Sửa quy chế thi học sinh giỏi quốc gia: Siết chặt khâu kiểm tra, chuẩn hóa phòng thi và số lượng thí sinh

Chuẩn hóa đội tuyển và điều kiện thi - đảm bảo công bằng

Một trong những thay đổi đáng chú ý nhất của Thông tư này nằm ở việc quy định cứng về số lượng thí sinh tham dự. Theo đó, để đảm bảo chất lượng thực chất và tránh tình trạng "chạy theo số lượng", mỗi đơn vị dự thi chỉ được đăng ký tối đa 10 thí sinh cho mỗi môn thi. Tuy nhiên, quy chế cũng tính đến yếu tố đặc thù về quy mô và bề dày thành tích. Riêng đơn vị Thành phố Hà Nội được phép đăng ký tối đa 20 thí sinh/môn. Quy định này này dựa trên cơ sở thực tế về số lượng học sinh đông đảo và chất lượng đào tạo nguồn của Thủ đô, giúp tận dụng tối đa nguồn nhân lực chất lượng cao mà không làm mất đi tính cân bằng chung của kỳ thi.

Bên cạnh đó, trước bối cảnh nhiều địa phương đang thực hiện sắp xếp lại đơn vị hành chính cấp huyện, xã, Thông tư đã có những hướng dẫn mới phù hợp với tình hình thực tế. Việc điều chỉnh hồ sơ, mã số đơn vị dự thi sẽ tuân thủ chặt chẽ theo địa giới hành chính mới, với các phụ lục hướng dẫn riêng cho các tỉnh, thành phố thuộc diện sáp nhập, đảm bảo quyền lợi của thí sinh không bị ảnh hưởng bởi các thay đổi về mặt quản lý nhà nước.

Về cơ sở vật chất, Thông tư đặt ra các yêu cầu kỹ thuật khắt khe hơn nhằm loại bỏ mọi nguy cơ gian lận công nghệ cao, đặc biệt là với các môn thi đặc thù như Tin học và Ngoại ngữ. Đối với môn Tin học: Phòng thi phải được thiết kế theo mô hình "cô lập hoàn toàn". Các máy vi tính dùng cho thí sinh làm bài thi phải ngắt kết nối Internet và mọi kết nối ra bên ngoài (kể cả mạng LAN nội bộ không cần thiết cho việc nộp bài). Điều này nhằm ngăn chặn tuyệt đối việc trao đổi mã nguồn hoặc tìm kiếm lời giải từ các kho dữ liệu trực tuyến. Đối với môn Ngoại ngữ: Để đảm bảo sự công bằng trong phần thi Nghe - kỹ năng thường xuyên gây tranh cãi về chất lượng âm thanh, Thông tư yêu cầu các phòng thi phải trang bị đồng bộ hệ thống máy nghe đĩa CD/USB (tùy định dạng đề thi) và bắt buộc phải có hệ thống loa dự phòng. Quy định này nhằm đảm bảo âm thanh được phát ra rõ ràng, đồng đều ở mọi vị trí ngồi và ở tất cả các phòng thi, tránh trường hợp thí sinh bị thiệt thòi do lỗi thiết bị.

Mục tiêu của những điều chỉnh kỹ thuật này là rất rõ ràng: Tăng tính khách quan, giảm thiểu tối đa các rủi ro kỹ thuật không đáng có, hướng tới một kỳ thi vận hành trơn tru, chuyên nghiệp và hiện đại theo tiêu chuẩn quốc tế.

Tăng cường kiểm tra, giám sát - minh bạch mọi khâu tổ chức

Thông tư mới đã cập nhật các quy định về thanh tra, kiểm tra, tạo nên một cơ chế kiểm soát quyền lực chặt chẽ, phân cấp rõ ràng giữa Bộ và địa phương.

Ảnh: Báo điện tử Chính phủ

Theo đó, vai trò của Bộ GDĐT được nâng cao trong việc kiểm soát chất lượng. Bộ sẽ thành lập các đoàn kiểm tra đột xuất và định kỳ, bao quát toàn bộ các khâu trọng yếu: từ công tác chuẩn bị cơ sở vật chất trước kỳ thi, quy trình coi thi, bảo mật đề thi, cho đến khâu chấm thi và phúc khảo bài thi. Về phía địa phương, Sở Giáo dục và Đào tạo có trách nhiệm bố trí cán bộ đáp ứng yêu cầu để tham gia vào các khâu tổ chức, đồng thời phối hợp chặt chẽ với đoàn kiểm tra của Bộ để thực hiện giám sát tại chỗ.

Đáng chú ý, Thông tư 23 mở rộng và cụ thể hóa các kênh tiếp nhận thông tin vi phạm.Các đầu mối chính thức có thẩm quyền tiếp nhận phản ánh về các dấu hiệu tiêu cực bao gồm: Ban Chỉ đạo thi cấp quốc gia, Hội đồng coi thi tại điểm thi, Bộ GDĐT và Sở GDĐT sở tại. Quy định này khuyến khích sự giám sát từ chính xã hội, giáo viên và học sinh, giúp thông tin được xử lý nhanh chóng, minh bạch.

Để chuẩn bị cho kỳ thi sắp tới theo quy chế mới, các địa phương hiện đang gấp rút rà soát lại toàn bộ nguồn nhân lực. Công tác tập huấn quy chế mới cũng đang được triển khai rộng rãi, đảm bảo mọi giám thị đều nắm vững các thay đổi về nghiệp vụ coi thi. Đồng thời, các cơ sở vật chất (phòng máy tính, hệ thống âm thanh) đang được kiểm tra kỹ thuật nghiêm ngặt trước khi niêm phong phục vụ kỳ thi.

Thông tư 23/2025/TT-BGDĐT là bước điều chỉnh cần thiết, bảo đảm tính thống nhất, minh bạch và chất lượng thực chất của kỳ thi học sinh giỏi quốc gia. Quy định mới giúp các địa phương chuẩn bị kỹ lưỡng hơn, hướng tới một kỳ thi nghiêm túc, công bằng và uy tín trong toàn ngành giáo dục.

Thúy An, Hà Giang

Tài liệu tham khảo:

Bộ GDĐT (2025). Thông tư số 23/2025/TT-BGDĐT ngày 24/10/2025 sửa đổi, bổ sung một số điều của Quy chế thi chọn học sinh giỏi cấp quốc gia ban hành kèm theo Thông tư số 17/2023/TT-BGDĐT. https://vanban.chinhphu.vn/?pageid=27160&docid=215773