Ngành Sư phạm đứng trước cơ hội bứt phá

Ảnh minh hoạ

Phát biểu tại Lễ khai giảng năm học 2025-2026, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn cho biết, hiện cả nước có trên 52.000 trường học, đủ không gian học tập cho 24 triệu học sinh, chúng ta có lực lượng 1,6 triệu nhà giáo được đào tạo bài bản, trong số đó có những nhóm ưu tú không thua kém bất kỳ lực lượng giáo viên nào trên toàn thế giới. Nghị quyết 71-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo đã đặt ra những cam kết mạnh mẽ về nguồn lực tài chính cho giáo dục và chế độ đãi ngộ vượt trội cho đội ngũ nhà giáo. Đây là nền tảng để ngành Sư phạm nâng tầm vị thế, trở thành lựa chọn ưu tiên đối với người học.

Nhiều chính sách thu hút người học

Trong những năm qua, nhiều chính sách đã được ban hành để khuyến khích sinh viên theo học ngành Sư phạm và khuyến khích người học gắn bó với nghề. Nghị định số 116/2020/NĐ-CP quy định miễn học phí toàn khoá và hỗ trợ sinh hoạt phí cho sinh viên Sư phạm, góp phần giúp người học yên tâm theo đuổi nghề. Đặc biệt, từ năm học này, Nghị định số 60/2025/NĐ-CP chính thức có hiệu lực, thay thế và bổ sung nhiều điểm mới so với Nghị định 116, mở rộng thêm cơ hội hỗ trợ cho sinh viên.

Cùng với đó, sinh viên Sư phạm sau khi tốt nghiệp được bố trí việc làm theo đúng chuyên ngành đào tạo. Một số địa phương, thành phố cũng có chính sách riêng như cấp học bổng, hỗ trợ nhà ở, đi lại hay phụ cấp ban đầu. Những ưu đãi thiết thực này đã góp phần nâng cao sức hút của ngành, thu hút học sinh giỏi lựa chọn con đường Sư phạm, đảm bảo nguồn lực chất lượng cao cho giáo dục những năm tới.

Nâng cao chế độ đãi ngộ, giữ chân và phát triển đội ngũ

Song song với ưu đãi dành cho người học, những chính sách đãi ngộ dành cho giáo viên cũng được xem là yếu tố cốt lõi để nghề Sư phạm có sức hút bền vững. Lần đầu tiên, Bộ Chính trị yêu cầu chi ngân sách cho giáo dục tối thiểu 20% tổng chi ngân sách nhà nước, trong đó ít nhất 5% cho đầu tư phát triển, 3% cho giáo dục đại học. Cùng với đó, chính sách đãi ngộ đội ngũ nhà giáo được nâng lên mức vượt trội: tăng phụ cấp ưu đãi nghề lên tối thiểu 70% cho giáo viên mầm non, phổ thông và 100% cho giáo viên ở vùng đặc biệt khó khăn.

Nghị quyết 71 mở ra cơ chế thu hút nhân tài vào Sư phạm như cho phép mời chuyên gia giỏi tham gia giảng dạy, thực hiện chế độ “giảng viên đồng cơ hữu” để thu hút nhân tài ngoài biên chế đến chương trình thu hút giảng viên xuất sắc từ nước ngoài với các ưu đãi vượt trội với mục tiêu tuyển dụng ít nhất 2.000 giảng viên giỏi người nước ngoài đến năm 2030. Đồng thời, cơ chế tự chủ cũng có phép các trường linh hoạt bổ nhiệm chức danh, tuyển dụng chuyên gia mà không bị ràng buộc định biên. Nhà nước cũng sẽ tăng cường gửi giảng viên đi học tiến sĩ, sau tiến sĩ ở các nước tiên tiến và có chính sách thu hút họ trở về. Những chính sách này không chỉ nâng cao chất lượng đội ngũ mà còn mở ra con đường phát triển nghề nghiệp cho đội ngũ giáo viên, giảng viên.

Hiện, Bộ Giáo dục và Đào tạo đang xây dựng hệ thống văn bản hướng dẫn thi hành Luật Nhà giáo; xây dựng Nghị định hướng dẫn chi tiết một số điều của Luật Nhà giáo, hoàn thiện dự thảo quy định chi tiết về tiền lương, phụ cấp và các chính sách thu hút, hỗ trợ nhà giáo. Những bước đi này cho thấy quyết tâm của Nhà nước trong việc khẳng định vị thế của nghề giáo - một nghề đặc biệt trong xã hội.

Những chính sách ưu đãi về tài chính, đãi ngộ và môi trường làm việc đang tạo cơ hội để ngành Sư phạm tiếp tục với sức hút vốn có. Tuy nhiên, để nghề giáo thực sự trở thành lựa chọn hàng đầu, cần sự đồng bộ từ nhiều phía: xây dựng hình ảnh người thầy trong xã hội, nâng cao chất lượng đào tạo Sư phạm, tạo môi trường làm việc chuyên nghiệp, sáng tạo và nhân văn.

Thu hút sinh viên giỏi vào ngành Sư phạm không chỉ là câu chuyện của hiện tại, mà còn là bài toán chiến lược lâu dài cho sự phát triển của đất nước. Đội ngũ nhà giáo là nhân tố quyết định đến việc hình thành nguồn nhân lực chất lượng cao cho quốc gia. Khi nghề giáo được xã hội tôn trọng, được bảo đảm về thu nhập, cơ hội phát triển và môi trường làm việc sẽ tạo nền tảng bền vững cho giáo dục Việt Nam vươn lên, đồng hành cùng sự phát triển của đất nước.

Hà Giang