Tuyển sinh ĐH 2021: Cơ bản ổn định, điều chỉnh có lợi cho thí sinh

Tuyển sinh 2020 thành công, tiếp tục giữ ổn định

Phát biểu khai mạc hội nghị, Thứ trưởng khẳng định, công tác tuyển sinh luôn nhận được sự quan tâm đặc biệt. Trong những năm qua, sự đổi mới về công nghệ thông tin trong công tác tuyển sinh đã đem lại nhiều kết quả tốt đẹp. Bộ GDĐT đã báo cáo Thủ tướng Chính phủ và công bố cải tiến một số yếu tố kĩ thuật; từng bước giữ ổn định tuyển sinh trong những năm tiếp theo.

Quang cảnh hội nghị tại đầu cầu Hà Nội

Các trường đại học có quyền chủ động cao trong công tác tuyển sinh, kèm theo đó là trách nhiệm giải trình với xã hội về tính công bằng, khách quan, minh bạch trong công tác tuyển sinh. Với trách nhiệm quản lý nhà nước, Bộ GDĐT đã luôn hỗ trợ, đồng hành cùng các cơ sở giáo dục đại học trong công tác tuyển sinh, hướng tới một mùa tuyển sinh thuận lợi cho thí sinh và mang lại kết quả như mong đợi cho các trường đại học, cao đẳng.

“Chúng ta luôn có những cải tiến để tạo điều kiện thuận lợi nhất cho thí sinh và thường giành phần khó về mình. Năm học 2019-2020, toàn ngành nỗ lực vượt qua một năm đầy biến cố, với dịch bệnh, thiên tai nhưng đã tạo điều kiện hết sức cho thí sinh”, Thứ trưởng chia sẻ.

Theo Thứ trưởng, thành công của năm 2020 chính là tiền đề, nền tảng để tiếp tục phát huy cho năm 2021 và những năm tiếp theo. Bộ GDĐT cũng từng bước phân rõ chức năng quản lý nhà nước của Bộ, vai trò của các cơ sở giáo dục đại học và sự hỗ trợ, đồng hành của các cơ sở giáo dục đào tạo cũng như các trường phổ thông.

Báo cáo tổng kết tuyển sinh năm 2020 của Vụ GDĐH cho biết, cả nước có 900.066 thí sinh đăng ký dự thi, trong đó có 643.271 thí sinh đăng ký xét tuyển vào đại học và cao đẳng sư phạm, chiếm 71,47% số thí sinh đăng ký dự thi.

Đáng chú ý, có 467.791 thí sinh trúng tuyển, nhập học tất cả các ngành chiếm 86,41% tổng chỉ tiêu, tăng 8,71% so với năm 2019. Cũng trong năm 2020 có 35.936 thí sinh trúng tuyển, nhập học các ngành đào tạo giáo viên, chiếm 61,58% tổng chỉ tiêu, cao hơn năm 2019.

Nhìn chung, tuy dịch bệnh ảnh hưởng nhưng công tác thi tốt nghiệp THPT và tuyển sinh đã được kịp thời điều chỉnh và thực hiện thành công. Nhờ hoàn thiện văn bản, triệt để ứng dụng công nghệ thông tin, công tác tuyển sinh đã đảm bảo quyền tự chủ của cơ sở đào tạo theo đúng luật định; phần mềm tuyển sinh ổn định, hiệu quả; cung cấp minh bạch thông tin và kết quả tuyển sinh,…

Đặc biệt, thí sinh được đăng ký xét tuyển nhiều nguyện vọng, giảm các chi phí, tăng cơ hội trúng tuyển. Đối với các cơ sở GDĐH, giảm số thí sinh ảo nhờ xét tuyển và lọc ảo chung; giảm chi phí tổ chức thi; chủ động đa dạng phương thức xét tuyển; đồng thời đảm bảo trách nhiệm trong tư vấn và giải trình trước xã hội.

Báo cáo cũng nhìn nhận những hạn chế, khó khăn do khách quan, chủ quan; đề xuất các nhiệm vụ đang và sẽ tiếp tục triển khai thực hiện đối với Bộ GDĐT, Sở GDĐT, các cơ sở GDĐH, trường cao đẳng.

Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Mở Hà Nội Nguyễn Thị Nhung bày tỏ sự đồng thuận cao với báo cáo tổng kết. GS. TS Nguyễn Đình Đức, Trưởng ban Đào tạo, ĐH Quốc gia Hà Nội đánh giá cao kỳ tuyển sinh trong bối cảnh năm 2020 dịch bệnh, thiên tai đã diễn ra thành công tốt đẹp, an toàn và nghiêm túc. Trong tuyển sinh không thể tránh được phát sinh, nhưng các trường đã nhận được chỉ đạo, hỗ trợ kịp thời, hiệu quả từ các đơn vị chuyên môn của Bộ GDĐT.

Đổi mới vì quyền lợi thí sinh

Báo cáo tổng kết cũng đề cập đến 05 điểm mới chính trong dự thảo Quy chế tuyển sinh ĐH, CĐSP năm 2021. Trước tiên là việc thí sinh đăng ký nguyện vọng xét tuyển sinh ĐH, CĐ SP, giáo dục mầm non bằng một trong hai hình thức, bằng phiếu hoặc trực tuyến (tại những nơi có điều kiện).

Thứ hai, thí sinh được điều chỉnh nguyện vọng đăng ký xét tuyển tối đa 3 lần trong thời gian quy định bằng phương thức trực tuyến (năm 2020 điều chỉnh nguyện vọng 1 lần). Thay đổi này có lợi cho thí sinh và phù hợp với thực tiễn; giúp thí sinh suy nghĩ kỹ khi lựa chọn trường học, ngành học; các cơ sở GDĐH lựa chọn được các thí sinh phù hợp.

Nhiều ý kiến góp ý cụ thể được đại diện các cơ sở giáo dục và Sở GDĐT trao đổi tại hội nghị

Điểm mới thứ ba là quy định cụ thể hơn về việc các địa phương khu vực Tây Bắc, Tây Nguyên, Tây Nam Bộ đặt hàng nguồn nhân lực.

Sử dụng phiếu kết quả thi THPT để xác nhận nhập học là điểm mới thứ tư. Thứ năm là thống nhất cơ chế phối hợp, hỗ trợ trong quá trình đăng ký xét tuyển, đăng ký nguyện vọng, xét tuyển/lọc ảo, thu và sử dụng lệ phí tuyển sinh.

Đa số các cơ sở GDĐH thống nhất với các đề xuất này và mong muốn Bộ GDĐT tiếp tục đơn vị quản lý cơ sở dữ liệu, lọc ảo, đảm bảo sự thống nhất cho công tác tuyển sinh. 

Bên cạnh đó, các cơ sở GDĐH mong muốn các trường THPT tích cực hỗ trợ, hướng dẫn thí sinh trong đăng ký xét tuyển, điều chỉnh nguyện vọng, tránh việc thí sinh điền sai thông tin dẫn đến hệ lụy xét tuyển sau này.

GS. TS Nguyễn Hữu Tú, Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Y Hà Nội bày tỏ sự ủng hộ đối với những điều chỉnh tạo điều kiện thuận lợi hơn cho thí sinh cũng như việc đảm bảo tính ổn định trong công tác tuyển sinh.

Do phần lớn các cơ sở đào tạo đại học đều dành 50% chỉ tiêu tuyển sinh bằng phương thức xét kết quả Kỳ thi tốt nghiệp THPT nên GS Nguyễn Hữu Tú cho rằng kỳ thi này cần thực hiện nghiêm túc, khách quan, công bằng hơn nữa khâu ra đề thi, coi thi và chấm thi; nhất là khâu ra đề cần đảm bảo yếu tố phân hóa. Theo đó, các trường phải có trách nhiệm tham gia để Kỳ thi diễn ra thành công. “Trường ĐH Y Hà Nội sẵn sàng chung tay vào cuộc”, GS khẳng định.

PGS. TS Bùi Đức Triệu, Trưởng phòng Đào tạo, Trường ĐH Kinh tế quốc dân nhận định, thành công của công tác tuyển sinh đạt được là nhờ Thông tư vừa ổn định vừa được cập nhật mới hằng năm. “Chúng ta vừa ổn định, vừa điều chỉnh để phù hợp với thực tiễn hơn. Bởi theo xu thế, các trường sẽ ngày càng chủ động trong tuyển sinh, với nhiều phương thức khác nhau và sẽ được hoàn thiện từng bước. Vì thế, Quy chế tuyển sinh cũng cần được cập nhật để đáp ứng yêu cầu của thực tiễn khách quan”,  PGS Bùi Đức Triệu trao đổi.

Bên cạnh đó, Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Mở Hà Nội Nguyễn Thị Nhung đề nghị Bộ GDĐT xem xét, tính toán đến phương án xác nhận trúng tuyển qua hình thức trực tuyến.

Ngoài những điểm mới trên, đáng chú ý, Bộ GDĐT đề xuất giảm mức phí đăng ký cho thí sinh, từ 30.000 đồng/nguyện vọng còn 25.000 đồng/nguyện vọng, đồng thời đề xuất cách phân bổ nguồn kinh phí này chủ yếu về cho các sở và các trường, Bộ sẽ nhận phần ít nhất.

Phó Vụ trưởng Vụ GDĐH Phạm Như Nghệ trao đổi, về lệ phí tuyển sinh, Bộ không có thẩm quyền ra văn bản về việc này, mà sẽ do các trường quyết định. Tuy nhiên, Vụ GDĐH đã tham mưu với lãnh đạo Bộ GDĐT nhiều kịch bản, trong đó có việc giảm lệ phí do tác động của dịch Covid-19.

Vụ đề xuất mức giảm là 5.000 đồng. Và phần giảm đó sẽ thuộc về phần hỗ trợ chung của Bộ, kinh phí để các Sở GDĐT và các trường thực hiện công tác tuyển sinh vẫn sẽ như năm 2020.

Quan điểm này được TS Nguyễn Khắc Thành, Hiệu trưởng Trường Đại học FPT (Hà Nội) và nhiều ý kiến ủng hộ. Theo TS Thành, dù giảm ít nhưng sẽ có tác động và hiệu ứng tốt về mặt tâm lý cho thí sinh, cũng như xã hội.

Đảm bảo tuyệt đối chính xác về thông tin tuyển sinh

Phát biểu kết luận hội nghị, Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn đánh giá cao các ý kiến, đề xuất, đồng thời khẳng định, Bộ GDĐT luôn đồng hành cùng các cơ sở giáo dục, hướng đến kỳ tuyển sinh 2021 công bằng, chất lượng.

Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn phát biểu chỉ đạo tại hội nghị

Ghi nhận nỗ lực của các bên liên quan, Thứ trưởng khẳng định, nguyên nhân chính để công tác tuyển sinh năm 2020 thành công có thể tóm tắt lại trong 5 từ khoá: ổn định, chủ động, thích ứng, công nghệ, hợp tác. Tất cả những giải pháp, biện pháp đều thể hiện tinh thần chung là tạo điều kiện tối đa, mang lại lợi ích tốt nhất cho thí sinh.

Theo Thứ trưởng, những cải tiến ngày càng tốt hơn trong công tác tuyển sinh trong 5-6 năm qua và sự chủ động thích ứng, vượt qua những khó khăn do thiên tai, dịch bệnh trong năm 2020 còn là ví dụ điển hình cho chuyển đổi số.

Thứ trưởng cũng nhắc đến những hạn chế, bên cạnh yếu tố khách quan, đâu đó vẫn còn những sai sót. Nhấn mạnh đến trách nhiệm, giải trình, công khai, Thứ trưởng khẳng định, các cơ sở GDĐH cần phải cải tiến trong thực hiện nhiệm vụ này.

Phân tích, dự báo tình hình năm 2021, Thứ trưởng đề ra các phương hướng, giải pháp. Trong đó, trước tiên cần giữ ổn định về quy chế, về phương thức tổ chức, phối hợp giữa các đơn vị, giữa các trường với Sở, với Bộ. Đồng thời, chủ động có những phương án ứng phó với sự thay đổi, tiếp tục ứng dụng công nghệ để giảm thiểu những sai sót, tạo thuận lợi cho các trường và thí sinh.

Thứ hai, thống nhất hợp tác, đồng thuận trong cơ chế phối hợp, trong việc chia sẻ kinh phí tuyển sinh các trường. Các trường chuẩn bị đề án tuyển sinh và phương án tư vấn cho thí sinh tốt hơn, đảm bảo sự nhất quán, chuẩn xác trong các thông tin công bố tới các bên khác nhau, tránh những sai sót gây thiệt hại cho thí sinh.

Bộ GDĐT sẽ tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra trong khâu thi cử, xét tuyển, trong khâu tổ chức thi các trường và các trường thi riêng.

Thứ ba, về tổ chức thực hiện, Thứ trưởng đề nghị các Sở GDĐT lập kế hoạch giảng dạy, ôn thi cũng như có kế hoạch hướng dẫn các trường, các điểm tiếp nhận nguyện vọng thí sinh, để hỗ trợ tốt nhất cho thí sinh trong việc đăng ký trực tiếp, trực tuyến; kiểm tra kỹ hơn thông tin của thí sinh để giảm sai sót.

Thứ tư, Bộ GDĐT đề nghị các trường đại học, cao đẳng tiếp tục phát huy ưu điểm, tập trung vào về công khai minh bạch tư vấn cho thí sinh và làm tốt công tác kiểm tra, đặc biệt tăng cường thanh tra, kiểm tra nội bộ, xét tuyển công bằng, khách quan, đúng quy chế.

Thứ trưởng mong muốn các trường sẽ đồng thuận để tích cực tham gia kiểm tra vào công tác thanh tra, kiểm tra trong kì thi sắp tới.

Với các trường tổ chức thi riêng, cần hợp tác ở các cấp độ khác nhau, giúp tiết kiệm chi phí, tạo điều kiện thuận lợi cho thí sinh không phải thi nhiều lần, không phải thi nhiều nơi.

Thứ trưởng cũng có những yêu cầu cụ thể, nhất quán đối với các Vụ, Cục chuyên môn của Bộ GDĐT. Riêng công tác đào tạo giáo viên và đặt hàng, Vụ GDĐH đã nhận nhiệm vụ và sẽ xây dựng hướng dẫn chi tiết để công tác này thuận lợi.