Dừng quy đổi chứng chỉ ngoại ngữ: Hướng tới công bằng hơn trong xét đỗ tốt nghiệp

Ảnh minh họa (Nguồn Internet)

Bỏ quy đổi chứng chỉ ngoại ngữ thành điểm 10

Theo thông tư số 24/2024/TT-BGDĐT của Bộ GDĐT về Quy chế thi tốt nghiệp trung học phổ thông (THPT), kỳ thi tốt nghiệp THPT từ năm 2025 sẽ có nhiều điểm mới. Một trong số đó là quy định chứng chỉ ngoại ngữ vẫn được tiếp tục sử dụng để miễn thi trong xét công nhận tốt nghiệp nhưng không được quy đổi thành điểm 10 trong xét công nhận tốt nghiệp như trước đây; công thức tính điểm xét tốt nghiệp không có điểm ngoại ngữ trong trường hợp này.

Nhiều năm trở lại đây, một số chứng chỉ ngoại ngữ, đặc biệt là IELTS ngày càng phổ biến trong tuyển sinh đại học. Bộ GDĐT từng quy định xét miễn thi và tính điểm 10 tốt nghiệp môn Ngoại ngữ với thí sinh có chứng chỉ IELTS từ 4.0 trở lên hoặc tương đương. Điều này cũng có nghĩa học sinh có chứng chỉ IELTS 4.0 cũng được quy đổi thành điểm 10 như học sinh đạt điểm IELTS 8.5. Với chính sách ưu tiên chứng chỉ IELTS nêu trên, nhiều học sinh cuối cấp đã dùng chứng chỉ này để tìm kiếm cơ hội trong kỳ thi tốt nghiệp THPT và tuyển sinh đại học.

Thống kê từ Bộ GDĐT cho thấy số thí sinh có các chứng chỉ đủ điều kiện miễn thi ngoại ngữ ngày càng tăng trong các năm gần đây. Năm 2024, tổng số thí sinh đăng ký miễn thi Ngoại ngữ là 66.927 thí sinh, chiếm 6,25% tổng số thí sinh, tăng gần 20.000 so với năm 2023. Hai địa phương có nhiều thí sinh đăng ký nhất là Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh. Vì vậy, theo Bộ GDĐT, việc không quy đổi chứng chỉ ngoại ngữ thành điểm 10 nhằm tiếp tục khuyến khích việc học ngoại ngữ nhưng hướng tới công bằng hơn trong xét đỗ tốt nghiệp.

Trường đại học thực hiện quy đổi điểm chứng chỉ ngoại ngữ chặt chẽ trong tuyển sinh

Mặc dù chứng chỉ ngoại ngữ không được quy đổi thành điểm 10 trong thi tốt nghiệp THPT, nhưng nhiều trường đại học vẫn quy đổi điểm IELTS để xét tuyển đại học. Những năm qua, chứng chỉ ngoại ngữ quốc tế được một số trường đưa vào đề án tuyển sinh và ngày càng trở nên phổ biến. Hai năm gần đây, các trường đại học với đa dạng nhóm ngành từ kinh tế, kỹ thuật, đến công an, y dược đều dùng các chứng chỉ quốc tế xét kết hợp với tiêu chí khác để tuyển sinh đầu vào. Đến nay, khoảng 40 trường đại học thông báo phương án tuyển sinh dự kiến năm 2025. Trong đó, nhiều trường quy đổi chứng chỉ ngoại ngữ quốc tế sang điểm môn tiếng Anh. Điểm này được kết hợp cùng các môn khác trong tổ hợp theo phương thức dựa vào điểm thi tốt nghiệp hoặc học bạ để xét tuyển.

Đại học Kinh tế Quốc dân yêu cầu thí sinh đạt IELTS 5.0 trở lên mới được tính là 8 điểm, từ 7.5 trở lên mới được quy đổi thành 10. Ngoài ra, chứng chỉ IELTS không xét độc lập mà được xét kết hợp với điểm thi đánh giá năng lực của Đại học Quốc gia Hà Nội (HSA), đánh giá năng lực của Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh (V-ACT), đánh giá tư duy của Đại học Bách khoa (TSA) và điểm thi tốt nghiệp THPT 2025 của môn Toán và 1 môn không phải tiếng Anh thuộc tổ hợp xét tuyển của trường. Đại học Bách Khoa cũng cho phép quy đổi chứng chỉ tiếng Anh thành điểm môn tiếng Anh khi thí sinh xét tuyển theo điểm thi tốt nghiệp THPT. Tuy nhiên, tương tự Đai học Kinh tế Quốc dân, mức điểm quy đổi cũng được nhà trường quy định chặt chẽ: IELTS 5.0 tương đương 8,5 điểm; IELTS 5.5 tương đương 9 điểm; IELTS 6.0 tương đương 9,5 điểm; IELTS từ 6.5 trở lên tương đương 10 điểm. Trường Đại học Ngoại thương áp dụng xét IELTS với học bạ THPT dành cho học sinh hệ chuyên các môn Toán, Vật lý, Hóa học, Tin học, Ngữ văn, Ngoại ngữ và học sinh có giải quốc gia, học sinh có giải tỉnh (Nhất, Nhì, Ba) ở các môn này. Phương thức cũng áp dụng với học sinh đạt giải khoa học kỹ thuật cấp quốc gia. Điều kiện nộp hồ sơ đối với chứng chỉ IELTS là 6.5 trở lên. Ngoài quy đổi điểm, nhiều trường cộng điểm ưu tiên cho thí sinh có chứng chỉ quốc tế. Như trường Đại học Sư phạm Hà Nội áp dụng cộng 1-3 điểm cho thí sinh có IELTS 6.5 trở lên khi đăng ký vào các ngành Sư phạm tiếng Anh, Sư phạm Toán/Lý/ Hóa bằng tiếng Anh…

Cách thức quy đổi dự kiến của một số trường đại học có sự phân hóa rõ rệt đối với từng mức điểm. Điều này đặt ra yêu cầu thí sinh đăng ký xét tuyển bằng các phương thức sử dụng chứng chỉ ngoại ngữ cần nỗ lực để tăng mức điểm IELTS, đủ khả năng cạnh tranh vào trường đại học mong muốn. Ngoài ra, các trường đại học không xét chứng chỉ ngoại ngữ riêng lẻ, mà kèm theo các yêu cầu về điểm thi tốt nghiệp hoặc học bạ. Nghĩa là thí sinh đã có chứng chỉ ngoại ngữ quốc tế vẫn phải đảm bảo điểm số các môn học chính khóa và kết quả thi tốt nghiệp THPT.

Trong Quy chế thi tốt nghiệp 2025, Bộ GDĐT cũng quy định sử dụng kết hợp điểm đánh giá quá trình (học bạ) và kết quả thi trong xét công nhận tốt nghiệp theo tỷ lệ 50-50. Điểm trung bình học bạ các năm được tính theo trọng số. Theo Bộ GDĐT, việc tăng tỷ lệ sử dụng điểm đánh giá quá trình (học bạ) từ 30% lên 50% để đánh giá sát hơn về năng lực người học theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018 (gồm nhiều năng lực khác mà bài thi tốt nghiệp không đánh giá hết). Bên cạnh đó, điểm học bạ các năm lớp 10, lớp 11 cũng được sử dụng (với trọng số nhỏ hơn của lớp 12) thay vì chỉ của lớp 12 như trước đây, thay đổi này có tác dụng thúc đẩy việc dạy và học ngay từ khi học sinh bước vào bậc học THPT.

Hà Giang

Tài liệu tham khảo:

Bộ GDĐT (2024): Thông tư số 24/2024/TT-BGDĐT về Quy chế thi tốt nghiệp trung học phổ thông. https://moet.gov.vn/van-ban/vanban/Pages/chi-tiet-van-ban.aspx?ItemID=1563

Cổng thông tin Bộ GDĐT:

https://moet.gov.vn/tintuc/Pages/ky-thi-tot-nghiep-thpt-2024.aspx?ItemID=9503

https://moet.gov.vn/tintuc/Pages/tin-tong-hop.aspx?ItemID=10149