Thi tốt nghiệp THPT 2025: Dấu mốc sau một chu trình đổi mới giáo dục

Kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông (THPT) năm 2025 là phép thử đầu tiên mang tính toàn diện đối với hệ thống giáo dục phổ thông sau khi Chương trình giáo dục phổ thông 2018 hoàn thành chu trình đầu tiên. Kết quả phổ điểm của kỳ thi đã phản ánh rõ năng lực thực chất của học sinh, góp phần khẳng định hướng đi đổi mới giáo dục là đúng đắn, đồng thời mở ra những yêu cầu mới về hoạch định chính sách giáo dục trong giai đoạn tiếp theo.

Kỳ thi đầu tiên sau chu trình đổi mới giáo dục

Việc tổ chức kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025 được thực hiện với chính quyền địa phương 3 cấp nhưng chấm thi, công bố kết quả thi với chính quyền địa phương 2 cấp. Cùng với đó, kỳ thi tổ chức cho cả học sinh học theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018 và học sinh học theo Chương trình Giáo dục phổ thông 2006 (với 2 đề thi khác nhau). Để đảm bảo kỳ thi diễn ra thuận lợi, Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) đã tham mưu, trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Công điện số 61/CĐ-TTg ngày 10/5/2025 về tổ chức Kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông, bảo đảm biên chế giáo viên mầm non, phổ thông và nghỉ hè cho trẻ em, học sinh năm 2025. Nhiều văn bản được ban hành kịp thời chỉ đạo công tác tổ chức thi trong bối cảnh mới (tổ chức sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, tổ chức sắp xếp lại bộ máy thanh tra, tổ chức sắp xếp lại lực lượng công an).

Trên tinh thần chỉ đạo đó, tất cả các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương đều ban hành Chỉ thị/Công Điện/Công văn của Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Thành ủy, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố về việc tổ chức Kỳ thi; qua đó, đã huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc cùng tham gia tổ chức, hỗ trợ tổ chức Kỳ thi tại địa phương.

Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025 đã diễn ra vào các ngày 26/6 - 27/6/2025 đảm bảo nghiêm túc, trung thực, khách quan, an toàn, đúng quy chế, bảo đảm thuận lợi và công bằng cho các đối tượng thí sinh với tổng số 1.160.061 thí sinh đăng ký dự thi. Công tác đề thi được thực hiện nghiêm túc, an toàn, bảo mật từ Trung ương đến địa phương. Đề thi năm nay có nhiều điểm mới, lần đầu tiên được xây dựng theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018, bảo đảm mức độ phân hóa phù hợp để xét công nhận tốt nghiệp và làm cơ sở tuyển sinh đại học, giáo dục nghề nghiệp; bám sát định dạng đã công bố sớm. Theo các chuyên gia đánh giá, phổ điểm năm nay đã phản ánh đúng chất lượng giáo dục, phân hóa tốt, đề thi được cải tiến, học sinh thích ứng nhanh và các địa phương có sự tiến bộ rõ rệt.

Về vấn đề này, Vụ trưởng Vụ Giáo dục phổ thông Thái Văn Tài khẳng định: “Kỳ thi THPT quốc gia vừa rồi đã trả lời cho xã hội rất nhiều câu hỏi. Nếu như trước đây ở những kỳ kiểm tra thường xuyên, định kỳ còn đặt ra nhiều vấn đề trong việc đánh giá sự tiến bộ của học sinh, thì kỳ thi THPT quốc gia mang tính chất đánh giá toàn diện đã khẳng định học sinh đáp ứng được yêu cầu của Chương trình giáo dục phổ thông 2018”.

Vụ trưởng Vụ Giáo dục phổ thông Thái Văn Tài (Nguồn: Bộ GDĐT)

Dữ liệu để điều chỉnh chính sách phù hợp

Với phổ điểm năm 2025, ngành giáo dục có cơ sở để đánh giá mức độ đáp ứng đầu ra của học sinh phổ thông theo yêu cầu của chương trình mới. Việc phân tích phổ điểm theo từng môn, từng địa phương, nhóm đối tượng học sinh cũng giúp phát hiện những vùng còn yếu, từ đó có giải pháp bồi dưỡng, hỗ trợ phù hợp. Ví dụ, sự khác biệt về phổ điểm giữa các tỉnh có điều kiện kinh tế xã hội khác nhau sẽ giúp ngành giáo dục có thêm căn cứ để phân bổ nguồn lực, điều chỉnh nội dung bồi dưỡng giáo viên, đầu tư thiết bị và hạ tầng học tập.

Kết quả kỳ thi cũng được xem là căn cứ để điều chỉnh thi cử, kiểm tra đánh giá theo hướng linh hoạt, phân hoá theo năng lực. Các hình thức kiểm tra cần phù hợp với nhiều hình thức học tập, bao gồm học 2 buổi/ngày, học linh hoạt, học trực tuyến hoặc kết hợp để giúp đảm bảo quyền lợi và tính công bằng trong kiểm tra đánh giá cho tất cả học sinh trên toàn quốc. Bên cạnh vai trò đánh giá, kết quả kỳ thi cũng là dữ liệu đầu vào quan trọng cho công tác tuyển sinh đại học. Năm nay, phương thức đăng ký nguyện vọng có sự thay đổi lớn. thí sinh đăng ký xét tuyển theo ngành học thay vì theo từng phương thức, phần mềm lọc ảo sẽ tự động chọn ra phương thức có lợi nhất cho thí sinh. Sự cải tiến về công nghệ này đã giúp giảm gánh nặng lựa chọn cho học sinh, tăng tính minh bạch và công bằng trong xét tuyển.

Như vậy, Chương trình giáo dục phổ thông 2018 đã hoàn thành chu trình đầu tiên, phổ điểm kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025 là dấu hiệu tích cực cho thấy sự thành công bước đầu của quá trình đổi mới. Tuy nhiên, bên cạnh đó, còn nhiều yếu tố cần tiếp tục được củng cố như sự đồng bộ giữa các địa phương trong tổ chức dạy học, chênh lệch về năng lực số, khoảng cách giữa chương trình và điều kiện thực tế của các nhà trường. Những kết quả này tiếp tục là nguồn thông tin đầu vào quan trọng cho các nhóm chuyên gia, nhà quản lý và cơ sở giáo dục điều chỉnh chính sách cho những năm học tiếp theo.

Bộ trưởng Bộ GDĐT Nguyễn Kim Sơn cũng nhận định, một trong những việc lớn, việc khó mà ngành Giáo dục đã làm được là hoàn thành tổ chức kỳ thi tốt nghiệp THPT với nhiều áp lực, trong bối cảnh mới. Về hành trình tiếp theo, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn gửi gắm tới lãnh đạo các sở GDĐT: “Các thầy cô, dù ở vị trí nào cũng tiếp tục dẫn dắt giáo dục địa phương phát triển, đóng góp với sự phát triển của toàn ngành. Dẫu ở vị trí nào thì quan trọng là chúng ta làm được gì cho ngành Giáo dục, đóng góp được gì trong giai đoạn mới. Đó mới là điều quan trọng.”

Bộ trưởng Bộ GDĐT Nguyễn Kim Sơn (Nguồn: Bộ GDĐT)

Kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025 với phổ điểm phản ánh đúng năng lực thực chất của học sinh, không chỉ kết thúc một chu trình cải cách, mà còn là cơ sở để khởi đầu cho một chu trình cải tiến sâu sắc hơn. Đây là lúc để toàn ngành nhìn lại, đánh giá khách quan và tiếp tục những bước tiến mới hướng tới một nền giáo dục công bằng, thực chất và phát triển bền vững.

Hà Giang

Bạn đang đọc bài viết Thi tốt nghiệp THPT 2025: Dấu mốc sau một chu trình đổi mới giáo dục tại chuyên mục Chính sách và thực tiễn giáo dục của Tạp chí Giáo dục. Mọi thông tin góp ý và chia sẻ, xin vui lòng liên hệ SĐT: (+84)2462598109 hoặc gửi về hòm thư tapchigiaoduc@moet.gov.vn