Sáp nhập trường phổ thông cần đảm bảo quyền học tập và công bằng giáo dục

Ảnh minh hoạ

Rà soát để tinh gọn, nâng cao hiệu quả hệ thống trường học

Theo Công văn số 6165/BGDĐT-GDPT về việc hướng dẫn sắp xếp, tổ chức các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông, giáo dục thường xuyên phù hợp với chính quyền địa phương hai cấp, việc sáp nhập các trường phổ thông Phải căn cứ chức năng, nhiệm vụ của cơ quan, đơn vị; kế thừa và phát huy kết quả đã triển khai; phù hợp với chủ trương sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy theo yêu cầu của Bộ Chính trị, Ban Bí thư; bảo đảm hoạt động hiệu lực, hiệu quả, không chồng chéo, không bỏ sót chức năng, nhiệm vụ của từng loại hình cơ sở giáo dục; việc sắp xếp không làm ảnh hưởng đến chất lượng, hiệu quả cung ứng dịch vụ sự nghiệp công theo tinh thần chỉ đạo tại Kế hoạch số 130.

Ngoài ra, các địa phương cũng cần tuân thủ các quy định hiện hành về quy mô trường, lớp, tiêu chuẩn cơ sở vật chất, định mức giáo viên; gắn với quy hoạch, quy mô dân số, mật độ dân cư và điều kiện địa lý; thực hiện đúng các chuẩn, tiêu chuẩn theo quy định đối với giáo dục mầm non, phổ thông và giáo dục thường xuyên. Việc sáp nhập bảo đảm không làm giảm cơ hội tiếp cận giáo dục của trẻ em, học sinh, học viên; an toàn, thuận lợi trong quá trình đến trường của trẻ em, học sinh, học viên; không thực hiện sáp nhập nếu khoảng cách địa lý giữa nơi ở và trường học quá xa hoặc điều kiện giao thông không phù hợp; đáp ứng yêu cầu về công tác phổ cập giáo dục và giáo dục bắt buộc.

Chủ trương tinh gọn bộ máy, tránh dàn trải là hợp lý trong bối cảnh quy mô học sinh ở nhiều địa phương có sự thay đổi lớn cho biến động dân số. Tuy nhiên, việc sắp xếp cơ sở giáo dục phải phù hợp với nhu cầu học tập suốt đời của người dân tại địa phương. Bảo đảm nguyên tắc dân chủ, công khai, minh bạch trong quá trình tổ chức thực hiện.

Đảm bảo quy hoạch tổng thể và tính liên thông trong hệ thống

Bộ GDĐT cũng lưu ý, các địa phương cần chủ động rà soát, đánh giá hiện trượng mạng lưới cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông trên địa bàn, trong đó thống nhất quan điểm cơ bản giữ nguyên tắc các trường trung học phổ thông, trung học cơ sở, tiểu học, trường phổ thông có nhiều cấp học và trường mầm non công lập hiện có; xem xét sắp xếp, điều chỉnh nếu cần thiết, bảo đảm thuận tiện cho người dân, trẻ em, học sinh, học viên theo đúng kế hoạch số 103.

Đối với khu vực miền núi, hải đảo, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, Bộ khuyến khích duy trì mô hình trường phổ thông nhiều cấp học, nhằm tận dụng cơ sở vật chất, giảm chi phí vận hành, đồng thời bảo đảm tính liên thông giữa các cấp học. Phương án sắp xếp mạng lưới cơ sở giáo dục trên địa bàn phải bảo đảm nguyên tắc thực hiện, phù hợp mô hình chính quyền địa phương 2 cấp và quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Đặc biệt, Bộ GDĐT lưu ý các địa phương có chính sách hỗ trợ phù hợp cho trẻ em, học sinh, học viên tại vùng đặc biệt khó khăn, vùng dân tộc thiẻu số, miền núi, hải đảo và trẻ em, học sinh, học viên khuyết tật để bảo đảm quyền tiếp cận giáo dục.

Sáp nhập trường học là xu hướng tất yếu trong tiến trình đổi mới quản lý nhà nước, nhất là trong bối cảnh ngân sách, nhân lực giáo dục ở nhiều địa phương còn hạn chế. Tuy nhiên, đối tượng trung tâm của giáo dục là học sinh và thầy cô, vì vậy mọi quyết định tổ chức mạng lưới trường học phải được soi chiếu dưới góc độ nhân văn và công bằng xã hội. Tinh gọn cần đi đôi với hiệu quả, hướng tới một nền giáo dục chất lượng, an toàn và bình đẳng.

Hà Giang

Tài liệu tham khảo:

Bộ GDĐT (2025). Công văn 6165/BGDĐT-GDPT hướng dẫn sắp xếp, tổ chức lại mạng luới cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông và giáo dục thường xuyên.