Thuốc lá điện tử là gì?
- Thuốc lá điện tử có nhiều hình dạng và kích cỡ. Hầu hết đều có pin, bộ phận làm nóng và buồng chứa chất lỏng.
- Thuốc lá điện tử tạo ra khí dung bằng cách đun nóng chất lỏng thường chứa nicotin - loại thuốc gây nghiện trong thuốc lá thông thường và các sản phẩm thuốc lá khác - hương liệu và các hóa chất khác giúp tạo ra khí dung. Người dùng hít khí dung này vào phổi của họ. Người ngoài cuộc cũng có thể hít phải hơi này khi người sử dụng thở ra không khí.
- Thuốc lá điện tử được biết đến với nhiều tên gọi khác nhau. Đôi khi chúng được gọi là “thuốc lá điện tử”, “hookah điện tử”, “mods”, “bút vape”, “vapes”, “tank systems” và “hệ thống phân phối nicotine điện tử (electronic nicotine delivery systems - ENDS)”.
- Một số thuốc lá điện tử được chế tạo trông giống như thuốc lá, xì gà hoặc tẩu thuốc thông thường. Một số giống như bút, USB và các vật dụng hàng ngày khác. Các thiết bị lớn hơn như “tank systems” hoặc “mods” không giống với các sản phẩm thuốc lá khác.
- Sử dụng thuốc lá điện tử đôi khi được gọi là “vaping”.
- Thuốc lá điện tử có thể được dùng để sử dụng cần sa và các loại ma túy khác.
Một số thuốc lá điện tử được chế tạo trông giống như thuốc lá, xì gà hoặc tẩu thuốc thông thường. Một số giống như bút, USB và các vật dụng hàng ngày khác
Trong khói thuốc lá điện tử có gì?
Khói thuốc lá điện tử mà người dùng hít vào từ thiết bị và thở ra có thể chứa các chất độc hại và có khả năng gây hại, bao gồm:
- Nicotin.
- Các hạt siêu mịn có thể được hít sâu vào phổi.
- Hương liệu như diacetyl, một hóa chất có liên quan đến bệnh phổi nghiêm trọng.
- Hợp chất hữu cơ dễ bay hơi.
- Hóa chất gây ung thư.
- Các kim loại nặng như niken, thiếc, chì.
- Người tiêu dùng khó có thể biết sản phẩm thuốc lá điện tử chứa thành phần gì. Ví dụ: một số loại thuốc lá điện tử được bán trên thị trường tuyên bố không chứa nicotin nhưng đã được phát hiện có chứa nicotin.
Sử dụng thuốc lá điện tử có ảnh hưởng gì đến sức khỏe?
Thuốc lá điện tử vẫn còn khá mới và các nhà khoa học vẫn đang tìm hiểu về những ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe của chúng. Dưới đây là những gì chúng ta biết đến bây giờ.
Hầu hết thuốc lá điện tử đều chứa nicotin, được biết là có ảnh hưởng đến sức khỏe.
- Nicotine có tính gây nghiện cao.
- Nicotine gây độc cho bào thai đang phát triển.
- Nicotine có thể gây hại cho sự phát triển trí não của thanh thiếu niên và thanh niên, tình trạng này sẽ tiếp tục kéo dài đến giữa những năm 20 tuổi.
- Nicotine là mối nguy hiểm cho sức khỏe của phụ nữ đang mang thai và trẻ sơ sinh.
Ngoài nicotine, khói thuốc lá điện tử có thể chứa các chất gây hại cho cơ thể
- Khói thuốc lá điện tử có thể chưa các hóa chất gây ung thư và các hạt nhỏ xâm nhập sâu vào phổi. Tuy nhiên, khói thuốc lá điện tử thường chứa ít hóa chất độc hại hơn khói từ các sản phẩm thuốc lá đốt.
Thuốc lá điện tử có thể gây thương tích ngoài ý muốn
- Pin thuốc lá điện tử bị lỗi đã gây ra cháy nổ, một số trong đó dẫn đến thương tích nghiêm trọng. Hầu hết các vụ nổ xảy ra khi pin thuốc lá điện tử đang được sạc.
- Ngoài ra, phơi nhiễm nicotin cấp tính có thể gây độc. Trẻ em và người lớn có thể bị nhiễm độc do nuốt, thở hoặc hấp thụ chất lỏng thuốc lá điện tử qua da hoặc mắt.
Thuốc lá điện tử có ít độc hại hơn thuốc lá thông thường?
Có - nhưng điều đó không có nghĩa là thuốc lá điện tử an toàn. Khói thuốc lá điện tử thường chứa ít hóa chất độc hại hơn hỗn hợp chết người của 7.000 hóa chất trong khói thuốc lá thông thường. Tuy nhiên, khói thuốc lá điện tử không phải là vô hại. Nó có thể chứa các chất có hại và có khả năng gây hại, bao gồm nicotin, kim loại nặng như chì, các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi và các tác nhân gây ung thư.
Thuốc lá điện tử có thể giúp bỏ thuốc lá không?
Thuốc lá điện tử hiện không được FDA chấp thuận như một công cụ hỗ trợ cai thuốc lá. Các chuyên gia y tế đã đưa ra những khuyến nghị về chăm sóc sức khỏe phòng ngừa đã kết luận rằng thuốc lá điện tử không được sử dụng như một liệu pháp để cai thuốc lá ở người lớn, kể cả phụ nữ đang mang thai.
Thuốc lá điện tử không được sử dụng như một liệu pháp để cai thuốc lá
Tuy nhiên, thuốc lá điện tử có thể giúp ích cho những người trưởng thành không mang thai nếu được sử dụng thay thế hoàn toàn cho tất cả thuốc lá điếu và các sản phẩm thuốc lá hút thuốc khác.
Những đối tượng nào đang sử dụng thuốc lá điện tử?
Thuốc lá điện tử là sản phẩm thuốc lá được giới trẻ sử dụng phổ biến nhất.
- Năm 2023, 2,13 triệu học sinh trung học cơ sở và trung học phổ thông ở Mỹ đã sử dụng thuốc lá điện tử trong 30 ngày gần nhất, bao gồm 4,6% học sinh trung học cơ sở và 10,0% học sinh trung học phổ thông.
- Năm 2022, 2,55 triệu học sinh trung học cơ sở và trung học phổ thông ở Mỹ đã sử dụng thuốc lá điện tử trong 30 ngày gần nhất, bao gồm 3,3% học sinh trung học cơ sở và 14,1% học sinh trung học phổ thông.
- Vào năm 2021, 4,5% người trưởng thành ở Hoa Kỳ hiện đang sử dụng thuốc lá điện tử.
- Năm 2019, trong số những người trưởng thành hiện đang sử dụng thuốc lá điện tử nói chung, 36,9% hiện cũng đang hút thuốc lá điếu, 39,5% trước đây đã hút thuốc lá và 23,6% chưa bao giờ hút thuốc lá điếu.
- Trong số những người trưởng thành hiện đang sử dụng thuốc lá điện tử, tỷ lệ chưa bao giờ hút thuốc lá cao nhất ở những người từ 18–24 tuổi (56,0%) và thấp hơn ở các nhóm tuổi lớn hơn.
Điểm mấu chốt là gì?
- Thuốc lá điện tử có khả năng mang lại lợi ích cho người hút thuốc và không mang thai nếu được sử dụng thay thế hoàn toàn cho thuốc lá thông thường và các sản phẩm thuốc lá hút khác.
- Thuốc lá điện tử không an toàn cho thanh niên, thanh niên, người đang mang thai cũng như người hiện không sử dụng các sản phẩm thuốc lá.
- Mặc dù thuốc lá điện tử có khả năng mang lại lợi ích cho một số người và gây hại cho những người khác nhưng vẫn còn nhiều điều cần phải tìm hiểu về việc liệu thuốc lá điện tử có hiệu quả trong việc giúp bỏ thuốc lá hay không.
- Nếu bạn chưa bao giờ hút thuốc hoặc sử dụng các sản phẩm thuốc lá hoặc thuốc lá điện tử khác, đừng bắt đầu.
- Những nghiên cứu bổ sung trong tương lai có thể giúp hiểu được những ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe của thuốc lá điện tử.
Huy Hùng (sưu tầm và tổng hợp)