(Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn phát biểu tại buổi lễ tuyên dương nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục tiêu biểu năm 2024. Ảnh: Trung tâm TTSK)
Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn chia sẻ: Tôn vinh nghề dạy học, vinh danh nhà giáo đã trở thành nét văn hóa tốt đẹp của đất nước chúng ta. Qua bề dầy lịch sử lâu dài, ngành Giáo dục đã đạt được nhiều kết quả và thành tựu quan trọng, ý nghĩa, góp phần quan trọng vào sự nghiệp xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước. Đặc biệt, giai đoạn đổi mới căn bản và toàn diện GDĐT trong suốt thời gian qua theo tinh thần Nghị quyết số 29-NQ/TW, của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá XI "Về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hoá, hiện đại hoá trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế" đã cho thấy GDĐT nước ta đã đạt được nhiều kết quả quan trọng. Hoạt động đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục diễn ra sâu rộng, thống nhất trên phạm vi cả nước, ở tất cả các cấp học, bậc học. Tinh thần đổi mới giáo dục hiện diện ở hầu hết các nơi trên cả nước. Chất lượng GDĐT các cấp học, bậc học không ngừng được đổi mới và nâng cao. Đặc biệt hoạt động đổi mới diễn ra sâu sắc hơn cả đối với bậc giáo dục phổ thông và giáo dục đại học.
Đối với giáo dục phổ thông, việc triển khai Chương trình Giáo dục phổ thông (GDPT) 2018 với việc chuyển hướng tích cực từ chủ yếu trang bị kiến thức sang phát triển toàn diện phẩm chất năng lực người học, đã đạt được nhiều kết quả tích cực trong chu trình triển khai 5 năm đầu tiên. Theo đó, chất lượng giáo dục phổ thông và giáo dục đại trà ngày càng gia tăng. Đối với giáo dục đại học, tự chủ đại học đang được triển khai sâu rộng với những chuyển biến tích cực từng bước trong tự chủ về học thuật, tài chính và tổ chức.
Lực lượng nhà giáo tiếp tục được Đảng, Nhà nước và Chính phủ quan tâm với những tín hiệu vui về chế độ chính sách để phát triển đội ngũ về số lượng và chất lượng. Đặc biệt, mới đây, trong Kết luận 91-KL/TW của Bộ Chính trị tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW đã khẳng định “Tập trung rà soát, sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện cơ chế, chính sách, pháp luật về giáo dục và đào tạo, tháo gỡ những điểm nghẽn” và đặt ra yêu cầu “cần sớm xây dựng Luật về nhà giáo”. Quán triệt quan điểm này, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Bộ GDĐT được ủy nhiệm trình và báo cáo trước Quốc hội tại kỳ họp lần thứ 8 đang diễn ra. Bộ GDĐT quyết tâm xây dựng Luật Nhà giáo để lực lượng nhà giáo đón nhận Luật với tâm thế “thực sự phấn khởi, thực sự là tôn vinh” theo như lời Tổng Bí thư đã nói.
Có được những kết quả lớn và quý báu như trên, chúng ta phải kể tới sự quan tâm lãnh đạo của Đảng, Nhà nước, sự chỉ đạo của Chính phủ, sự phối hợp của các bộ, ban, ngành, tổ chức liên quan, sự vào cuộc tích cực của địa phương, sự quan tâm của toàn xã hội, người dân, các vị phụ huynh,… nhưng trong đó nhất định phải kể đến vai trò đặc biệt quan trọng của các nhà giáo. Chúng ta đều ý thức rằng những nhà giáo giỏi, tâm huyết, tiêu biểu, và đặc biệt là những nhà giáo ưu tú có vai trò hạt nhân, đầu tầu và sức lan tỏa lớn. Làm giáo dục là một việc khó, giáo dục chân chính, giáo dục cho đúng đạo lý, giáo dục hướng tới chất lượng cao, cuốn hút người học, lan tỏa được tinh thần sáng tạo và cảm hứng học tập bất tận cho người học lại càng khó. Các thầy cô đã tận tụy và yêu nghề, đã có rất nhiều đóng góp, đã vượt qua những khó khăn thử thách để thể hiện bản thân và lan tỏa các giá trị tốt đẹp. Rất mong các thầy, các cô tiếp tục thể hiện vai trò quan trọng của mình, lan tỏa tới đồng nghiệp, tới học trò, tới xã hội tinh thần làm thế nào mà mình đã trở nên ưu tú, góp phần làm cho ngành ta những người ưu tú ngày càng đông thêm và sự ưu tú gia tăng thêm, đặc biệt hơn là sẽ lan tỏa mãi.
Các thầy, các cô đã có nhiều đóng góp, đã đóng góp nổi trội và thể hiện sự ưu tú trong ngành. Trong thời gian tới, sẽ còn nhiều thách thức mà ngành của chúng ta sẽ phải đối mặt để vượt qua và thực hiện thành công các nhiệm vụ lớn. Sau một quá trình thực hiện đổi mới thành công bước đầu với giáo dục phổ thông và giáo dục đại học, đã tới lúc chúng ta phải tập trung đổi mới và nâng cấp giáo dục mầm non. Trong đó, bao gồm nhiều nhiệm vụ cần phải thực hiện như: các vấn đề huy động trẻ, triển khai chương trình giáo dục mầm non mới, phổ cập mầm non theo độ tuồi, đảm bảo đủ giáo viên, đủ cơ sở vật chất, huy động nguồn lực xã hội, lo cơ sở vật chất, an toàn trường học, chống bạo hành và an toàn thực phẩm, đủ giáo viên và đảm bảo các điều kiện để giáo viên an tâm công tác.
Cùng với đó, giáo dục phổ thông đã đến thời điểm hoàn thành chu trình đầu tiên của việc đổi mới chương trình và sách giáo khoa. Cần có một lần đánh giá quá trình triển khai đổi mới giáo dục phổ thông để rút kinh nghiệm, điều chỉnh những nội dung cần thiết để thực hiện đổi mới theo chiều sâu hơn. Đó là đổi mới hướng tới hoàn thiện và nâng cao chất lượng giáo dục, hỗ trợ vùng khó, phát huy cho vùng thuận và hướng tới chuẩn quốc tế. Trong điều kiện đó, tiếng Anh sẽ trở thành ngôn ngữ thứ 2 như kỳ vọng trong Kết luận 91-KL/TW gần đây của Bộ Chính trị. Nhiều vấn đề sẽ cần giải quyết rốt ráo, sâu rộng như phát triển con người trong thách thức mới của giáo dục số, của trí tuệ nhân tạo (AI) và của sự phát triển và biến đổi nhanh chóng, không ngừng của công nghệ, khoa học và kỹ thuật.
Đối với giáo dục đại học, cùng với việc triển khai tự chủ đại học theo chiểu sâu, một trong những nhiệm vụ trước mắt cần phải thực hiện là hiện đại hóa cơ sở vật chất giảng dạy, phòng thí nghiệm, trang thiết bị phục vụ nghiên cứu vốn còn rất nghèo nàn và lạc hậu so với các đại học tiên tiến trên thế giới. Khi cơ sở vật chất được hiện đại hóa, nội dung và phương pháp giảng dạy, kiểm tra đánh giá cũng sẽ theo đó mà có những thay đổi và nhanh chóng thích ứng cùng. Cùng với sự phát triển nhanh chóng của khoa học kỹ thuật và công nghệ, những mô hình giáo dục mới sẽ hình thành và phát triển như giáo dục số, giáo dục từ xa, giáo dục ảo,…
Đối với giáo dục thường xuyên và xây dựng xã hôi học tập, học tập suốt đời, các địa phương cần: hoàn thiện mạng lưới cơ sở giáo dục thường xuyên và thực hiện đa dạng hóa các chương trình giáo dục trong các cơ sở giáo dục thường xuyên; đẩy mạnh công tác xóa mù chữ, chú trọng với những nơi có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, nơi có tỉ lệ người mù chữ cao,…
Để thực hiện thành công những nhiệm vụ lớn nói trên, toàn ngành Giáo dục phải rất quyết tâm và cần hội đủ nhiều điều kiện cần thiết. Trong đó, yếu tố con người, mà tiêu biểu là các nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục có vai trò đặc biệt quan trọng. Các nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục phát huy tốt nhất kinh nghiệm, trí tuệ, quyết tâm và sự sáng tạo của bản thân, đồng thời chia sẻ, lan tỏa, truyền cảm hứng tích cực, nhân rộng những điều tốt đẹp tới cộng đồng các nhà giáo và xã hội. Sự vinh danh các thầy, các cô tạo thêm niềm tin, sự hứng khởi, và khơi dậy quyết tâm của nhà giáo với sự nghiệp trồng người, tạo ra nguồn nhân lực chất lượng phục vụ cho sự phát triển của đất nước. Qua đó, xã hội và người dân thêm chia sẻ, tin tưởng, trân quý hơn nữa đối với nghề giáo và ngành Giáo dục.
Thể hiện quyết tâm với Bộ trưởng, cô giáo Vũ Thị Hạnh, Phó Hiệu trưởng Trường THPT Chu Văn An (tỉnh Yên Bái) phát biểu: “Mỗi thầy cô sẽ là nguồn động lực thúc đẩy cho sự phát triển của mỗi cơ quan, đơn vị; là những hạt nhân toả ra nguồn năng lượng tích cực nhất, ảnh hưởng, tác động lớn nhất tới đồng nghiệp, tới học trò, để rồi tất cả cùng cộng hưởng nhiều đời, tạo dựng một nền giáo dục hiện đại mà vẫn rất Việt Nam”.
(Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Thị Kim Chi phát động Đợt thi đua đặc biệt năm 2024. Ảnh: Trung tâm TTSK)
Năm 2024, nhân kỷ niệm 42 năm Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11, Thứ trưởng Bộ GDĐT Nguyễn Thị Kim Chi cũng thay mặt cho ngành Giáo dục phát động Đợt thi đua đặc biệt chào mừng Đại hội Đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng, kỷ niệm 80 năm thành lập Bộ Giáo dục và Đào tạo và Đại hội Thi đua yêu nước ngành Giáo dục lần thứ VIII. Thứ trưởng cho biết: “Thực hiện sâu sắc Lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh “Thi đua là yêu nước, yêu nước thì phải thi đua”, “Cùng nhau đẩy mạnh thi đua yêu nước thì khó khăn gì cũng khắc phục được, nhiệm vụ gì cũng hoàn thành tốt”, Bộ GDĐT tin tưởng sâu sắc mỗi cán bộ quản lý giáo dục các cấp, mỗi nhà giáo, cán bộ công chức, viên chức, nhân viên và học sinh, sinh viên trong toàn ngành cùng nhau thực hiện có hiệu quả đợt thi đua đặc biệt chào mừng Đại hội Đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng, kỷ niệm 80 năm thành lập Bộ Quốc gia Giáo dục (nay là Bộ Giáo dục và Đào tạo) và Đại hội Thi đua yêu nước ngành Giáo dục lần thứ VIII”.
Nguyễn Minh