Thực hiện “4 đề cao” và “5 không” để chấm dứt việc dạy thêm, học thêm tràn lan

Ngày 20/2, Bộ GDĐT quyết định thành lập đoàn kiểm tra việc thực hiện Thông tư số 29 quy định về dạy thêm học thêm, triển khai từ 20/02 đến 20/3. Đoàn do Thứ trưởng Bộ GDĐT Phạm Ngọc Thưởng làm trưởng đoàn. Đoàn kiểm tra có trách nhiệm kiểm tra việc thực hiện Thông tư số 29/2024/TT-BGDĐT của Bộ GDĐT quy định về dạy thêm, học thêm theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Công điện số 10/CĐ-TTg ngày 07/02/2025; quy định về công tác kiểm tra của Bộ GDĐT ban hành kèm theo Quyết định số 1489/QĐ-BGDĐT ngày 24/5/2023 của Bộ trưởng Bộ GDĐT và các quy định pháp luật khác có liên quan.

Hà Nội là địa phương đầu tiên được kiểm tra vào ngày 24/02. Quá trình triển khai Thông tư 29 vào thực tiễn các trường học trên địa bàn Hà Nội cho thấy Thông tư đã góp phần đảm bảo tính công bằng trong giáo dục, giảm bớt sự chênh lệch về cơ hội học tập giữa các học sinh, hạn chế tình trạng giáo viên dạy thêm cho chính các học sinh đang dạy trên lớp, gây mất công bằng trong đánh giá và giảng dạy. Đồng thời, Thông tư cũng đưa ra các quy định cụ thể về đối tượng được dạy thêm, học thêm, các trường hợp không được dạy thêm, học thêm, giúp các trường học và đơn vị quản lý giáo dục có định hướng rõ ràng trong việc thực hiện. Sau thời gian triển khai, Hà Nội cũng ghi nhận một số khó khăn về kinh phí hỗ trợ giáo viên bồi dưỡng, ôn tập cho học sinh; khó khăn trong kiểm tra, giám sát dạy thêm, học thêm ngoài nhà trường; khó khăn trong thay đổi thói quen tự học của học sinh; khó khăn quản lý thời gian ở nhà của học sinh…

Đoàn kiểm tra của Bộ GDĐT làm việc với Sở GDĐT Hà Nội (Nguồn: Bộ GDĐT)

Tại buổi làm việc với Sở GDĐT Quảng Trị, nhiều giáo viên, lãnh đạo các trường cũng mong muốn sẽ có giải pháp để hỗ trợ kinh phí ôn tập cho giáo viên và đề thi tốt nghiệp tốt nghiệp trung học phổ thông (THPT) năm 2025 sẽ phù hợp với lứa học sinh được học Chương trình giáo dục phổ thông 2018 ở cấp THPT nhưng chưa được học chương trình mới ở cấp trung học cơ sở, các em cũng là những học sinh chịu thiệt thòi bởi dịch bệnh Covid-19. Tuy nhiên, Sở GDĐT Quảng Trị cũng xác định đây là những khó khăn trước mắt. Các cơ sở giáo dục đang tiếp tục rà soát, phân loại đối tượng học sinh theo kết quả học tập để có cơ sở tổ chức phụ đạo, ôn tập phù hợp, trong đó tập trung đối với những học học sinh lớp 9 và lớp 12 có năng lực học tập còn thấp. Bên cạnh đó, các cơ sở giáo dục cũng khuyến khích, động viên giáo viên phát huy tinh thần gương mẫu, trách nhiệm, chủ động đăng ký tham gia dạy phụ đạo, ôn tập cho học sinh, đồng thời cân đối nguồn ngân sách nhà nước được cấp và các nguồn kinh phí hợp pháp khác để chi cho nhiệm vụ này một cách phù hợp nhằm duy trì hiệu quả công tác ôn tập cho học sinh lớp 9, lớp 12. Sở GDĐT đã chỉ đạo các trường học rà soát, điều chỉnh hoặc xây dựng kế hoạch giáo dục của đơn vị về việc dạy thêm, học thêm cho học sinh lớp 12 ôn thi tốt nghiệp từ ngày 15/02 đến trước ngày tổ chức kỳ thi tốt nghiệp năm 2025; lập dự toán nhu cầu kinh phí.

Thực tế, việc dạy thêm học thêm là nhu cầu có thực và đang diễn ra. Tuy nhiên, hoạt động dạy thêm, học thêm là hoạt động phức tạp, phạm vi cả trong và ngoài nhà trường, nhu cầu lớn trong bối cảnh xã hội ngày càng phát triển. Dù Bộ GDĐT đã có nhiều năm thực hiện quy định về việc dạy thêm, học thêm thông qua quyết định số 03/2007/QD-BGDĐT, Thông tư số 17/2012/TT-BGDĐT quy định về dạy thêm học thêm thay thế Quyết định 03 nhưng vẫn ghi nhận nhiều trường hợp việc học thêm, dạy thêm bị biến tướng từ nhu cầu tự nguyện thành bắt buộc, gây mệt mỏi cho học sinh, tốn kém cho gia đình, xã hội. Những nguyên nhân dẫn đến việc dạy thêm học thêm tràn lan được Thứ trưởng Bộ GDĐT Phạm Ngọc Thưởng chỉ ra như: thiếu trường lớp, thiếu giáo viên, sĩ số lớp học đông; mong muốn của phụ huynh con được vào trường chất lượng; chưa giải quyết tốt mối quan hệ gia đình - nhà trường, xã hội; dù đã có những dự lệnh song việc đổi mới kiểm tra, đánh giá vẫn cần làm tốt hơn nữa…

Thứ trưởng Phạm Ngọc Thưởng làm việc với Sở GDĐT Quảng Trị (Nguồn: Bộ GDĐT)

Thông tư 29/2024/TT-BGDĐT mang theo nhiều kỳ vọng về một sự chấn chỉnh mạnh mẽ trong hoạt động dạy thêm học thêm, đảm bảo quyền lợi chính đáng cho cả giáo viên và học sinh. Phát biểu tại buổi làm việc với Sở GDĐT Hà Nội, Thứ trưởng Phạm Ngọc Thưởng đề nghị các cấp quản lý cùng thực hiện tốt “4 đề cao” và quán triệt quan điểm “5 không”. 4 đề cao là: đề cao vai trò cán bộ quản lý giáo dục các cấp; đề cao tinh thần tự tôn, tự trọng, tinh thần hết lòng vì học sinh của giáo viên; đề cao tính tự giác, tự học của học sinh; đề cao vai trò mối quan hệ nhà trường - gia đình - xã hội. “5 không” là: không “đánh trống bỏ dùi”, không thoả hiệp, không khoan nhượng, không biến tướng, không nói khó mà không làm. Thứ trưởng cho rằng, tăng cường quản lý dạy thêm, học thêm không phải việc mới, cũng không phải đến giờ mới ban hành các quy định quản lý dạy thêm, học thêm nhưng đã quyết liệt phải tiếp tục quyết liệt hơn nữa. Thông tư 29 không cấm dạy thêm, học thêm nhưng đó phải là dạy thêm tích cực, dạy thêm đúng quy định.

“Không thể chậm trễ hơn nữa trong quản lý dạy thêm, học thêm. Tinh thần là đồng tâm, đồng thuận, quyết liệt, hiệu quả, hướng tới học sinh, hướng tới bảo vệ giáo viên chân chính. Quyết liệt khắc phục các hệ luỵ của dạy thêm, học thêm tràn lan”, Thứ trưởng chỉ đạo.

Hiện nay, một số địa phương cũng đã thành lập các đoàn kiểm tra việc thực hiện quy định về dạy thêm, học thêm. Sở GDĐT Thành phố Hồ Chí Minh đã thành lập 5 đoàn kiểm tra về việc thực hiện Thông tư 29. Theo đó, 5 đoàn kiểm tra sẽ thực hiện kiểm tra các trường công lập bậc THCS, THPT, cơ sở dạy thêm ở 22 quận, huyện về công tác quản lý dạy thêm học thêm trong và ngoài nhà trường. Nội dung kiểm tra xoay quanh trách nhiệm của thủ trưởng các đơn vị trong việc triển khai các quy định liên quan đến toàn thể cán bộ, giáo viên, nhân viên và học sinh, phụ huynh học sinh; việc tổ chức thực hiện các nội dung được quy định cụ thể trong Thông tư 29 và các văn bản chỉ đạo có liên quan. Trước đó, Sở GDĐT Hải Phòng cũng thành lập 3 đoàn kiểm tra đột xuất các trường học ở tất cả các quận/huyện về việc chấp hành quy định dạy thêm, học thêm theo Thông tư 29, từ ngày 14 cho đến hết tháng 2.

Hà Giang

Bạn đọc có thể tham khảo về chính sách dạy thêm ở một số nước

- So sánh chính sách quản lí dạy thêm ở Việt Nam với Singapore, Hàn Quốc, Trung Quốc, Nhật Bản và Úc. https://tapchigiaoduc.edu.vn/article/89362/222/so-sanh-chinh-sach-quan-li-day-them-o-viet-nam-voi-singapore-han-quoc-trung-quoc-nhat-ban-va-uc/

- Quy định về đạo đức nghề nghiệp giáo viên liên quan đến hoạt động dạy thêm của Úc, Hoa Kỳ. https://tapchigiaoduc.edu.vn/article/89363/222/quy-dinh-ve-dao-duc-nghe-nghiep-giao-vien-lien-quan-den-hoat-dong-day-them-cua-uc-hoa-ky/

- Chính sách quản lí chặt chẽ hoạt động dạy thêm của giáo viên ở Hàn Quốc và Trung Quốc. https://tapchigiaoduc.edu.vn/article/89364/222/chinh-sach-quan-li-chat-che-hoat-dong-day-them-cua-giao-vien-o-han-quoc-va-trung-quoc/

Tài liệu tham khảo:

Bộ GDĐT: Bộ GDĐT kiểm tra việc thực hiện Thông tư 29 tại Hà Nội. https://moet.gov.vn/tintuc/Pages/tin-hoat-dong-cua-bo.aspx?ItemID=10320

Bộ GDĐT: Bộ GDĐT kiểm tra việc thực hiện Thông tư 29 tại tỉnh Quảng Trị. https://moet.gov.vn/tintuc/Pages/tin-hoat-dong-cua-bo.aspx?ItemID=10335

Sở GDĐT Hải Phòng: Sở Giáo dục và Đào tạo Hải Phòng rà soát, đôn đốc thực hiện nghiêm các quy định về dạy thêm, học thêm. https://haiphong.edu.vn/tin-tuc-su-kien/so-giao-duc-va-dao-tao-hai-phong-ra-soat-don-doc-thuc-hien-nghiem-cac-quy-dinh/ctfull/10/6066