Kết nối gia đình – nhà trường: Yếu tố quan trọng để triển khai thành công Chương trình GDPT 2018

Phối hợp Gia đình - Nhà trường để nâng cao chất lượng giáo dục.

Vai trò không thể thiếu của gia đình trong giáo dục phổ thông

Để thực hiện hiệu quả chương trình, sự hỗ trợ không chỉ đến từ nhà trường mà còn từ gia đình và cộng đồng. Gia đình không chỉ là nguồn động viên tinh thần mà còn là đối tác giáo dục quan trọng, đồng hành cùng nhà trường trong việc định hướng và nuôi dưỡng năng lực cho học sinh.

Những năm đầu đời của trẻ, gia đình là nơi hình thành các giá trị cốt lõi như lòng trung thực, ý thức trách nhiệm, và khả năng giao tiếp. Khi bước vào bậc phổ thông, gia đình tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong việc định hướng thái độ và hành vi của trẻ đối với học tập và cuộc sống. Chương trình GDPT 2018 xây dựng theo hướng lấy học sinh làm trung tâm, khuyến khích các em phát triển khả năng tự học, sáng tạo, và áp dụng kiến thức vào thực tế cuộc sống. Vì vậy, vai trò của gia đình là điều hết sức quan trọng để tạo nên được chất lượng gíao dục. Trong toàn bộ quá trình học tập, học sinh cần phải được hỗ trợ nhất quán cả trong và ngoài nhà trường. Gia đình là cái nôi giáo dục đầu tiên, giai đoạn sau các em tiếp tục được sự giáo dục của nhà trường. Đó là môi trường rộng lớn hơn, nhiều bạn bèhown và kiến thức mở mang hơn, thể chất ngày càng phát triển, theo đó thì nhận thức và nhân cách các em ở bậc học phổ thông sẽ phát triển rất mạnh. Giáo dục văn hoá học đường cần kết hợp chặt chẽ giữa nhà trường - gia đình - xã hội. Sự hình thành nhân cách mỗi cá nhân đều chịu ảnh hưởng từ gia đình và nhà trường, được thử thách, trưởng thành nhờ xã hội. Nếu có sự quan tâm đầy đủ từ ba môi trường này sẽ tạo điều kiện để phát triển lành mạnh, hình thành nhân cách, năng lực của con người. Có thể nói, nền tảng giáo dục của gia đình là cần thiết để giáo dục văn hóa học đường tiếp nối, nó tác động mạnh mẽ đến hiệu quả của giáo dục văn hoá học đường trong nhà trường.

Chương trình GDPT 2018 đặc biệt nhấn mạnh vai trò của gia đình trong việc tạo thói quen học tập tích cực. Theo đó, cha mẹ cần khuyến khích con tự học, xây dựng kỹ năng quản lý thời gian và phátt riển tính kỷ luận trong học tập. Thay vì áp lực điểm số, hãy hướng con đến việc học tập để hiểu sâu và vận dụng vào thực tế. Chương trình GDPT 2018 không chỉ đánh gía người học qua điểm số mà còn chú trọng phát triển phẩm chất như: trách nhiệm, trung thực và năng lực giải quyết vấn đề. Phụ huynh có vai trò quan trọng trong việc khuyến khích con tham gia các hoạt động trải nghiệm, dự án nhóm hoạc các bài học ứng dụng trong thực tế.

Kết nối Nhà trường – cha mẹ nâng cao chất lượng giáo dục

Hoạt động trải nghiệm và Hoạt động trải nghiệm hướng nghiệp là yêu cầu bắt buộc đối với Chương trình GDPT 2018. Từ sợi dây liên kết nhà trường – gia đình nhiều cách làm sáng tạo trong triển khai hoạt động giáo dục đã thực sự phát huy hiệu quả. Nhiều trường học đã thành lập câu lạc bộ gia đình – nhà trường, là không gian để phụ huynh, giáo viên và học sinh cùng nhau tham gia các dự án cộng đồng, xây dựng sự gắn kết chặt chẽ. Cùng với đó, một số trường học tại Hà Nội đã thực hiện hướng nghiệp cho học sinh trong hoạt động trải nghiệm hướng nghiệp bằng chính những chia sẻ về nghề nghiệp của cha mẹ học sinh. Theo đánh giá của chính phụ huynh học sinh, thì đây là hoạt động vô cùng hiệu quả, giúp học sinh thực sự nhận thức được các vấn đề về lựa chọn nghề nghiệp để có kế hoạch học tập cho riêng mình. Anh Nguyễn Xuân Trường, Phụ huynh học sinh trường THCS-THPT Lê Quý Đôn chia sẻ: Có nhiều thất bại trong quá trình khởi nghiệp của mình, nên tôi muốn mang câu chuyện đó chia sẻ với các con để các các con có thể rút ngắn thời gian lại. Chị Nguyễn Minh Thu, Phụ huynh học sinh trường THCS-THPT Lê Quý Đôn cũng cho biết thêm: Mong các con hiểu được chính xác hơn về đặc thù nghề nghiệp, để các con hiểu được rằng là khi chọn nghề nghiệp không chỉ vì kinh tế mà còn vì đam mê để phát triển bản thân mình.

Chương trình GDPT 2018 áp dụng phương pháp đánh giá theo hướng phát triển năng lực và phẩm chất thay vì chỉ tập trung vào điểm số. Phụ huynh cần hiểu rõ các tiêu chí đánh giá này để có thể phối hợp tốt với giáo viên trong việc theo dõi sự tiến bộ của con em. Phụ huynh sẽ đồng hành cùng nhà trường để tham gia ý kiến vào quá trình đánh gía học sinh. Phụ huynh có thể đóng góp ý kiến về cách học tập và rèn luyện của con tại nhà, giúp giáo viên có cái nhìn toàn diện hơn. Đặc biệt, phụ huynh đóng vai trò vô cùng quan trọng để giúp con tiến bộ mỗi ngày. Dựa trên những phản hồi từ gíao viên trong quá trình học tập của học sinh, phụ huynh có thể cùng con xây  dựng kế hoạch khắc phục điểm yếu, từ đó giúp các em tiến bộ.

Khi gia đình và nhà trường kết nối chặt chẽ, học sinh sẽ được hưởng lợi từ một môi trường giáo dục đồng nhất, nơi các giá trị, kỹ năng và kiến thức được rèn luyện nhất quán. Đây không chỉ là điều kiện để thực hiện thành công Chương trình GDPT 2018 mà còn là nền tảng để xây dựng một thế hệ học sinh toàn diện, đáp ứng tốt yêu cầu của thời đại hội nhập. Mục tiêu của sự kết nối này không chỉ dừng lại ở kết quả học tập mà còn là sự phát triển nhân cách, khả năng tư duy sáng tạo và tinh thần trách nhiệm của học sinh. Để có thể thực hiện được hiệu quả giáo dục tốt nhất, sợi dây liên kết Nhà trường – Gia đình phải được duy trì thường xuyên, liên tục. Việc thiết lập các kênh thông tin hiệu quả là vô cùng quan trọng. Bên cạnh các công cụ để duy trì liên hệ thì nhà trường cung cần xây dựng các buổi họp phụ huynh trong kế hoạch năm học. Các buổi họp phụ huynh cần đổi ới về nội dung và hình thức để tạo cơ hội cho phụ huynh học sinh bày tỏ suy nghĩ, góp ý và chia sẻ kinh nghiệm trong giáo dục học sinh. Các hoạt động ngoại khoá gắn kết giữa Nhà trường và gia đình là vô cùng cần thiết để duy trì sợi dây liên kết nhà trường và gia đình trong giáo dục học sinh, nhất là với chương trình GDPT 2018.

Kết nối giữa gia đình và nhà trường không chỉ là yếu tố hỗ trợ mà còn là điều kiện tiên quyết để thực hiện thành công Chương trình Giáo dục Phổ thông 2018. Mối quan hệ chặt chẽ này không chỉ giúp học sinh nhận được sự hỗ trợ toàn diện trong học tập và rèn luyện mà còn tạo môi trường giáo dục nhất quán, nơi các giá trị, kỹ năng và kiến thức được phát triển hài hòa. Gia đình đóng vai trò là nền tảng đầu tiên, định hình phẩm chất, thói quen và tư duy của học sinh. Trong khi đó, nhà trường cung cấp môi trường học thuật và rèn luyện kỹ năng chuyên sâu. Khi hai bên phối hợp, những khác biệt trong phương pháp giáo dục sẽ được hóa giải, tạo điều kiện để học sinh phát triển toàn diện về trí tuệ, nhân cách và thể chất. Đặc biệt, sự kết nối chặt chẽ giữa gia đình và nhà trường còn giúp giải quyết những thách thức lớn trong giáo dục hiện đại, từ việc khắc phục các vấn đề tâm lý, quản lý áp lực học tập, cho đến định hướng nghề nghiệp trong tương lai. Đây không chỉ là cách đảm bảo chất lượng giáo dục mà còn là nền tảng để xây dựng thế hệ học sinh sẵn sàng thích ứng với yêu cầu của thời đại hội nhập, sáng tạo và phát triển bền vững.

Bài và ảnh: Hiền Kim