Thời gian gần đây, tình trạng học sinh, sinh viên hút thuốc lá điện tử có chiều hướng gia tăng, thậm chí tình trạng này còn xảy ra đối với học sinh tiểu học và ở cả học sinh nữ. Đã có nhiều trường hợp học sinh bị ngộ độc do sử dụng thuốc lá điện tử đến mức co giật, bị ảo giác phải nhập viện. Các chuyên gia y tế cảnh báo rằng, việc sử dụng thuốc lá điện tử ở lứa tuổi thanh, thiếu niên sẽ dẫn đến tình trạng nghiện thuốc lá, tăng nguy cơ mắc các căn bệnh nguy hiểm, phát sinh tệ nạn xã hội, ảnh hưởng đến sức khỏe, học tập và tương lai sau này của các em.
Thuốc lá điện tử ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của học sinh và những người xung quanh bởi thành phần nicotine (chất gây nghiện) trong khói thuốc, những người nghiện thuốc lá điện tử thường có nguy cơ nghiện rượu, ma tuý và các chất gây nghiện khác. Khi hút thuốc lá điện tử học sinh có thể mắc phải một số bệnh lý đường hô hấp như viêm tiểu phế quản tắc nghẽn, bệnh viêm phổi lipid, tràn khí màng phổi nguyên phát, suy giảm chức năng phổi, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính… do trong thuốc lá điện tử có rất nhiều hóa chất độc hại đối với sức khỏe con người. Ngoài ra, một số hóa chất độc hại như nicotine, carbon monoxide trong khói thuốc lá điện tử làm làm tăng nguy cơ rối loạn tim mạch, tăng nguy cơ hình thành huyết khối và xơ vữa động mạch, nhồi máu cơ tim, suy tim, đột quỵ. Nguy hiểm hơn là một số hợp chất có trong khói thuốc lá điện tử như: formaldehyd, acrolein, toluene, các kim loại nặng (như niken và chì) có thể gây các thay đổi tế bào dẫn đến ung thư. Khói từ thuốc lá điện tử cũng gây hại cho sức khỏe của những người xung quanh. Khi hít phải các chất độc hại như aldehydes, carbon monoxide... trong khói của thuốc lá điện tử sẽ có nguy cơ mắc ung thư và tăng nguy cơ tim mạch, đột quỵ.
Hiện nay, nhiều loại thuốc lá điện tử sử dụng các hương liệu tạo mùi thơm hấp dẫn (mùi bạc hà, cam, dâu tây, sô-cô-la, caramen…) nên nhiều học sinh bị ngộ độc khi sử dụng thuốc lá điện tử.
Một số học sinh có thể gặp phải tình trạng bị chấn thương, bỏng nghiêm trọng vùng miệng, mặt, cổ, mắt mũi, xương hàm... và các tai nạn khác, do cháy nổ từ thiết bị sạc điện bị lỗi hoặc sử dụng sai.
Hút thuốc lá điện tử sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển não bộ, khiến tế bào gốc của não bị hủy hoại, ảnh hưởng đến quá trình sản xuất và tái tạo tế bào cho cơ thể. Từ đó đẩy nhanh quá trình lão hóa, suy thoái hệ thần kinh và kéo theo nguy cơ suy giảm trí nhớ, khả năng nhận thức và học tập... Nếu hút thuốc lá điện tử trong thời gian dài sẽ gây nghiện và có thể gây ra những rối loạn nhận thức, rối loạn cảm xúc, rối loạn tâm thần. HS sử dụng thuốc lá điện tử thường có biểu hiện giảm chú ý và tập trung, khả năng đưa ra quyết định kém, thay đổi tính cách và có nhiều hành động thất thường. Sử dụng thuốc lá điện tử còn là nguy cơ khiến học sinh gia nhập các băng nhóm thanh thiếu niên, gia tăng tình trạng cô lập và bắt nạt học đường, gây nhiều bất ổn trong trường học.
Việc sử dụng thuốc lá điện tử trong trường học là vi phạm nội quy, quy định của trường học, học sinh sử dụng thuốc lá điện tử có thể phải chịu nhiều hình phạt từ nhà trường, điều này ảnh hưởng đến kết quả rèn luyện của các em.
Để phòng, chống tác hại thuốc lá điện tử trong học đường, cần sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường, gia đình và xã hội trong việc tuyên truyền cho học sinh biết về các tác hại của thuốc lá điện tử. Giáo dục các em ý thức tuân thủ pháp luật, nội quy của nhà trường về việc nghiêm cấm mua bán, sử dụng các sản phẩm thuốc lá đối với học sinh. Rèn luyện các kỹ năng tránh xa những chất độc hại, không có lợi cho sức khỏe; kỹ năng từ chối trước những cám dỗ…
Trương Thạo