Thông tư 19: Bước tiến mới trong khen thưởng, kỷ luật học sinh

Ảnh minh họa

Bộ Giáo dục và Đào tạo vừa ban hành Thông tư số 19/2025/TT-BGDĐT quy định mới về khen thưởng và kỷ luật học sinh. Thông tư sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 31/10/2025, thay thế Thông tư cũ ban hành từ năm 1988. Văn bản mới thể hiện rõ xu hướng tiên tiến: nhân văn, phân cấp, tăng cường trách nhiệm, phối hợp giữa nhà trường - gia đình - xã hội.

Những điểm mới nổi bật

Thông tư xác định rõ nguyên tắc kỷ luật phải tôn trọng, bao dung, khách quan, không sử dụng biện pháp mang tính bạo lực, xúc phạm danh dự, thân thể, tinh thần học sinh. Phân định rõ các mức vi phạm (theo mức độ 1, 2, 3) tuỳ theo ảnh hưởng: từ bản thân học sinh; đến nhóm/ lớp; đến toàn trường. Việc áp dụng các biện pháp kỷ luật sẽ tăng dần, từ mức độ nhẹ như nhắc nhở, yêu cầu xin lỗi, đến các hình thức phản ánh nặng hơn. Riêng với học sinh tiểu học, hạn chế các biện pháp nặng; chủ yếu dùng “nhắc nhở”, “yêu cầu xin lỗi”. Quy định này thể hiện sự tiến bộ trong việc bảo vệ học sinh nhỏ tuổi, phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý đang hình thành.

Thông tư cũng xác định rõ trách nhiệm của nhà trường, hiệu trưởng, giáo viên chủ nhiệm, cán bộ quản lý, học sinh, gia đình. Việc khen thưởng, kỷ luật không phải là trách nhiệm độc lập của người đứng đầu mà cần có sự đề xuất, phối hợp của giáo viên cũng như cán bộ quản lý. Nhà trường cũng được tăng tự chủ, tự chịu trách nhiệm trong việc ban hành các quy định cụ thể, hình thức, định mức thưởng phù hợp thực tế; đồng thời giám sát, kiểm tra việc thực hiện dân chủ trong khen thưởng, kỷ luật.

Các hình thức khen thưởng được làm rõ: tuyên dương trước lớp, trước toàn trường; giấy khen của hiệu trưởng; thư khen; các hình thức khác phù hợp với điều kiện thực tế. Yêu cầu khen thưởng phải công khai, chính xác, khách quan, kịp thời và đúng đối tượng. Việc tổ chức trao thưởng phải trang trọng khi cần thiết nhằm nâng cao giá trị biểu dương.

Tác động tích cực và một số thách thức

Việc đổi mới trong khen thưởng và kỷ luật học sinh sẽ mang lại nhiều tác động tích cực. Quy định mới không coi kỷ luật là trừng phạt mà là cơ hội để học sinh nhận ra lỗi sai, sửa chữa và tiến bộ, từ đó hình thành nhân cách, đạo đức và ý thức tự giác tốt hơn. Cùng với đó, các hình thức khen thưởng công khai, trang trọng giúp học sinh được ghi nhận đúng mức, trong khi việc kỷ luật theo hướng nhân văn tạo ra môi trường học tập an toàn nhưng vẫn duy trì tính kỷ cương. Đặc biệt, sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường, gia đình và xã hội trong quá trình giáo dục góp phần rèn luyện học sinh trở nên toàn diện hơn. Đây cũng là xu thế phù hợp với định hướng đổi mới giáo dục hiện nay, khi mục tiêu không chỉ là truyền đạt tri thức mà còn phát triển phẩm chất, năng lực học sinh, gắn với những tiến bộ khoa học giáo dục và sự phát triển của xã hội.

Thông tư 19/2025/TT-BGDĐT là bước tiến quan trọng trong đổi mới khen thưởng và kỷ luật học sinh - từ một khung quy định cũ từ năm 1988 sang một khung pháp luật hiện đại hơn, nhân văn hơn và công bằng hơn. Nếu được triển khai nghiêm túc, có tính thực tiễn và đúng tinh thần nhân văn, Thông tư có thể góp phần xây dựng môi trường học đường lành mạnh, khích lệ học sinh tự giác rèn luyện, gắn kết nhà trường - gia đình - xã hội. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu đó cần nỗ lực lớn từ nhiều bên: nhà trường phải chủ động, đội ngũ giáo viên phải nâng cao năng lực xử lý tình huống, phụ huynh và xã hội cần thấu hiểu và đồng thành, hệ thống quản lý cần giám sát nghiêm minh.

Hà Giang

Tài liệu tham khảo

Bộ GDĐT (2025). Thông tư số 19/2025/TT-BGDĐT Quy định về khen thưởng và kỷ luật học sinh. https://moet.gov.vn/van-ban/vanban/Pages/chi-tiet-van-ban.aspx?ItemID=1601