Ảnh minh hoạ
Đáp ứng thay đổi địa giới hành chính
Chương trình giáo dục phổ thông 2018 đã triển khai thực hiện trên toàn quốc một vòng đối với tất cả các khối lớp. Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) đã tổ chức rà soát, nghiên cứu phát triển Chương trình giáo dục phổ thông để tìm các giải pháp nhằm hạn chế những tồn tại của chương trình, để chương trình phù hợp hơn với thực tế.
Trong bối cảnh cả nước thực hiện việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh và sửa đổi Hiến pháp, nhiều nội dung giáo dục, đặc biệt ở các môn Lịch sử, Địa lí và Giáo dục công dân cần được cập nhật. Những môn học này chứa nhiều kiến thức về tên gọi, đặc điểm địa lý, kinh tế, xã hội của các địa phương. Đây là các yếu tố trực tiếp chịu tác động từ thay đổi ranh giới hành chính.
Cụ thể, các môn Lịch sử và Địa lí ở lớp 4,5,9; môn Địa lí lớp 12; môn Lịch sử và Giáo dục công dân lớp 10 đều có phần kiến thức đề cập tới tên gọi, đặc điểm địa lí, kinh tế, xã hội của từng địa phương. Trong bối cảnh thay đổi lớn về bản đồ hành chính quốc gia, nếu giữ nguyên nội dung cũ sẽ dẫn đến tình trạng thông tin sai lệch, gây khó khăn cho học sinh trong việc tiếp nhận và vận dụng kiến thức. Vì vậy, cần có sự điều chỉnh để đảm bảo tính khoa học và tính thực tiễn của chương trình.
Nội dung điều chỉnh
Bộ GDĐT tổ chức đăng tải, lấy ý kiến rộng rãi trên Cổng thông tin điện tử Bộ GDĐT về Dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung Chương trình giáo dục phổ thông ban hành kèm theo Thông tư số 32/2018/TT-BGDĐT của Bộ trưởng Bộ GDĐT. Theo Bộ GDĐT, việc sửa đổi, bổ sung Chương trình Giáo dục phổ thông được thực hiện theo 4 định hướng: hạn chế tối đa việc phải sửa sách giáo khoa khi chỉnh chương trình; chỉnh những nội dung chưa chính xác về khoa học; điều chỉnh các nội dung bị ảnh hưởng bởi thay đổi địa giới, mô hình chính quyền và Hiến pháp; nếu phải sửa sách giáo khoa ở một khối lớp thì chỉnh luôn các hạn chế khác của chương trình ở khối đó.
Cụ thể, đối với chương trình môn Giáo dục công dân, thực hiện sửa đổi, bổ sung chương trình lớp 10 ở các chủ đề “Hệ thống chính trị nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam” và “Hiến pháp nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam”. Đối với môn Lịch sử, cần sửa đổi, bổ sung Chuyên đề học tập lựa chọn ở lớp 10, chuyên đề Nhà nước và pháp luật Việt Nam trong lịch sử.
Phân môn Địa lí trong môn Lịch sử và Địa lí lớp 4, lớp 5, lớp 8, lớp 9, môn Địa lí lớp 12 việc chỉnh sửa chủ yếu về các vùng kinh tế - xã hội như: ranh giới vùng; tên và số lượng các tỉnh, thành phố, quy mô diện tích, dân số của vùng; nguồn lực phát triển kinh tế và tình hình phát triển và phân bổ các ngành kinh tế trên các vùng kinh tế - xã hội; các bản đồ hành chính; bản đồ dân cư, bản đồ các ngành và vùng kinh tế ở Việt Nam. Còn phân môn Lịch sử trong môn Lịch sử và Địa lí sửa đổi, bổ sung chương trình ở lớp 7 về vấn đề phân kỳ lịch sử phong kiến Trung Quốc; ở lớp 9 sửa đổi việc phân chia giai đoạn trong công cuộc đổi mới ở Việt Nam từ năm 1986 đến nay.
Trong năm học 2025-2026 tới, các cơ sở giáo dục phổ thông trong toàn quốc vẫn sử dụng nguyên sách giáo khoa đã được lựa chọn để dạy học. Bộ GDĐT sẽ tổ chức tập huấn, hướng dẫn giáo viên về chương trình chỉnh sửa; chỉ đạo việc rà soát, chỉnh sửa sách giáo khoa của một số lớp thuộc các môn học trên để phù hợp với chương trình chỉnh sửa và sẽ thực hiện sách giáo khoa chỉnh sửa từ năm học 2026-2027.
Việc điều chỉnh chương trình cũng thể hiện sự gắn kết chặt chẽ giữa giáo dục và đời sống xã hội. Từ đó, học sinh sẽ hình thành tư duy gắn bó với cộng đồng và ý thức trách nhiệm công dân. Đây cũng là minh chứng cho một nền giáo dục linh hoạt, thích ứng kịp thời với những biến động thưc tế.
Hà Giang