Bồi dưỡng giáo viên các trường phổ thông dân tộc nội trú, bán trú: Bài học kinh nghiệm từ Lào Cai

08:35, 18/04/2025
CT MTQG Phát triển KT-XH vùng ĐBDTTS và MN giai đoạn 2021-2030

Là tỉnh biên giới với 27 nhóm dân tộc, 66% dân số là người dân tộc thiểu số, Lào Cai có 17 trường phổ thông dân tộc nội trú, 183 trường phổ thông dân tộc bán trú và trên 220 trường trường phổ thông có học sinh bán trú. Đây là một trong các địa phương trong Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2025.

Bài liên quan

Theo ông Luyện Hữu Chung, Phó Giám đốc phụ trách Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Lào Cai, toàn tỉnh có hơn 31.000 cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên công tác tại 1.043 cơ sở giáo dục, trong đó có trên 60% nhà giáo trực tiếp làm việc tại các trường phổ thông dân tộc nội trú, trường phổ thông dân tộc bán trú, trường có học sinh bán trú. Các nhà giáo công tác tại trường này phải vừa là người thầy, vừa thay cha mẹ, để dạy học, tư vấn, giúp đỡ, hỗ trợ người học về bài học, cách giao tiếp, nền nếp sinh hoạt...

Vì vậy, với mục tiêu đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục đào tạo, để nâng cao chất lượng giáo dục trên địa bàn, Lào Cai đã đã triển khai nhiều giải pháp để nâng cao chất lượng giáo dục, trong đó vấn đề đào tạo, bồi dưỡng giáo viên được đặc biệt quan tâm, nhằm thực hiện hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2025.

Gần 96% nhà giáo đạt chuẩn chuyên môn

Ông Chung cho hay, tính đến tháng 9/2025, có 95,59% nhà giáo tại các cơ sở giáo dục phổ thông cũng như tại các trường phổ thông dân tộc nội trú, trường phổ thông dân tộc bán trú, trường phổ thông có học sinh bán trú của Lào Cai đã đạt chuẩn trở lên về trình độ đào tạo chuyên môn (trong đó có 24,99% nhà giáo có trình độ trên chuẩn với 3,55% có trình độ sau đại học). Có 95,8% cán bộ quản lý cơ sở giáo dục và 3,32% giáo viên trong nguồn quy hoạch cán bộ quản lý cơ sở giáo dục đã có trình độ lý luận chính trị từ trung cấp trở lên. Đặc biệt, tỉnh có 0,46% nhà giáo đã có trình độ đại học văn bằng 2 các chuyên ngành Tiếng Anh, Tin học, môn học khác.

Học sinh Trường Phổ thông dân tộc bán trú Tiểu học Khao Mang (Lào Cai) trong giờ học. (Ảnh: PV)

Toàn tỉnh chỉ còn trên 4,4% nhà giáo chưa đạt chuẩn trình độ đào tạo chuyên môn theo quy định. Tuy nhiên, phần lớn những nhà giáo này không thuộc đối tượng phải đi đào tạo nâng chuẩn do chuẩn bị nghỉ hưu, hoặc nghỉ thôi việc (với lý do sức khoẻ, năng lực công tác) trong giai đoạn đến năm 2030.

Theo từng năm học, 100% các nội dung tập huấn/bồi dưỡng giáo viên được Sở Giáo dục và Đào tạo Lào Cai triển khai đảm bảo tiến độ; 100% trường phổ thông dân tộc nội trú, trường phổ thông dân tộc bán trú, trường phổ thông có học sinh bán trú có kế hoạch bồi dưỡng đội ngũ nhà giáo theo đặc thù của đơn vị với kết quả trên 99,6% nhà giáo được đánh giá hoàn thành kế hoạch bồi dưỡng thường xuyên.

Để việc tập huấn hiệu quả, thiết thực, Sở Giáo dục và Đào tạo Lào Cai đã linh hoạt, sáng tạo trong việc xây dựng nội dung, mời giảng viên, lựa chọn thời điểm, xác định phương thức thực hiện, bám sát các vấn đề giáo viên quan tâm từ thực tiễn hoạt động dạy học, thiết lập các bài tập minh hoạ, tình huống giải quyết trong thực tế, hoặc tổ chức thảo luận sâu đối với những vấn đề có nhiều cách hiểu…

Qua công tác tập huấn, bồi dưỡng theo từng năm học, phần lớn đội ngũ nhà giáo đã đảm bảo các điều kiện tiêu chuẩn theo yêu cầu chức vụ, vị trí việc làm; có nhận thức đúng về vai trò, trách nhiệm của bản thân trong hoạt động giảng dạy, giáo dục. Từ đó, thầy cô có niềm tin, sẵn sàng cống hiến lâu dài cho ngành và có động lực phấn đấu vươn lên. Số lượng nhà giáo có nhu cầu nghỉ việc, thôi việc, chuyển ngành công tác, chuyển ra ngoài tỉnh giảm rõ rệt.

Để khuyến khích các nhà giáo nỗ lực đổi mới sáng tạo trong dạy và học, các hội thi giáo viên dạy giỏi, giáo viên chủ nhiệm giỏi, giáo viên sáng tạo đồ dùng/đồ chơi được tổ chức từ cấp trường đến cấp tỉnh.

Với những nỗ lực đó, tỷ lệ nhà giáo đạt chuẩn về trình độ chuyên môn theo Luật Giáo dục năm 2019 đã vượt mục tiêu đề ra đến năm 2025. Chất lượng nguồn nhân lực, đặc biệt là chất lượng đội ngũ nhà giáo công tác tại trường phổ thông dân tộc nội trú, phổ thông dân tộc bán trú, tường phổ thông có học sinh bán trú đã được nâng lên rõ rệt. Số nhà giáo ở các trường này chiếm trên 62% ác sáng kiến được công nhận và chiếm trên 65% số nhà giáo cốt cán của Lào Cai.

Chỉ đạo sát sao, tôn vinh xứng đáng

Theo ông Luyện Hữu Chung, Phó Giám đốc phụ trách Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Lào Cai, những kết quả trên có được nhờ sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị và toàn ngành giáo dục, từ từng giáo viên, từng nhà trường.

Ông Luyện Hữu Chung chia sẻ về các nỗ lực nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, giáo viên tỉnh Lào Cai. (Ảnh: Bộ GDĐT)

Trong công tác chỉ đạo, từ năm 2020 đến nay, Đảng bộ và Hội đồng nhân dân tỉnh Lào Cai và Yên Bái (trước sáp nhập) đã ban hành hàng loạt nghị quyết, kế hoạch về đào tạo, bồi dưỡng cán bộ quản lý giáo dục và giáo viên, kế hoạch về lộ trình nâng chuẩn trình độ đào tạo giáo viên các cấp, giao kinh phí thực hiện theo từng năm…

Uỷ ban nhân dân tỉnh chỉ đạo Sở Giáo dục và Đào tạo chủ động triển khai kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng nhà giáo toàn ngành theo tình hình thực tế từng năm/giai đoạn đồng thời thực hiện thanh tra, kiểm tra việc thực hiện của các nhà trường, nhất là các trường phổ thông dân tộc nội trú, phổ thông dân tộc bán trú, trường có học sinh bán trú.

Lào Cai cũng tích cực đổi mới về quan điểm, tư tưởng chỉ đạo, mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp thực hiện kế hoạch nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo của địa phương, đơn vị, trong đó, đặc biệt là đội ngũ cán bộ quản lý, nhà giáo các trường dân tộc nội trú, trường dân tộc có học sinh bán trú; từng bước tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong quá trình nâng cao chất lượng nhà giáo cơ sở giáo dục phổ thông theo tình hình thực tế của ngành, địa phương.

Sở Giáo dục và Đào tạo tham mưu, thực hiện hiệu quả các chế độ, chính sách đãi ngộ, tôn vinh xứng đáng đối với nhà giáo; có cơ chế bảo vệ đối với các nhà giáo, đặc biệt là các nhà giáo làm việc trong trường phổ thông dân tộc nội trú, phổ thông dân tộc bán trú, trường có học sinh bán trú.

Chia sẻ về mục tiêu nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo trường phổ thông dân tộc nội trú, phổ thông dân tộc bán trú, trường có học sinh bán trú trong giai đoạn 2026-2030, Phó Giám đốc phụ trách Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Lào Cai Luyện Hữu Chung cho hay tỉnh phấn đấu đến năm 2030, có 100% nhà giáo đạt chuẩn trình độ đào tạo chuyên môn theo quy định tại Luật Giáo dục. Trong đó có từ 8% nhà giáo có trình độ sau đại học, từ 5% có trình độ đại học văn bằng 2 chuyên ngành Tiếng Anh, Tin học, các môn học thiếu nguồn tuyển; 100% cán bộ quản lý và từ 15% giáo viên trong nguồn quy hoạch cán bộ quản lý cơ sở giáo dục có trình độ trung cấp lý luận chính trí trở lên.

Lào Cai cũng phấn đấu có từ 8,5% nhà giáo tham gia cốt cán cấp tỉnh, thẩm định, viết tài liệu giáo dục, chuyên gia giáo dục, đạt danh hiệu giáo viên dạy giỏi/chủ nhiệm giỏi cấp tỉnh; 75% nhà giáo, nhân viên, người lao động tại cơ sở giáo dục trường phổ thông dân tộc nội trú, phổ thông dân tộc bán trú, trường có học sinh bán trú là đảng viên.

Mỗi năm học, có trên 85% nhà giáo được đánh giá từ mức “hoàn thành tốt nhiệm vụ” trở lên; từ 98% nhà giáo đạt mức “khá” trở lên theo chuẩn; trên 20% nhà giáo được cấp có thẩm quyền công nhận về phạm vi ảnh hưởng và mức độ vận dụng của sáng kiến; 100% nhà giáo ứng dụng tốt công nghệ thông tin vào hoạt động chuyên môn.

Để thực hiện mục tiêu trên, bên cạnh phát huy nội lực của ngành, Sở Giáo dục và Đào tạo Lào Cai đề nghị Ủy ban Nhân dân tỉnh và các cấp Trung ương tiếp tục quan tâm, chỉ đạo, rà soát và bổ sung các chế độ chính sách liên quan như chế độ đãi ngộ, kế hoạch đào tạo bồi dưỡng, đổi mới dạy, học và kiểm tra đánh giá đồng thời giao quyền tự chủ hơn nữa cho ngành giáo dục trong tuyển dụng, quản lý, sử dụng nhà giáo.

Mai Phạm

Bạn đang đọc bài viết Bồi dưỡng giáo viên các trường phổ thông dân tộc nội trú, bán trú: Bài học kinh nghiệm từ Lào Cai tại chuyên mục CT MTQG Phát triển KT-XH vùng ĐBDTTS và MN giai đoạn 2021-2030 của Tạp chí Giáo dục. Mọi thông tin góp ý và chia sẻ, xin vui lòng liên hệ SĐT: (+84)2462598109 hoặc gửi về hòm thư tapchigiaoduc@moet.gov.vn