Đa số các nghiên cứu trước đây mới chỉ dừng lại ở các tác động liên quan đến kinh tế và việc làm của hoạt động giáo dục và đào tạo kỹ thuật và dạy nghề thông qua các phân tích thống kê, mà chưa tìm hiểu một cách thấu đáo trải nghiệm của những người trong cuộc. Nghiên cứu tổng quan hệ thống do hai tác giả Yi Shi và Mukdarut Bangpan thực hiện tìm hiểu quá trình và kết quả học tập của những người trẻ tham gia chương trình giáo dục và đào tạo kỹ thuật và dạy nghề tại các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình, thông qua việc phân tích dữ liệu thực chứng định tính có trong 31 công trình nghiên cứu đã và chưa từng được công bố trong khoảng thời gian từ năm 2000 đến 2019.
Sử dụng cách tiếp cận tổng hợp theo từng chủ đề cơ bản, nghiên cứu này đã chỉ ra rằng việc tham gia chương trình giáo dục và đào tạo kỹ thuật và dạy nghề có tác động lớn, đa chiều tới các yếu tố vốn văn hoá (kỹ năng và tri thức, sự tin cậy và năng lực cảm xúc - xã hội), vốn xã hội (các mối liên kết, quan hệ bắc cầu và các quan hệ xã hội khác), tham vọng và sức khoẻ của người trẻ, bên cạnh các lợi ích về kinh tế. Các trải nghiệm khác nhau của những người tham gia cung cấp thông tin được định hình bởi nhiều yếu tố, bao gồm các đặc trưng của từng loại can thiệp, chất lượng của quá trình can thiệp (chương trình đào tạo, nội dung, người hướng dẫn và cách thức hướng dẫn, quá trình quản trị và quản lý chương trình), môi trường học tập (môi trường vật lý, quan hệ giữa người dạy - người học và quan hệ bạn học), các đặc điểm của từng cá nhân, và các chuẩn mực xã hội. Kết quả nghiên cứu cũng chỉ ra rằng những người trẻ thuộc nhóm yếu thế đặc biệt nhận được nhiều lợi ích từ việc tham gia chương trình giáo dục và đào tạo kỹ thuật và dạy nghề, trong đó chỉ ra tiềm năng của chương trình này trong việc cải thiện quyền tiếp cận và bình đẳng trong giáo dục. Qua quá trình tổng hợp, nhóm nghiên cứu đã đề xuất một khung tham chiếu chuẩn, làm cơ sở cho các nghiên cứu và thực hành tiếp theo, trong đó hướng đến việc thiết kế, triển khai, đánh giá chương trình giáo dục và đào tạo kỹ thuật và dạy nghề với mục tiêu cải thiện hạnh phúc và chất lượng cuộc sống của người trẻ tại các quốc gia đang phát triển.
Vân An lược dịch
Nguồn:
Shi, Y., & Bangpan, M. (2022). Young people’s participation experiences of technical and vocational education and training interventions in low - and middle -income countries: a systematic review of qualitative evidence. Empirical Research in Vocational Education and Training, 14(1). https://doi.org/10.1186/s40461-022-00136-4
Ghi chú: Các quan điểm của Tác giả không nhất thiết là quan điểm của Tạp chí Giáo dục.