Triển khai Chương trình giáo dục phổ thông 2018 ở khối trường ngoài công lập

Những hiệu quả rõ nét trong triển khai Chương trình GDPT 2018

Bằng cách tận dụng sự linh hoạt và sáng tạo, khối trường này không chỉ triển khai hiệu quả chương trình mới mà còn biến những cơ hội đổi mới thành thế mạnh riêng, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục và khẳng định vị thế trong hệ thống giáo dục quốc gia. Khối trường ngoài công lập, với ưu thế tự chủ về đầu tư cơ sở vật chất và đội ngũ giáo viên cũng như cán bộ quản lý, đã nhanh chóng thích nghi với phương pháp dạy học lấy học sinh làm trung tâm, một trong những điểm cốt lõi của chương trình GDPT 2018. Các tiết học được thiết kế để khuyến khích sự tham gia chủ động của học sinh, tăng cường khả năng tư duy phản biện và kỹ năng làm việc nhóm.

Các giờ học linh hoạt giúp học sinh dễ tiếp thu kiến thức từ bài học hơn. Ảnh: Lê Châu

Cô Phạm Thị Phương Thảo, phụ trách đối ngoại Trường Quốc tế TP. Hồ Chí Minh cho biết, trường hiện có 3 cơ sở với 1.700 học sinh. Đối với việc thực hiện Chương trình Giáo dục phổ thông (CT GDPT) 2018, sau khi triển khai giảng dạy theo chương trình mới thì giáo viên nhà trường đánh giá có được sự thuận lợi như: nội dung chương trình phát triển được năng lực, phẩm chất học sinh, chủ đề rõ ràng, dễ dàng kết hợp với chương trình quốc tế được giảng dạy tại trường. Ví dụ: Giáo viên kết hợp linh hoạt các hoạt động thảo luận nhóm, dự án nghiên cứu và thực hành sáng tạo. Ở môn Toán, học sinh không chỉ giải bài tập mà còn được hướng dẫn tìm hiểu cách áp dụng kiến thức vào các tình huống thực tế, như quản lý tài chính cá nhân.

Chương trình GDPT 2018 nhấn mạnh vai trò của các hoạt động trải nghiệm trong việc phát triển phẩm chất và kỹ năng sống. Nhiều trường ngoài công lập đã xây dựng những hoạt động ngoại khóa phong phú, từ các câu lạc bộ nghệ thuật, thể thao đến các chương trình thực hành khoa học. Một ví dụ tiêu biểu là các trường quốc tế tại Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh tổ chức các dự án xã hội giúp học sinh học cách giải quyết vấn đề thực tiễn, như bảo vệ môi trường hay hỗ trợ cộng đồng. Điều này không chỉ giúp các em hiểu sâu sắc hơn bài học mà còn hình thành tinh thần trách nhiệm xã hội. Các em không chỉ học qua sách vở mà còn được tham gia vào các chương trình thực tế, đi thực tế tại các công ty, nhà máy, hay các địa điểm văn hóa, lịch sử. Những hoạt động này không chỉ giúp học sinh mở rộng tầm nhìn mà còn tạo cơ hội để các em áp dụng những kiến thức đã học vào thực tế, đồng thời phát triển kỹ năng mềm như giao tiếp, làm việc nhóm và giải quyết vấn đề.

Học sinh được trải nghiệm thực tế ngay từ bậc học Tiểu học. Ảnh: Lê Châu

Trong các chuyến đi trải nghiệm thực tế, học sinh có cơ hội gặp gỡ các chuyên gia, thảo luận về các chủ đề liên quan đến khoa học, công nghệ, kinh tế hoặc môi trường. Các em còn được tham gia vào các cuộc thi, dự án sáng tạo, từ đó phát huy khả năng tư duy độc lập và sáng tạo. Những hoạt động này không chỉ giúp học sinh khám phá sở thích cá nhân mà còn tạo dựng nền tảng vững chắc cho các em bước vào những giai đoạn học tập cao hơn trong tương lai.

Không phải đợi đến khi triển khai chương trình giáo dục mới, Trường Liên cấp Archimedes (Hà Nội) mới xây dựng các hoạt động trải nghiệm cho học sinh. Nhưng khi kết hợp với chương trình giáo dục mới, hoạt động được xây dựng phong phú hơn, có đánh giá rõ ràng và tạo được sự đồng thuận với phụ huynh. Ban Giám hiệu nhà trường chia sẻ: “Đối với Hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp, nhà trường phân công giáo viên được đảm nhận nội dung từng hoạt động có năng lực chuyên môn phù hợp; phân định rõ nhiệm vụ thực hiện chương trình Hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp với nhiệm vụ của giáo viên làm chủ nhiệm lớp theo quy định hiện hành. Cán bộ quản lý, giáo viên được phân công tổ chức hoạt động nào thực hiện việc kiểm tra, đánh giá thường xuyên đối với hoạt động đó theo kế hoạch”.

Nhờ cơ cấu lớp học nhỏ và điều kiện giáo viên chất lượng cao, các trường ngoài công lập dễ dàng áp dụng phương pháp cá nhân hóa giáo dục. Với số lượng học sinh ít, giáo viên có thể dành thời gian chú ý và tương tác trực tiếp với từng em, tạo ra một môi trường học tập gần gũi và thân thiện. Giáo viên có thể theo sát từng học sinh, nhận diện điểm mạnh, điểm yếu và thiết kế bài học phù hợp với năng lực của từng em. Bên cạnh đó, phương pháp cá nhân hóa không chỉ giúp học sinh tiến bộ theo cách riêng mà còn khuyến khích các em phát huy sở trường của mình. Ví dụ, đối với những học sinh có khả năng học ngôn ngữ tốt, giáo viên có thể cung cấp thêm tài liệu và bài tập nâng cao, trong khi với những em có khó khăn trong một môn học nào đó, giáo viên sẽ đưa ra những phương pháp hỗ trợ đặc biệt, giúp các em tiếp thu kiến thức một cách dễ dàng hơn. Điều này không chỉ tạo ra sự công bằng trong học tập mà còn thúc đẩy tinh thần tự học, giúp học sinh chủ động và tự tin hơn trong quá trình học tập.

(Ảnh minh hoạ)

Tại một số trường song ngữ, việc cá nhân hóa còn được thực hiện thông qua các bài kiểm tra năng lực định kỳ, giúp giáo viên điều chỉnh giáo trình, đảm bảo học sinh đạt được sự tiến bộ tối ưu trong cả chương trình Việt Nam và quốc tế. Thầy giáo Nguyễn Văn Tiến, Hiệu trưởng Trường THCS và THPT Việt - Úc Hà Nội cho biết: “Nhà trường đã, đang và sẽ tập trung tập huấn, bồi dưỡng nâng cao chuyên môn cho đội ngũ giáo viên, chú trọng ý thức về đổi mới toàn diện cả về dạy và học nhằm phát triển năng lực học sinh theo đúng mục tiêu của Chương trình GDPT mới. Nhà trường cũng rất tích cực cho học sinh có những trải nghiệm mới mẻ để cọ sát và học tập nhiều hơn, sát với thực tế hơn”.

Những đóng góp nổi bật vào hệ thống giáo dục quốc gia

Sự thành công trong triển khai chương trình GDPT 2018 của khối trường ngoài công lập không chỉ nâng cao chất lượng giáo dục trong từng cơ sở mà còn góp phần lan tỏa những phương pháp đổi mới ra toàn hệ thống. Điều đầu tiên có thể nhìn thấy, đó là hệ thống cơ sở vật chất ở các trường ngoài công lập thường đầu tư mạnh mẽ. Các phòng học thông minh với các công cụ hỗ trợ hiện đại, tạo điều kiện học tập tối ưu cho học sinh, đặc biệt là tạo thuận lợi cho chương trình GDPT 2018. Cùng với đó, đội ngũ giáo viên của khối trường ngoài công lập được tập huấn bài bản về chương trình mới, không ngừng nâng cao năng lực chuyên môn và kỹ năng giảng dạy, đáp ứng tốt yêu cầu của GDPT 2018. Đối với các trường song ngữ tích hợp hiệu quả chương trình quốc tế vào GDPT 2018 thì tạo điều kiện giúp học sinh Việt Nam vừa giữ vững bản sắc văn hóa dân tộc, vừa tự tin hội nhập toàn cầu.

Chương trình GDPT 2018 sau gần 5 năm học được triển khai đã và đang mang lại những hiệu quả rõ nét tại khối trường ngoài công lập, từ đổi mới phương pháp dạy học, tăng cường trải nghiệm, đến cá nhân hóa giáo dục. Những thành tựu này không chỉ khẳng định vai trò của các trường ngoài công lập mà còn mở ra những triển vọng lớn cho hệ thống giáo dục quốc gia. Trong tương lai, với sự hợp tác giữa các trường tư thục, phụ huynh và cơ quan quản lý giáo dục, chương trình GDPT 2018 sẽ tiếp tục phát huy giá trị, giúp học sinh Việt Nam phát triển toàn diện và sẵn sàng bước ra thế giới.

Hiền Kim