“Trường học” là một trong số 19 tiêu chí xây dựng nông thôn mới. Đây là tiêu chí không dễ thực hiện bởi cần nhiều nguồn lực để đầu tư xây dựng cơ sở vật chất trường lớp. Theo quy định của Bộ tiêu chí quốc gia xây dựng Nông thôn mới, nông thôn mới nâng cao giai đoạn 2021- 2025, để đạt tiêu chí trường học thì phải có cơ sở vật chất đạt chuẩn theo quy định. Bởi vậy, các địa phương trong tỉnh luôn quan tâm dành nguồn lực đầu tư nhằm hoàn thành tiêu chí trường học và giáo dục đào tạo trong xây dựng Nông thôn mới.
Đối với xã xây dựng Nông thôn mới, để đạt tiêu chí về trường học, toàn bộ các trường mầm non, tiểu học, trung học cơ sở phải có cơ sở vật chất và trang thiết bị đạt chuẩn quốc gia mức độ 1; xã Nông thôn mới nâng cao phải có ít nhất một trường đạt chuẩn Quốc gia mức độ 2. Đây là một trong những tiêu chí mới và cao hơn, cần nguồn kinh phí khá lớn để xây dựng cơ sở hạ tầng đạt chuẩn theo quy định. Do vậy, trên cơ sở hướng dẫn của Bộ giáo dục, các địa phương đã rà soát, kiểm tra thực trạng cơ sở vật chất của các nhà trường để xây dựng kế hoạch nâng cấp phù hợp với điều kiện thực tế. Các huyện cũng đã và đang ưu tiên nguồn lực, hỗ trợ các xã trong lộ trình về đích nông thôn mới, nông thôn mới nâng cao đầu tư xây dựng các trường đạt chuẩn Quốc gia mức độ 1 - 2. Cùng với nguồn ngân sách Nhà nước, ngành giáo dục, chính quyền các địa phương và các nhà trường cũng tích cực thực hiện xã hội hóa, huy động các nguồn vốn trong cộng đồng dân cư, doanh nghiệp để đầu tư cơ sở vật chất cho các nhà trường.
Trong nhiều năm gần đây, theo đà phát triển kinh tế- xã hội, diện mạo và chất lượng giáo dục - đào tạo của nước ta không ngừng khởi sắc. Tuy vậy, cơ sở vật chất trường lớp vẫn chưa hết là vấn đề đặt ra đối với ngành GD& ĐT và các địa phương vì nguồn lực chưa đáp ứng yêu cầu thực tế. Nhận thức đúng đắn yêu cầu xây dựng cơ sở vật chất trường lớp góp phần đảm bảo điều kiện công nhận trường chuẩn Quốc gia, đáp ứng xây dựng NTM; nên trong bối cảnh kinh phí đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng có hạn, ngành Giáo dục và đào tạo vẫn quan tâm, ưu tiên bố trí nguồn vốn để đầu tư xây dựng cơ sở vật chất trường lớp. Cùng với sự quan tâm bố trí nguồn vốn ngân sách Nhà nước, các trường học cần đẩy mạnh công tác xã hội hóa giáo dục, huy động sự ủng hộ của các doanh nghiệp, sự tham gia của các bậc phụ huynh và đóng góp trong cộng đồng dân cư để hoàn thiện cơ sở vật chất, trang thiết bị trường lớp theo yêu cầu xây dựng NTM. Các địa phương cũng cần chủ động tạo thuận lợi để giải phóng mặt bằng thi công, góp phần đẩy nhanh tiến độ xây dựng trường chuẩn quốc gia.
Giai đoạn 2021 - 2025, Bộ GD và ĐT đang phối hợp các bộ, ngành tham mưu Chính phủ; đồng thời cùng các địa phương đặt ra mục tiêu cụ thể về cơ sở vật chất trường, lớp. Trong đó, phấn đấu đưa tỷ lệ kiên cố hóa trường, lớp học từ 76% hiện nay lên 85%, tương đương xóa bỏ khoảng 50 nghìn phòng học tranh, tre, nứa, lá, phòng học tạm, cấp bốn xuống cấp. Ngoài ra, triển khai xây dựng thêm khoảng 20 nghìn phòng học mới để đủ một phòng/lớp học đối với mầm non và tiểu học... Để thực hiện tốt các mục tiêu theo tinh thần của Nghị quyết 19-NQ/TW, mạng lưới các cơ sở giáo dục công lập đã có những chuyển biến tích cực. Số lượng điểm trường lẻ, các cơ sở giáo dục quy mô nhỏ giảm, hình thành các cơ sở giáo dục quy mô lớn hơn hoặc các trường liên cấp. Điều này đã giúp nâng cao chất lượng giáo dục, đầu tư tập trung, tránh dàn trải, giảm đầu mối các đơn vị sự nghiệp. Bộ GD và ĐT sẽ tiếp tục hoàn thiện các quy định về cơ sở vật chất trường, lớp học đồng thời tham mưu Chính phủ, Quốc hội ban hành các cơ chế, chính sách hỗ trợ các địa phương khó khăn nhằm tăng cường cơ sở vật chất đáp ứng yêu cầu chương trình giáo dục phổ thông mới.
Tạp chí Giáo dục