Cần chính sách đủ mạnh cho giáo viên mầm non vùng khó

Khó khăn đặc thù nơi miền núi

Trong suốt thời gian qua, Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều chính sách quan trọng thể hiện sự quan tâm đặc biệt tới đội ngũ nhà giáo công tác tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Nổi bật nhất là Nghị định 76/2019/NĐ-CP, quy định về chính sách đối với cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và người hưởng lương trong lực lượng vũ trang công tác ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn. Theo đó, giáo viên mầm non vùng đặc biệt khó khăn được hưởng nhiều chế độ quan trọng như phụ cấp thu hút bằng 70% mức lương hiện hưởng; phụ cấp ưu đãi theo nghề mức 70%; phụ cấp lưu động (nếu làm công tác phổ cập, xóa mù chữ); trợ cấp lần đầu khi đến nhận công tác và phụ cấp công tác lâu năm…

Thời gian qua, Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều chính sách quan trọng thể hiện sự quan tâm đặc biệt tới đội ngũ nhà giáo công tác tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Nguồn: GDTĐ

Đặc biệt, ngày 14/10/2021 Thủ tướng Chính phủ ký Quyết định số 1719/QĐ-TTg của phê duyệt Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn I: từ năm 2021 – 2025. Trong đó có chủ trương đầu tư, phát triển cho giáo dục và đào tạo vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi được quy định tại Dự án 5 Phát triển giáo dục đào tạo nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Ở đây, giáo dục được xác định là một trong những trụ cột quan trọng, là chìa khóa để phát triển bền vững. Theo đó, Bộ Giáo dục và Đào tạo, các địa phương đã tích cực triển khai chính sách đối với đội ngũ nhà giáo vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, trong đó có những giáo viên mầm non nhằm động viên, hỗ trợ tài chính kịp thời, giúp các thầy cô yên tâm “bám bản”.

Tuy nhiên, trên thực tế, với đặc thù của khu vực miền núi, vùng sâu vùng xa còn nhiều khó khăn, công việc của giáo viên mầm non khá vất vả, vừa nuôi dạy, vừa chăm sóc trẻ. Mặc dù chế độ tiền lương của giáo viên mầm non đã được quan tâm nhưng nhiều ý kiến cho rằng vẫn chưa tương xứng với thời gian và công sức bỏ ra, cũng như chưa đáp ứng được nhu cầu tối thiểu của cuộc sống. Điều này dẫn đến thực trạng giáo viên mầm non nghỉ việc, bỏ nghề ngày càng trở thành vấn đề lớn.

Báo cáo về đổi mới, phát triển giáo dục mầm non đến năm 2030 tầm nhìn đến năm 2045, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Thị Kim Chi đề cập đến nhiều vấn đề cần đặt ra trong giáo dục mầm non, trong đó có các giáo viên mầm non khu vực đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi: Tình trạng thiếu giáo viên mầm non kéo dài trong nhiều năm chưa được giải quyết. Hiện nay toàn quốc còn thiếu khoảng 50.000 giáo viên mầm non. Mục tiêu “công bằng” trong phát triển giáo dục mầm non chưa bảo đảm. Khoảng cách trong bảo đảm các điều kiện giáo dục giữa các vùng miền còn khá lớn. Vẫn còn 40,9% trẻ em vùng khó khăn chưa được tiếp cận với giáo dục mầm non.

Dạy học tại miền biên giới của Phong Thổ, Lai Châu, Hiệu trưởng Trường Mầm non Sin Suối Hồ Phạm Thị Thao thấu hiểu hơn ai hết những khó khăn của công tác giáo dục mầm non nơi rẻo cao. “Giáo viên vùng cao nói chung và giáo viên mầm non nói riêng có rất nhiều khó khăn. Giao thông không thuận lợi, đi lại tới các điểm trường rất vất vả. Hơn thế, cùng là giáo viên, nhưng việc hệ số lương thấp dẫn đến thu nhập thấp của giáo viên mầm non cũng thiệt thòi hơn”, bà Phạm Thị Thao chia sẻ.

Tăng cường chế độ, chính sách

Bối cảnh mới đang đặt ra những yêu cầu mới. Mức sống chung toàn xã hội đã tăng lên, trong khi áp lực công việc của giáo viên mầm non vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi ngày càng lớn. Các chính sách hiện hành, dù rất giá trị, nhưng dần trở nên chưa đủ sức nặng để giữ chân họ. Nhiều giáo viên mầm non vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi cần những chính sách ưu đãi phù hợp, thể hiện sự quan tâm và ghi nhận xứng đáng của Nhà nước đối với những nỗ lực, đóng góp thầm lặng nhưng đầy ý nghĩa của đội ngũ đang chăm sóc, giáo dục và đặt nền móng cho sự phát triển toàn diện của trẻ em.

Chính sách cho giáo viên mầm non vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi cần có sự linh hoạt, mở rộng phạm vi áp dụng và gắn với các chế độ khác để bảo đảm công bằng, hiệu quả và lâu dài. Nguồn: GDTĐ

Phát biểu tại Hội trường góp ý dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em mẫu giáo từ 3 đến 5 tuổi, trong chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV (16/6), đại biểu Nguyễn Thị Quyên Thanh (Đoàn ĐBQH tỉnh Vĩnh Long) cho rằng để thu hút giáo viên mầm non, Luật Nhà giáo vừa được Quốc hội thông qua, trong đó lương giáo viên được xếp bậc cao nhất trong khối hành chánh sự nghiệp thì cần nâng mức phụ cấp ưu đãi nghề tăng lên 45%.

Còn theo đại biểu Vương Thị Hương (Đoàn ĐBQH tỉnh Hà Giang), để chính sách thực sự đi vào cuộc sống và phát huy hiệu quả bền vững, Quốc hội và Chính phủ cần ưu tiên bổ sung biên chế giáo viên mầm non, bố trí nguồn lực đầu tư cơ sở vật chất trang thiết bị dạy học tối thiểu cho các tỉnh vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, vùng có điều kiện kinh tế xã hội đặc biệt khó khăn. Điều này cần được cụ thể hóa bằng cách có quy định về cơ chế ngân sách Trung ương hỗ trợ rõ ràng, ổn định với lộ trình nhiều năm để các địa phương chủ động xây dựng kế hoạch dài hạn, tránh bị động trong việc triển khai bảo đảm thực hiện chính sách một cách hiệu quả.

Theo nhiều ý kiến chuyên gia, việc tăng đãi ngộ là cấp thiết nhưng cần đi kèm với sự linh hoạt và công bằng. Theo đó, chính sách cho giáo viên mầm non vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi cần có sự linh hoạt, mở rộng phạm vi áp dụng và gắn với các chế độ khác để bảo đảm công bằng, hiệu quả và lâu dài. Các địa phương cần có những chính sách thu hút nguồn nhân lực tại chỗ, tuyển chọn giáo viên là con em đồng bào dân tộc về công tác tại quê hương mình, qua đó góp phần xây dựng đội ngũ giáo viên tại chỗ, ổn định với tinh thần “an cư” để “lạc nghiệp”.

Đồng thời, có phương án, chính sách luân chuyển cán bộ hợp lý và công bằng để tạo điều kiện cho cán bộ, giáo viên khi đủ thời gian công tác ở vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn có nguyện vọng được về công tác tại các khu vực thuận lợi hơn. Cùng với đó, trong quy hoạch trường, lớp tại các trường, điểm trường cần quan tâm dành quỹ đất, nguồn lực xây dựng nhà công vụ cho giáo viên. Tập trung đầu tư cơ sở vật chất, hạ tầng phục vụ cho giáo dục tại các địa bàn khó khăn, biên giới, nâng cao chất lượng dạy và học. Khi đó, giáo viên sẽ thêm tin tưởng, yên tâm cống hiến, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục ở những vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi còn nhiều gian khó.

Lê Thư