Phẩm chất của giáo viên thế hệ mới trong thời đại số

Không chỉ là người truyền thụ tri thức, giáo viên hôm nay đang giữ vai trò kiến tạo môi trường học tập hiện đại, dẫn dắt quá trình đổi mới và truyền cảm hứng học tập cho học sinh. Những thay đổi mạnh mẽ từ chuyển đổi số, yêu cầu của Chương trình giáo dục phổ thông 2018 đến các chuẩn mực nghề nghiệp mới đang đặt ra yêu cầu cao hơn đối với phẩm chất của đội ngũ nhà giáo thế hệ mới.

Cô giáo Nguyễn Thúy Hiền tại Hội thi Giáo viên dạy giỏi cấp trường năm học 2025-2026 của Trường TH Phạm Hồng Thái (Ninh Bình) (Ảnh: Trường TH Phạm Hồng Thái)

Phong trào thi đua yêu nước trong ngành giáo dục, động lực cho đổi mới và sáng tạo

“Thi đua là yêu nước, yêu nước thì phải thi đua, những người thi đua là những yêu nước nhất” đó chính là lời kêu gọi thi đua ái quốc của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Trong ngành giáo dục Bác từng nhấn mạnh: “Dù khó khăn đến đâu cũng phải tiếp tục thi đua dạy tốt, học tốt.” Những chỉ dẫn ấy vẫn là kim chỉ nam cho mọi phong trào thi đua trong trường học hôm nay.

Trong những năm gần đây, các phong trào thi đua yêu nước trong ngành giáo dục được cụ thể hóa theo hướng gắn với chuyển đổi số và yêu cầu đổi mới. Bên cạnh phong trào “Dạy tốt - Học tốt” truyền thống, các cơ sở giáo dục còn triển khai sâu rộng phong trào “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”, phong trào “Đổi mới, sáng tạo trong dạy và học”, cuộc vận động “Mỗi thầy cô giáo là một tấm gương đạo đức, tự học và sáng tạo”, phong trào “Trường học hạnh phúc”,…. Những phong trào này đã và đang trở thành động lực thúc đẩy sự đổi mới trong quản trị, phương pháp dạy học phù hợp với bối cảnh đột phá, phát triển giáo dục.

Điểm nhấn của giai đoạn mới là các tiêu chí thi đua gắn với chuyển đổi số, phát triển sáng kiến chuyên môn và ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong dạy học. Đây cũng là yêu cầu đổi mới công tác thi đua - khen thưởng theo hướng thực chất, coi thi đua là động lực thúc đẩy đội ngũ giáo viên không ngừng sáng tạo và nâng cao chất lượng giáo dục. Từ Chiến lược phát triển giáo dục đến 2030, tầm nhìn 2045, các Kế hoạch năm học đến Nghị quyết số 71-NQ/TW (2025) cũng đã liên tục xác định thi đua sáng tạo là trụ cột xây dựng nền giáo dục hiện đại. 

Tiết học “sáng tạo” trong Hội thi Giáo viên dạy giỏi cấp trường năm học 2025-2026 tại Trường TH Khương Thượng (Hà Nội) (Ảnh: Trường TH Khương Thượng)

Giáo viên thế hệ mới - từ người truyền đạt tri thức đến người kiến tạo trải nghiệm học tập số

Hướng tới kỷ niệm Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11, nhiều cơ sở giáo dục trên cả nước đang đồng loạt tổ chức hội thi giáo viên dạy giỏi cấp trường. Đây không chỉ là sân chơi chuyên môn, mà còn là hành trình lan tỏa tình yêu nghề, khát vọng đổi mới và tinh thần sáng tạo của đội ngũ thầy cô giáo nhà trường. 

Cô giáo Bùi Thị Thu Hà tại Hội thi Giáo viên dạy giỏi cấp trường năm học 2025-2026 của Trường TH Phạm Hồng Thái (Ninh Bình) (Ảnh: Trường TH Phạm Hồng Thái)

Tại Trường Tiểu học (TH) Phạm Hồng Thái (Ninh Bình), Hội thi Giáo viên dạy giỏi cấp trường năm học 2025-2026 đã trở thành minh chứng sinh động cho tinh thần thi đua đổi mới của đội ngũ nhà giáo trong thời đại số. Các giáo viên đã thể hiện rõ năng lực ứng dụng công nghệ, thiết kế bài giảng theo hướng phát triển năng lực người học. 

Nhiều sáng kiến nổi bật cho thấy sự dịch chuyển từ “truyền thụ kiến thức” sang “kiến tạo trải nghiệm học tập số”. Tiêu biểu, cô Bùi Thị Thu Hà đã ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy Âm nhạc để nâng cao kỹ năng đọc nhạc cho học sinh tiểu học, tạo ra môi trường luyện tập trực quan hơn. Cô Nguyễn Thúy Hiền đã ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong môn Đạo đức lớp 2, tạo tình huống mô phỏng và phản hồi tự động, giúp học sinh hứng thú và chủ động hơn. 

Tiết học “sáng tạo” trong Hội thi Giáo viên dạy giỏi cấp trường năm học 2025-2026 tại Trường TH Khương Thượng (Hà Nội) (Ảnh: Trường TH Khương Thượng)

Tại Trường TH Khương Thượng (Hà Nội), Hội thi Giáo viên dạy giỏi cấp trường năm học 2025-2026 tinh thần đổi mới lại được thể hiện đậm nét ở phương pháp tổ chức lớp học và khả năng kiến tạo trải nghiệm. Các tiết dạy được đầu tư kỹ lưỡng, giàu tính trải nghiệm, từng giờ học được thiết kế như “không gian khám phá”, nơi học sinh tham gia tương tác, thử nghiệm và giải quyết vấn đề. Điểm nổi bật của Trường TH Khương Thượng là tư duy sư phạm hiện đại khi giáo viên trở thành người kiến tạo môi trường học tập, khơi mở tư duy, kết nối tri thức và hỗ trợ học sinh phát triển tư duy độc lập, dẫn dắt học sinh trải nghiệm tri thức qua tương tác số.

Dạy tốt học tốt - thay đổi phương pháp, giữ vững giá trị

Thực tiễn cho thấy phong trào thi đua đã tạo chuyển biến rõ nét, với hàng nghìn mô hình dạy học mới được áp dụng, nhiều giáo viên trẻ trở thành điển hình sáng tạo và tinh thần cạnh tranh lành mạnh lan tỏa trong toàn ngành. Các hội thi giáo viên dạy giỏi, giải thưởng sáng kiến sư phạm tiếp tục là kênh ghi nhận và thúc đẩy đổi mới.

Phong trào “dạy tốt - học tốt” gắn với chuyển đổi số cũng giúp giáo viên chủ động tự học, học sinh tích cực hơn và nhà trường minh bạch, linh hoạt trong quản trị. Công nghệ được đưa vào giảng dạy như một công cụ hỗ trợ đắc lực, nhưng không làm phai mờ những giá trị cốt lõi của giáo dục. Ngược lại, việc ứng dụng công nghệ càng đòi hỏi giáo viên giữ vững những giá trị cốt lõi của nghề dạy là học đạo đức, nhân cách và tinh thần yêu nước.

Đích đến của phong trào “dạy tốt - học tốt” thời đại mới là sự hài hòa giữa đổi mới kỹ thuật và giá trị nhân văn góp phần hiện thực hóa tinh thần “Thi đua là yêu nước” của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Thi đua trong giáo dục hôm nay không còn là khẩu hiệu mà là hành trình nỗ lực, sáng tạo và cống hiến của cả thầy và trò. Mỗi giờ học được đổi mới, mỗi học sinh tiến bộ chính là minh chứng cho một nền giáo dục Việt Nam nhân văn, hiện đại, hội nhập và giàu khát vọng phát triển.

Bảo Ngọc, Hà Giang

 

 

 

Bạn đang đọc bài viết Phẩm chất của giáo viên thế hệ mới trong thời đại số tại chuyên mục Chính sách và thực tiễn giáo dục của Tạp chí Giáo dục. Mọi thông tin góp ý và chia sẻ, xin vui lòng liên hệ SĐT: (+84)2462598109 hoặc gửi về hòm thư tapchigiaoduc@moet.gov.vn

 

Hội thảo quốc tế

Hội thảo quốc gia

 

Phòng, chống COVID-19