Xây dựng đội ngũ giáo viên ổn định cho năm học mới

Ảnh minh hoạ

Đảm bảo sự ổn định của đội ngũ giáo viên

Năm học 2025-2026 là thời điểm ngành Giáo dục phải cùng lúc thực hiện nhiều nhiệm vụ lớn: hoàn tất giai đoạn đầu tiên triển khai Chương trình giáo dục phổ thông 2018, chuẩn bị cho chu kỳ tiếp theo; đồng thời đáp ứng yêu cầu đổi mới quản lý nhà trường, chuyển đổi số và xây dựng trường học hạnh phúc. Để làm được điều đó, đội ngũ nhà giáo đóng vai trò nòng cốt, giữ vai trò quyết định.

Để tạo hành lang pháp lý cho việc phát triển đội ngũ nhà giáo, Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) đã chủ trì xây dựng, tham mưu Chính phủ trình Quốc hội khoá XV thông qua Luật Nhà giáo - đạo luật chuyên ngành đầu tiên quy định đầy đủ về hoạt động nghề nghiệp, quyền và nghĩa vụ của nhà giáo; chức danh, chuẩn nghề nghiệp nhà giáo; tuyển dụng, sử dụng nhà giáo; chính sách tiền lương, đãi ngộ đối với nhà giáo; đào tạo, bồi dưỡng và hợp tác quốc tế đối với nhà giáo; tôn ivnh, khen thưởng và xử lý vi phạm đối với nhà giáo; quản lý nhà giáo; quy định một hệ thống chức danh gắn với chuẩn năng lực nghề nghiệp, áp dụng thống nhất cho cả công lập và ngoài công lập, giao quyền chủ động cho ngành Giáo dục trong tuyển dụng, sử dụng nhà giáo với nhiều điểm mới. Song song với đó, Bộ GDĐT đã phối hợp với Bộ Nội vụ rà soát, báo cáo đề xuất Trung ương bổ sung 10.304 biên chế giáo viên năm học 2024-2025, đây là số biên chế còn lại trong tổng số 65.980 biên chế giáo viên bổ sung cho các địa phương trong giai đoạn 2022-2026. Chỉ đạo các địa phương thực hiện công tác quản lý biên chế, tuyển dụng, sử dụng đội ngũ giáo viên, cán bộ quản lý giáo dục.

Từ căn cứ này, các địa phương đã tích cực tổ chức tuyển dụng và đã đạt được kết quả nhất định. Cụ thể, năm 2024-2025, các địa phương đã tuyển dụng được 19.246 giáo viên mầm non, phổ thông. Đến nay, đội ngũ nhà giáo cơ bản đã đảm bảo về số lượng, khắc phục dần những bất cập về cơ cấu. Tính đến hết năm học 2024-2025, theo số liệu từ Bộ GDĐT, tổng số giáo viên mầm non, phổ thông là 1.273.355 giáo viến, tăng so với năm học 2023-2024.

Thách thức và yêu cầu đổi mới

Tuy nhiên, tình trạng thiếu giáo viên vẫn còn tồn tại ở nhiều địa phương, nhất là giáo viên dạy các môn học mới (các môn tiếng Anh, Tin học, Âm nhạc, Mỹ thuật), gây khó khăn cho việc triển khai thực hiện chương trình và kế hoạch dạy học. Cơ cấu đội ngũ giáo viên còn mất cân đối giữa các môn học trong cùng một cấp học, giữa các vùng miền có điều kiện kinh tế - xã hội khác nhau; chỉ tiêu biên chế phân bổ giáo viên cho các địa phương đa số thấp hơn so với nhu cầu thực tế. Tỷ lệ giáo viên/lớp ở các cấp học đều thấp hơn định mức quy định của Bộ GDĐT.

Nguyên nhân chủ yếu là do sức hút vào ngành còn hạn chế; nguồn tuyển giáo viên một số môn học đặc thù còn thiếu; việc tuyển dụng của các địa phương còn chậm, còn tình trạng để lại biên chế được giao để thực hiện tinh giản biên chế; bên cạnh đó, số lớp học tăng do số lượng học sinh tăng dẫn đến nhu cầu giáo viên tăng; công tác quy hoạch, dự báo nhu cầu giáo viên từ cấp chiến lược đến các địa phương chưa sát, không theo kịp thực tế; biến động dân số, dịch chuyển lao động giữa các vùng miền với số lượng lớn và ko có quy luật.

Để đảm bảo bố trí đủ số lượng giáo viên trong các cơ sở giáo dục công lập cho năm học 2025-2026, Bộ GDĐT vừa ban hành văn bản gửi uỷ ban nhân dân các tỉnh/thành phố trực thuộc Trung ương về việc giải quyết một số khó khăn, vướng mắc của địa phương trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo khi thực hiện chính quyền địa phương hai cấp. Trong đó, Bộ đề nghị uỷ ban nhân dân cấp tỉnh quan tâm giữ ổn định, đảm bảo đội ngũ giáo viên, nhân viên, người lao động trong các cơ sở giáo dục để chuẩn bị cho năm học 2025-2026.

Ngoài các chính sách theo chế độ làm việc và chế độ trả lương dạy thêm giờ đối với giáo viên, nhân viên theo quy định, ủy ban nhân dân quan tâm tạo điều kiện bố trí cơ sở vật chất, rà soát, cải tại nhà công vụ và các chính sách hỗ trợ theo điều kiện thực tế của địa phương cho đội ngũ giáo viên, nhân viên đảm bảo điều kiện sinh hoạt và làm việc cho đội ngũ khi thực hiện điều động, biệt phái, bố trí liên trường, liên cấp.

Phát biểu tại Hội nghị Giám đốc Sở GDĐT 2025, Bộ trưởng Bộ GDĐT Nguyễn Kim Sơn nhấn mạnh vai trò của nhà giáo: “Các thầy cô, dù ở vị trí nào cũng tiếp tục dẫn dắt giáo dục địa phương phát triển, đóng góp với sự phát triẻn của toàn ngành. Dẫu ở vị trí nào thì quan trọng là chúng ta làm được gì cho ngành Giáo dục, đóng góp được gì trong giai đoạn mới. Đó mới là điều quan trọng nhất”. Như vậy, mục tiêu cuối cùng của việc xây dựng đội ngũ giáo viên là hình thành một lực lựng vững mạnh, đủ về số lượng, đồng bộ về cơ cấu, có chuyên môn và phẩm chất nghề nghiệp. Thầy cô không chỉ là người giỏi chuyên môn, mà còn cần truyền được cảm hứng, xây dựng môi trường học tập an toàn, thân thiện, hạnh phúc cho học sinh.

Bước vào năm học mới, xây dựng và củng cố đội ngũ giáo viên vừa là nhiệm vụ trước mắt, vừa là chiến lược lâu dài của ngành Giáo dục. Đây là nền tảng để thực hiện thành công các mục tiêu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục.

Hà Giang

Tài liệu tham khảo:

Bộ GDĐT (2025). Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn: Chưa bao giờ giáo dục được quan tâm như hiện nay.  https://moet.gov.vn/tintuc/Pages/tin-tong-hop.aspx?ItemID=10945