Luật Nhà giáo: Tôn vinh sự cống hiến, nâng cao trách nhiệm nghề nghiệp

Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước Phạm Thanh Hà phát biểu tại Họp báo

Phát biểu tại họp báo, Thứ trưởng Thường trực Bộ Giáo dục và đào tạo (GDĐT) cho biết: Luật Nhà giáo gồm 9 chương, 42 điều, có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2026. Nội dung quy định của Luật Nhà giáo tập trung vào 05 chính sách lớn về nhà giáo đã được Chính phủ thông qua, bao gồm: định danh nhà giáo; tiêu chuẩn và chức danh nhà giáo; tuyển dụng, sử dụng và chế độ làm việc của nhà giáo; đào tạo, bồi dưỡng, đãi ngộ và tôn vinh nhà giáo; quản lí nhà nước về nhà giáo.

Những điểm mới nổi bật trong Luật Nhà giáo 

Đối với đội ngũ hơn một triệu nhà giáo trong toàn quốc, Luật Nhà giáo là hành lang pháp lí quan trọng, kiến tạo các chính sách đầy đủ và tốt hơn để nhà giáo yên tâm công tác và cống hiến với nghề.

Đối với ngành Giáo dục, Luật Nhà giáo khẳng định vị thế, vai trò chủ động của ngành trong tuyển dụng, sử dụng, quản lí, phát triển đội ngũ nhà giáo; tạo cơ hội thuận lợi hơn cho ngành Giáo dục trong quản lí ngành và phát triển đội ngũ nhà giáo.

Thứ trưởng Thường trực Phạm Ngọc Thưởng trao đổi tại Họp báo

Trong đó, Luật thống nhất giao thẩm quyền cho ngành Giáo dục chủ động trong tuyển dụng nhà giáo, phân cấp thẩm quyền tuyển dụng cho người đứng đầu cơ sở giáo dục đại học, cơ sở giáo dục nghề nghiệp công lập được tự chủ tuyển dụng nhà giáo.

Luật giao thẩm quyền cho Bộ trưởng Bộ GDĐT quy định về thẩm quyền tuyển dụng nhà giáo trong các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông, giáo dục thường xuyên.

Việc giao thẩm quyền cho ngành Giáo dục trong tuyển dụng, sử dụng nhà giáo là bước điều chỉnh quan trọng nhằm tháo gỡ những “điểm nghẽn” về chính sách đối với nhà giáo, đặc biệt là giải quyết bài toán thừa thiếu đội ngũ; chủ động điều phối, hoạch định các kế hoạch phát triển đội ngũ ngắn hạn, trung hạn, dài hạn trong tương lai.

Đại biểu dự Họp báo

Luật cũng quy định Bộ GDĐT là cơ quan chủ trì phối hợp với các bộ, cơ quan ngang bộ, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh xây dựng chiến lược, đề án, kế hoạch phát triển, tổng biên chế đội ngũ nhà giáo thuộc thẩm quyền quản lí trình cấp có thẩm quyền quyết định; phối hợp với các bộ, cơ quan ngang bộ, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh đề xuất cơ quan có thẩm quyền phê duyệt số lượng biên chế nhà giáo trong các cơ sở giáo dục công lập.

Theo Thứ trưởng Thường trực Phạm Ngọc Thưởng, ngay sau khi được Quốc hội thông qua, Bộ GDĐT đã khẩn trương triển khai xây dựng, hoàn thiện các văn bản hướng dẫn thi hành Luật Nhà giáo, gồm 03 Nghị định và gần 20 Thông tư thuộc thẩm quyền của Bộ trưởng Bộ GDĐT, các bộ liên quan (Bộ Quốc phòng, Bộ Công an) để kịp ban hành và có hiệu lực đồng thời với hiệu lực của Luật Nhà giáo vào ngày 01/01/2026.

Phóng viên trao đổi tại Họp báo

Xếp lương cao nhất cho nhà giáo: sự ghi nhận xứng đáng đi cùng trách nhiệm

Tại họp báo, các phóng viên đặt câu hỏi về việc lương nhà giáo được xếp cao nhất trong thang bảng lương hành chính sự nghiệp, nhưng việc này lại không được áp dụng với giáo viên hợp đồng, trong khi đối tượng này cũng chiếm số lượng lớn trong hệ thống nhà giáo.

Trao đổi với phóng viên, Thứ trưởng Thường trực Phạm Ngọc Thưởng bày tỏ sự thấu hiểu sâu sắc trước những trăn trở, thiệt thòi của đội ngũ giáo viên hợp đồng – những người vẫn đang cống hiến hết mình cho sự nghiệp giáo dục.

Tuy nhiên, theo quy định hiện hành, giáo viên hợp đồng chịu sự điều chỉnh của Luật lao động, nên việc xếp lương phải thực hiện theo cơ chế thỏa thuận giữa người lao động với người sử dụng lao động.

Cũng theo Thứ trưởng, việc quy định lương nhà giáo ở mức cao nhất cũng là một căn cứ quan trọng để các bên thỏa thuận với nhau, từ đó bảo đảm quyền lợi cho giáo viên hợp đồng, tạo điều kiện để họ được đãi ngộ xứng đáng với công sức, trí tuệ và sự cống hiến.

Thứ trưởng Thường trực Phạm Ngọc Thưởng trao đổi các nội dung mà báo chí quan tâm

Dạy thêm – không cấm, nhưng phải minh bạch, đúng quy định và vì học sinh

Về câu hỏi: “Việc xếp lương nhà giáo ở mức cao nhất có giúp giảm tình trạng dạy thêm, học thêm không?”, Thứ trưởng Thường trực Phạm Ngọc Thưởng nhấn mạnh, Thông tư 29 của Bộ GDĐT không cấm dạy thêm, học thêm, mà chỉ cấm việc dạy thêm, học thêm tràn lan, sai quy định.

Thông tư quy định rõ để bảo vệ quyền lợi học sinh, giữ gìn phẩm chất nhà giáo, đồng thời nghiêm cấm việc giáo viên dạy thêm chính học sinh mình đã dạy trên lớp, nhằm tránh xung đột lợi ích và đảm bảo chất lượng giáo dục trong giờ chính khóa.

Theo Thứ trưởng, việc giáo viên có dạy thêm hay không phụ thuộc vào nhiều yếu tố, không chỉ là mức lương. Có thầy cô rất tâm huyết, sẵn sàng dạy miễn phí, có người nhận phí mang tính tượng trưng để phụ huynh yên tâm hơn. Quan trọng là hoạt động dạy thêm phải được quản lí chặt chẽ, đúng quy định, minh bạch và vì lợi ích học sinh.

Quang cảnh Họp báo

Chúng ta quy định như vậy để những giáo viên giỏi, có tâm, được phụ huynh tin tưởng có thể dạy thêm một cách chính đáng, không bị hiểu nhầm hay mang tiếng ép buộc học sinh.  

“Vì thế, đồng lương chỉ là một trong những yếu tố thôi. Việc xếp lương cao là một phần trong nỗ lực tôn vinh, bảo vệ danh dự nhà giáo – đi đôi với trách nhiệm và sự cống hiến ngày càng cao hơn của đội ngũ này”, Thứ trưởng Phạm Ngọc Thưởng nhấn mạnh.