Đa dạng và hòa nhập trong giáo dục đại học: Từ nghiên cứu tại Pakistan đến tầm nhìn toàn cầu

Một nghiên cứu mới đây tại Lahore (Pakistan) đã tiến hành khảo sát hơn 1.000 sinh viên từ các trường công lập, tư thục và bán công nhằm đánh giá nhận thức của họ về sự hỗ trợ của nhà trường trong việc thúc đẩy đa dạng và hòa nhập. Kết quả nghiên cứu đã nêu bật sự khác biệt đáng kể trong cách sinh viên cảm nhận về môi trường học tập của họ, phụ thuộc vào các yếu tố như loại hình trường học, ngôn ngữ, tuổi tác và thu nhập gia đình. Kết quả chỉ ra rằng sinh viên tại các trường tư thục thường có cảm nhận tích cực hơn về sự hỗ trợ của nhà trường đối với đa dạng văn hóa so với sinh viên tại các trường công lập hoặc bán công. Điều này phản ánh khả năng linh hoạt của các trường tư nhân trong việc cung cấp nguồn lực và thiết kế chính sách đáp ứng các nhu cầu đa dạng của sinh viên. Tuy nhiên, điều này cũng đồng thời nhấn mạnh sự cần thiết phải cải thiện hệ thống hỗ trợ tại các trường công, nơi thường xuyên đối mặt với thách thức về nguồn lực và cơ cấu quản lý.

Ngôn ngữ và văn hóa nổi lên như yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến sự cảm nhận về hòa nhập. Sinh viên nói các ngôn ngữ thiểu số như Sindhi, Pashto hay Balochi cảm thấy được chào đón và hỗ trợ nhiều hơn, trong khi sinh viên sử dụng các ngôn ngữ chính như Urdu hoặc Punjabi lại cảm nhận mức độ hòa nhập thấp hơn. Phát hiện này cho thấy, việc không chú trọng đầy đủ đến sự đa dạng ngôn ngữ có thể tạo ra khoảng cách giữa các nhóm sinh viên và môi trường học đường. Một yếu tố quan trọng khác được nghiên cứu là ảnh hưởng của độ tuổi. Sinh viên trong độ tuổi 18–20 có xu hướng đánh giá cao sự hỗ trợ từ nhà trường, đặc biệt trong các hoạt động xã hội và học thuật. Ngược lại, những sinh viên dưới 17 tuổi cảm thấy ít gắn kết hơn, có thể do họ chưa đủ khả năng thích nghi với môi trường mới. Nghiên cứu này đặt ra câu hỏi về việc làm thế nào để xây dựng các chương trình giáo dục phù hợp với từng nhóm tuổi nhằm tăng cường sự hòa nhập và cảm giác thuộc về. Thu nhập gia đình cũng là một biến số quan trọng trong nghiên cứu này. Sinh viên đến từ các gia đình có thu nhập cao có xu hướng đánh giá tích cực hơn về mức độ hỗ trợ của trường, trong khi sinh viên từ các gia đình thu nhập thấp hoặc không ổn định lại cảm nhận thấp hơn. Điều này phản ánh một sự chênh lệch trong trải nghiệm học tập mà các trường học cần giải quyết thông qua các chương trình học bổng và hỗ trợ tài chính linh hoạt.

Nguồn ảnh: Getty Images

Những phát hiện từ nghiên cứu tại Lahore (Pakistan) không chỉ phản ánh thực trạng địa phương mà còn mang lại các bài học có giá trị cho các cơ sở giáo dục trên toàn thế giới. Để xây dựng một môi trường giáo dục bao trùm, các trường học cần có những chính sách cụ thể nhằm thu hẹp khoảng cách giữa các nhóm sinh viên về ngôn ngữ, văn hóa và điều kiện kinh tế. Đầu tiên, việc đào tạo đội ngũ giảng viên đóng vai trò cốt lõi. Giáo viên cần được trang bị kỹ năng và hiểu biết sâu sắc về sự đa dạng văn hóa, giúp họ có thể tạo ra môi trường học tập thân thiện, tôn trọng và hỗ trợ sự khác biệt. Các chương trình đào tạo về giáo dục đa văn hóa nên được đưa vào hệ thống để đảm bảo các tiêu chí này được thực hiện một cách hiệu quả. Thứ hai, các chương trình hỗ trợ tài chính như học bổng và trợ cấp học phí cần được triển khai mạnh mẽ hơn để đảm bảo rằng mọi sinh viên, bất kể hoàn cảnh kinh tế, đều có thể tiếp cận giáo dục chất lượng cao. Hơn nữa, các chính sách hỗ trợ sinh viên nói các ngôn ngữ thiểu số nên được thực hiện, bao gồm việc cung cấp các tài liệu học tập đa ngôn ngữ và tổ chức các chương trình giao lưu văn hóa. Bên cạnh đó, các diễn đàn sinh viên và sự kiện văn hóa nên được tổ chức thường xuyên để khuyến khích sự giao lưu và thấu hiểu lẫn nhau giữa các nhóm sinh viên. Những hoạt động này không chỉ góp phần xây dựng cộng đồng học đường đoàn kết mà còn giúp sinh viên chuẩn bị tốt hơn cho một thế giới toàn cầu hóa.

Trong bối cảnh hội nhập quốc tế, giáo dục không chỉ là nơi truyền tải kiến thức mà còn là cầu nối để xây dựng cộng đồng học tập bền vững. Những bài học từ nghiên cứu tại Lahore nhấn mạnh tầm quan trọng của việc điều chỉnh chính sách giáo dục để đáp ứng nhu cầu của một xã hội ngày càng đa dạng. Đối với các quốc gia có nền giáo dục đang phát triển, đây là cơ hội để xem xét lại các chính sách hiện tại, tập trung vào việc tạo ra môi trường học tập nơi mọi sinh viên, dù khác biệt về ngôn ngữ, văn hóa hay điều kiện kinh tế, đều cảm thấy được chào đón và hỗ trợ. Điều này không chỉ giúp cải thiện chất lượng giáo dục mà còn góp phần thúc đẩy tiến bộ xã hội.

Sự đa dạng và hòa nhập không chỉ là thách thức mà còn là cơ hội để các cơ sở giáo dục tái định hình cách tiếp cận và tạo ra giá trị mới. Bài học từ Lahore là minh chứng mạnh mẽ cho tầm quan trọng của việc xây dựng một môi trường “giáo dục bao trùm” - nơi mọi sinh viên đều có thể phát triển tiềm năng của mình một cách trọn vẹn. Đây là một lời nhắc nhở rằng, giáo dục không chỉ là công cụ để nâng cao tri thức mà còn là phương tiện để kiến tạo sự gắn kết xã hội và tiến bộ bền vững.

Vân An lược dịch

Nguồn:

Muzamil, M., Shiraz, M., Iqbal, F., Shah, G. H., & Khan, M. A. (2024). College students’ perceptions about academic institutions’ support for diversity and inclusion in Pakistan. Cogent Education, 11(1). https://doi.org/10.1080/2331186X.2024.2426976