này. Tuy nhiên, thực trạng tại nhiều quốc gia thu nhập trung bình thấp cho thấy tồn tại nghịch lý: giảng viên có niềm tin nghề nghiệp cao nhưng năng lực tri thức và kỹ năng sư phạm còn hạn chế.
Sự phát triển nhanh chóng của trí tuệ nhân tạo tạo sinh (Generative AI – GenAI) đang định hình lại cách thức giảng dạy, học tập và đánh giá trong giáo dục đại học toàn cầu. Bên cạnh tiềm năng đổi mới sư phạm, GenAI cũng đặt ra nhiều thách thức về mặt đạo đức, thực hành và chính sách. Những phân tích hệ thống gần đây đã chỉ ra các xu hướng nổi bật, đồng thời cung cấp các gợi ý thiết thực để triển khai GenAI hiệu quả,
Giáo dục đại học trực tuyến (OHE) đang trở thành một hướng đi chiến lược nhằm mở rộng cơ hội tiếp cận tri thức trong bối cảnh chuyển đổi số toàn cầu. Tuy nhiên, tỷ lệ bỏ học cao trong các chương trình này, đặc biệt ở nhóm sinh viên nông thôn, đang đặt ra những thách thức đáng kể đối với các cơ sở giáo dục đại học. Dựa trên một số nghiên cứu quốc tế mới công bố, bài viết phân tích các yếu tố dự báo nguy cơ bỏ học và đề xuất các hàm ý chính sách phù hợp cho bối cảnh giáo dục Việt Nam.
Triển khai Khung trình độ quốc gia giáo dục nghề nghiệp
Để triển khai thực hiện Khung trình độ quốc ...
Tác giả Đỗ Nguyên Thương là một cô giáo, ...
Tìm đường cứu nước, cứu dân – Bản lĩnh nhà ái quốc vĩ đại Hồ Chí Minh
Bản lĩnh Hồ Chí Minh là sự thể hiện tư duy ...
Nền tảng cho sự khởi đầu tốt nhất: Chính sách hỗ trợ trẻ em và gia đình
Tạp chí Giáo dục xin trân trọng lược dịch và ...
8/3/2021- Tìm hiểu về 10 nhà xã hội học nữ vĩ đại trên thế giới
Trong giới nghiên cứu, các nữ học giả thường ...
Không giao bài tập về nhà cho học sinh có hợp lý?
Nhân dịp nghỉ tết năm nay một số địa ...
TẠP CHÍ GIÁO DỤC (VIETNAM JOURNAL OF EDUCATION)
Cơ quan chủ quản: BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
ISSN 2354‒0753 (tiếng Việt) ● ISSN 2588‒1477 (tiếng Anh)
Giấy phép số: 20/GP‒TTĐT do Bộ Thông tin và Truyền thông cấp ngày 26/01/2021
Địa chỉ: Số 12-14 Lê Thánh Tông, phường Cửa Nam, thành phố Hà Nội
Điện thoại: (+84)2462598109
Email: tapchigiaoduc@moet.gov.vn
Website: https://tapchigiaoduc.edu.vn ‒ https://vje.vn - Dev by MEDC & DUCA Holding
