Cơ hội và thách thức cho các bộ, ngành, địa phương về việc quy định xã nông thôn mới kiểu mẫu giai đoạn 2021-2025

Xây dựng NTM kiểu mẫu lĩnh vực giáo dục cần có nguồn vốn đáng kể để hoàn thành đồng bộ nhiều nội dung, trong khi nguồn hỗ trợ còn hạn chế, huy động nguồn lực của nhân dân gặp khó khăn. Một số tiêu chí còn yêu cầu cao; sự phối hợp giữa các cấp, ngành, địa phương chưa được thường xuyên; một bộ phận cán bộ, nhân dân chưa nhận thức đầy đủ về mục đích, ý nghĩa của việc xây dựng NTM kiểu mẫu nên vẫn còn tư tưởng trông chờ vào sự hỗ trợ của Nhà nước.

Ngày 08/3/2022, Phó Thủ tướng Chính phủ Phạm Bình Minh đã ký Quyết định số 319/QĐ-TTg ban hành Bộ tiêu chí quốc gia về xã nông thôn mới kiểu mẫu giai đoạn 2021 - 2025. Theo đó, quy định xã nông thôn mới kiểu mẫu lĩnh vự giáo dục giai đoạn 2021 - 2025 là xã: Đạt tiêu chí quy định xã nông thôn mới kiểu mẫu theo ít nhất một trong các lĩnh vực nổi trội nhất (về sản xuất, về giáo dục, về văn hóa, về du lịch, về cảnh quan môi trường, về an ninh trật tự, về chuyển đổi số...) mang giá trị đặc trưng của địa phương, do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh ban hành.

Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành liên quan đôn đốc Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương triển khai thực hiện xây dựng xã nông thôn mới kiểu mẫu giai đoạn 2021 - 2025 để đánh giá, nhân rộng. Trong quá trình đôn đốc, hướng dẫn các địa phương triển khai thực hiện các tiêu chí, chỉ tiêu thuộc Bộ tiêu chí nêu trên, nếu có vấn đề mới phát sinh, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan, địa phương liên quan kịp thời nghiên cứu, rà soát, hoàn thiện, tham mưu Thủ tướng Chính phủ xem xét, điều chỉnh, bổ sung Bộ tiêu chí nêu trên, bảo đảm phù hợp với điều kiện thực tiễn.

Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương căn cứ điều kiện thực tế, đặc thù của địa phương, ban hành tiêu chí xã nông thôn mới kiểu mẫu giai đoạn 2021 - 2025 theo lĩnh vực nổi trội nhất (về sản xuất, về giáo dục, về văn hóa, về du lịch, về cảnh quan môi trường, về an ninh trật tự, về chuyển đổi số…) mang giá trị đặc trưng của địa phương và tiêu chí thôn thông minh, chỉ đạo, hướng dẫn thực hiện trên địa bàn.

Tuy nhiên, thực tế năm 2021 cho thấy, việc đẩy nhanh tiến độ hoàn thành mục tiêu xây dựng NTM kiểu mẫu, thực hiện tiêu chí giáo dục, nhất là nội dung đầu tư xây dựng, nâng cấp các trường học đạt chuẩn theo quy định đang gặp rất nhiều khó khăn, vướng mắc. Do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19, tình hình thi công các dự án xây dựng bị chậm tiến độ, khó khăn trong huy động nguồn vốn xã hội hóa.

Theo phản ảnh của nhiều địa phương, do ảnh hưởng của dịch Covid-19, việc triển khai thực hiện các dự án trường học trên địa bàn các tỉnh thời gian qua bị chậm tiến độ hơn so với dự kiến khiến nhiều công trình đang thi công phải tạm dừng. Việc đánh giá các tiêu chí giáo dục như: tỷ lệ huy động trẻ vào nhà trẻ, vào mẫu giáo... cũng khó thực hiện do hiện nay các bậc học đang được học trực tuyến. Một số xã NTM nâng cao đặt mục tiêu về đích NTM kiểu mẫu trong năm 2021 đang gặp khó khăn vì việc triển khai đầu tư hạ tầng nông thôn, trong đó có các dự án đầu tư trường học bị chậm tiến độ.

Để hoàn thành mục tiêu xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu lĩnh vực giáo dục, các địa phương cần thay đổi mạnh mẽ về tư duy; nhận thức toàn diện về phát triển giáo dục cho phù hợp với tình hình mới trên cơ sở phát huy tối đa đặc thù, lợi thế. Hiện Văn phòng cùng với các địa phương đang tiếp tục rà soát chính sách về hỗ trợ xây dựng hạ tầng, đặc biệt tại các vùng sâu vùng xa và vùng biên giới; khuyến khích nâng cao nhận thức nhằm nâng cao đời sống cho nông dân...

Tạp chí Giáo dục