Trong bối cảnh toàn cầu hóa và những thách thức cấp bách của biến đổi khí hậu, giáo dục vì sự phát triển bền vững (ESD) ngày càng được xem là trọng tâm trong các chương trình đào tạo giáo viên, đặc biệt là trong lĩnh vực giảng dạy tiếng Anh như một ngoại ngữ (EFL). Nghiên cứu do nhóm tác giả tại Đại học Al-Ain và Ajman (UAE) thực hiện đã khảo sát 228 sinh viên sau đại học đang theo học chương trình “Chứng chỉ Sau Đại học về Sư phạm” nhằm đánh giá quan điểm của họ về hiệu quả của chương trình trong việc thúc đẩy ESD.
Nghiên cứu sử dụng phương pháp định lượng mô tả với bảng khảo sát gồm 28 câu hỏi trên thang Likert 5 mức độ. Dữ liệu được xử lý bằng phần mềm SPSS, kết hợp với các kiểm định thống kê như t-test, ANOVA và Tukey HSD để xác định sự khác biệt về giới tính và kinh nghiệm giảng dạy.
Kết quả cho thấy đa số sinh viên có quan điểm tích cực về chương trình, với điểm trung bình toàn bộ đạt mức “cao” (mean = 3.945/5). Phần lớn người tham gia đánh giá cao cách chương trình thúc đẩy học tập hợp tác, khuyến khích sáng tạo, tăng cường kỹ năng phản hồi và sử dụng hiệu quả công nghệ dạy học để đạt được các mục tiêu phát triển bền vững trong giảng dạy tiếng Anh. Những yếu tố được đánh giá cao nhất bao gồm: chính sách và hành động chiến lược (Q24), sáng kiến sáng tạo như nghiên cứu hành động (Q14), và quản lý tri thức hiệu quả (Q15). Những yếu tố được đánh giá thấp nhất là sự hỗ trợ về công cụ đánh giá đa dạng (Q12) và cơ hội thực hành kỹ thuật phản hồi trong lớp học (Q11), cho thấy đây là những mảng cần được cải thiện.
Phân tích thống kê cũng chỉ ra sự khác biệt đáng kể về giới tính và kinh nghiệm giảng dạy. Cụ thể, nữ giới có mức đánh giá cao hơn nam giới đáng kể (mean nữ = 3.965 so với nam = 2.846), với hiệu ứng lớn (Cohen’s d = 2.13). Về kinh nghiệm, những sinh viên chưa từng giảng dạy có quan điểm tích cực hơn hẳn so với nhóm đã có từ 5 năm kinh nghiệm trở lên (mean = 4.001 so với 2.846), cho thấy mức độ chấp nhận và ảnh hưởng của chương trình đào tạo ESD ở nhóm người mới bắt đầu cao hơn. Điều này có thể được lý giải bằng lý thuyết học tập biến đổi, khi những người chưa có kinh nghiệm có xu hướng cởi mở hơn với kiến thức mới và các định hướng sư phạm đổi mới. Ngược lại, các giáo viên dày dạn kinh nghiệm có thể so sánh với thực tiễn đã từng trải và ít bị tác động bởi chương trình.
Nguồn: Pixabay.com
Thảo luận của nghiên cứu nhấn mạnh rằng chương trình đã góp phần xây dựng năng lực sư phạm mang tính bền vững thông qua việc cung cấp công cụ quản lý tri thức, khuyến khích học tập đổi mới, và gắn kết người học với các nội dung gắn liền với thực tiễn toàn cầu. Tính tích hợp giữa đào tạo sư phạm và các mục tiêu phát triển bền vững không chỉ góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy tiếng Anh mà còn truyền cảm hứng cho giáo viên tương lai trở thành tác nhân thay đổi tích cực trong cộng đồng.
Từ góc nhìn chính sách và thực tiễn giáo dục, nghiên cứu đề xuất rằng các cơ sở đào tạo cần tích cực lồng ghép nội dung phát triển bền vững vào chương trình đào tạo giáo viên, không chỉ ở mức nhận thức mà còn ở kỹ năng sư phạm cụ thể như thiết kế bài học, tổ chức hoạt động lớp học và đánh giá người học. Việc lồng ghép các chủ đề ESD như công bằng xã hội, đa văn hóa, trách nhiệm công dân, và bảo vệ môi trường vào các lớp tiếng Anh cũng đồng thời hỗ trợ sinh viên phát triển tư duy phản biện, nhận thức toàn cầu và các kỹ năng thế kỷ 21.
Nghiên cứu cũng thừa nhận một số giới hạn, bao gồm phạm vi mẫu gói gọn trong một cơ sở đào tạo duy nhất và chỉ xét đến hai biến là giới tính và kinh nghiệm giảng dạy. Điều này mở ra hướng nghiên cứu tiếp theo có thể kết hợp phương pháp định tính, khảo sát quy mô lớn hơn, hoặc đi sâu vào các yếu tố như bối cảnh văn hóa, định hướng chương trình học, và sự hỗ trợ của tổ chức.
Tóm lại, nghiên cứu đã đóng góp một góc nhìn quan trọng vào lĩnh vực đào tạo giáo viên EFL trong thời đại bền vững, khẳng định vai trò của giáo dục ngôn ngữ như một công cụ hữu hiệu để lan tỏa nhận thức và hành động vì một tương lai phát triển cân bằng. Việc tích hợp ESD vào đào tạo giáo viên không chỉ nâng cao chất lượng giảng dạy mà còn giúp định hình thế hệ giáo viên có năng lực và trách nhiệm toàn cầu.
Khánh Linh lược dịch
Nguồn:
Hazaymeh, W. A., Alqawasmi, A., Shater, A., Almahdawi, A., Aburezeq, I. M., & Dweikat, F. F. (2025). Postgraduate EFL students' perspectives on promoting effective education for sustainable development. European Journal of Educational Research, 14(3), 889-900. https://doi.org/10.12973/eu-jer.14.3.889