Tăng cường chính sách hỗ trợ giáo dục mầm non - nền tảng cho phát triển bền vững nguồn nhân lực tương lai

Cô và trò Trường Mầm non Hoa sen (Vĩnh Hưng, Hà Nội) một trong những trường mới đưa vào hoạt động từ năm học 2025-2026 (Ảnh: Trường Mầm non Hoa sen Vĩnh Hưng)

Chính sách hỗ trợ giáo viên và cơ sở giáo dục mầm non trong giai đoạn mới

Theo Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) tính đến tháng 5/2025 các địa phương đã tuyển dụng được 6.163 giáo viên cấp mầm non, tuy nhiên cấp mầm non thiếu 30.057 giáo viên. Cùng với đó tại cấp mầm non cũng tồn tại nhiều khó khăn cả về cơ sở vật chất, trang thiết bị, nguồn lực tài chính,... Từ thực tế đó nhiều chính sách cụ thể để hỗ trợ GDMN đã được ban hành và triển khai.

Một trong những nhiệm vụ trọng tâm của Nghị quyết 71-NQ/TW (2025) là tập trung xây dựng đội ngũ nhà giáo, cơ sở vật chất trường lớp đạt chuẩn, nâng cao chất lượng GDMN. Cùng với đó tại Nghị quyết 218/2025/QH15 của Quốc hội về phổ cập GDMN cho trẻ 3-5 tuổi đã tạo hành lang pháp lý và định hướng chính trị quan trọng để ngành Giáo dục có thể huy động nguồn lực, phát triển hệ thống trường lớp, đồng thời cải thiện chế độ cho đội ngũ giáo viên mầm non.

Theo Nghị định 227/2025/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành Nghị quyết 218/2025/QH15 của Quốc hội về việc phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ từ 3 đến 5 tuổi, giáo viên mầm non tuyển mới trong năm học 2025-2026 sẽ được hỗ trợ tối thiểu một năm tiền lương cơ sở. Đây được xem là khoản đầu tư khởi đầu giúp giáo viên trẻ ổn định cuộc sống và thu hút nhân lực chất lượng cao vào GDMN, thể hiện cam kết đầu tư cho con người từ giai đoạn đầu đời. Tuy nhiên, để chính sách phát huy hiệu quả, cần xây dựng hệ sinh thái hỗ trợ đồng bộ về cơ sở vật chất, hạ tầng và cơ chế quản lý, thay vì chỉ dừng ở hỗ trợ cá nhân giáo viên.

Cô và trò Trường Mầm non Hoàng Liệt (Hà Nội) (Ảnh: Trường Mầm non Hoàng Liệt - Hà Nội)

Từ kỳ vọng đến hành động - bảo đảm công bằng, chất lượng và bền vững cho giáo dục mầm non

Những chính sách hỗ trợ mới được kỳ vọng sẽ tạo bước đột phá trong việc thu hút nhân lực và nâng cao chất lượng GDMN, đặc biệt tại các vùng khó khăn. Khi chính sách hỗ trợ giáo viên và mở rộng phổ cập mầm non được thực thi đồng bộ, mục tiêu lớn nhất là bảo đảm công bằng trong tiếp cận giáo dục sớm, để mọi trẻ em, dù ở thành thị hay miền núi, đều được học trong môi trường an toàn, chất lượng.

Đáng chú ý, chính sách hỗ trợ một năm lương cơ sở được xem là động lực quan trọng, giúp ổn định tâm lý và tăng động lực cho giáo viên mầm non mới trong bối cảnh ngành đang thiếu nhân lực. Với hàng nghìn giáo viên được tuyển dụng giai đoạn 2025-2026, đây không chỉ là sự hỗ trợ vật chất mà còn thể hiện cam kết của Nhà nước trong việc tôn vinh nghề giáo.

Về lâu dài, nếu các chính sách này được gắn với chương trình bồi dưỡng, hỗ trợ nhà ở và phụ cấp vùng sẽ góp phần hình thành hệ sinh thái giáo dục mầm non hiện đại, nơi giáo viên được đào tạo bài bản, có đời sống ổn định và hạnh phúc, từ đó giúp trẻ em phát triển toàn diện, đúng với tinh thần “đầu tư cho con người từ giai đoạn đầu đời.”

Thực tế cho thấy có nhiều điểm nghẽn cần được tháo gỡ để chính sách phát huy hiệu quả. Hiện nay, hạ tầng trường lớp còn thiếu và chênh lệch giữa các vùng, nhiều nơi phải học tạm, ghép lớp, sĩ số vượt chuẩn. Đội ngũ giáo viên mầm non vừa thiếu người, vừa chịu áp lực lớn do thu nhập thấp, điều kiện làm việc khó khăn, trong khi học phí cao và thiếu dịch vụ công lập khiến nhiều gia đình khó tiếp cận giáo dục sớm. 

Đầu tư cho giáo viên mầm non được coi là đầu tư kép khi vừa tác động trực tiếp đến trẻ nhỏ, vừa củng cố nền tảng nhân lực tương lai. Để chính sách bền vững, cần đảm bảo nguồn lực ổn định, phối hợp linh hoạt giữa trung ương và địa phương, đồng thời cải thiện quy trình thực thi, tránh tình trạng ngân sách phân bổ không đều. Việc ban hành hướng dẫn cụ thể, kiểm toán công khai và xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về giáo viên mầm non là bước then chốt. Song song, cần gắn chính sách lương với đào tạo, thăng tiến và đầu tư kiên cố hóa trường lớp, đặc biệt ở vùng khó khăn. Minh bạch và giám sát phải là nền tảng cùng với hệ thống chỉ số đánh giá rõ ràng và ứng dụng công nghệ số để đảm bảo chính sách đi vào thực chất.

Chính sách hỗ trợ giáo viên mầm non cùng những chính sách chung hỗ trợ cho GDMN trong giai đoạn 2025-2035 là bước đi chiến lược, thể hiện tầm nhìn dài hạn của Nhà nước trong xây dựng nguồn nhân lực tương lai. Chính sách hỗ trợ này là cần thiết để xây dựng một hệ sinh thái chính sách bền vững, trong đó giáo viên được đào tạo, tôn vinh và bảo đảm đời sống xứng đáng, trẻ em, dù ở vùng thuận lợi hay khó khăn, đều được tiếp cận giáo dục mầm non chất lượng.

Bảo Ngọc, Hà Giang