Chuẩn bị tốt nhất cho 2 kỳ thi lớn trong năm 2025

Chuẩn bị sẵn sàng cho 2 kỳ thi lớn

Để chuẩn bị tốt nhất cho 2 kỳ thi lớn trong năm 2025, mới đây, Bộ GDĐT đã ban hành dự thảo Thông tư ban hành Quy chế tuyển sinh THCS và tuyển sinh THPT, từ đó, các địa phương có căn cứ triển khai chuẩn bị cho các kỳ thi, Bộ GDĐT đã dự thảo và bắt đầu lấy ý kiến rộng rãi xã hội về dự thảo Quy chế thi tuyển sinh THCS và tuyển sinh THPT.

Thí sinh dự thi tốt nghiệp THPT năm 2024 tại Hà Nội. Ảnh: Thanh Nga

Theo kế hoạch, việc ban hành Quy chế thi tuyển sinh THCS và tuyển sinh THPT sẽ sớm hơn 3 tháng so với những năm trước. Qua đó, tạo điều kiện thuận lợi cho nhà trường, giáo viên, học sinh trong quá trình dạy - học, ôn tập chuẩn bị cho kỳ thi.

Dự thảo Quy chế tuyển sinh THCS và tuyển sinh THPT được xây dựng từ 3 quan điểm, nguyên tắc cốt lõi: Thứ nhất, gọn nhẹ, không gây áp lực và tốn kém. Đây là quan điểm xuyên suốt được nhấn mạnh trong Nghị quyết 29-NQ/TW của Trung ương Đảng về đổi mới căn bản toàn diện giáo dục, đào tạo; nhất là ở nội dung về đổi mới kiểm tra đánh giá. Quan điểm này tiếp tục được thể hiện trong Kết luận số 91-KL/TW của Bộ Chính trị. Thứ hai, phải thúc đẩy hoạt động giáo dục, đặc biệt là giáo dục toàn diện, để học sinh có đầy đủ phẩm chất và năng lực, đủ điều kiện để tiếp tục học lên THPT; hoặc nếu chuyển đổi phân luồng, học nghề cũng có được nền tảng về phẩm chất, năng lực để học, thực hành nghề nghiệp ngay. Ngoài ra, môn thi, phương thức tuyển sinh cũng phải gắn kết được quá trình kiểm tra, đánh giá thường xuyên với kiểm tra đánh giá cuối kỳ; giúp học sinh có đầy đủ phẩm chất, năng lực, phù hợp với xu thế đổi mới và Chương trình giáo dục phổ thông 2018. Thứ ba, Bộ GDĐT ban hành quy định khung quy chế, bảo đảm mặt bằng chung để phục vụ công tác quản lý Nhà nước trong kiểm tra, thanh tra, đánh giá; đồng thời thực hiện tốt nguyên tắc phân cấp, phân quyền, rõ thẩm quyền, trách nhiệm của các Sở GDĐT, cơ sở giáo dục đại học có trường THCS, THPT.

Theo dự thảo Quy chế tuyển sinh THCS và tuyển sinh THPT có 3 phương thức tuyển sinh vào lớp 10 THPT gồm: thi tuyển, xét tuyển hoặc kết hợp giữa thi tuyển và xét tuyển. Việc lựa chọn phương thức tuyển sinh thuộc thẩm quyền của địa phương. Theo đó, Sở GDĐT tham mưu cho UBND tỉnh/thành phố trực thuộc Trung ương phê duyệt và lựa chọn phương thức.

Đối với việc tổ chức thi tuyển, để đảm bảo thống nhất và đảm bảo quan điểm kỳ thi nhẹ nhàng, không gây tốn kém, dự thảo Quy chế quy định chung việc thực hiện 3 môn thi, gồm Toán, Ngữ văn và 1 môn thi thứ ba hoặc bài thi tổ hợp do Sở GDĐT, cơ sở giáo dục đại học có trường THPT lựa chọn và được công bố trước ngày 31/3 hằng năm.

Môn thi thứ ba được lựa chọn trong số các môn học có đánh giá bằng điểm số trong chương trình giáo dục phổ thông cấp THCS. Việc lựa chọn môn thi thứ ba có sự thay đổi qua các năm nhằm thực hiện mục tiêu giáo dục toàn diện trong giai đoạn giáo dục cơ bản.Bài thi tổ hợp các môn học được lựa chọn trong số các môn học có đánh giá bằng điểm số trong chương trình giáo dục phổ thông cấp THCS.

Dự thảo Quy chế cũng Quy định khung một số yêu cầu về việc ra đề thi, coi thi, chấm thi, phúc khảo bài thi và công bố kết quả, điểm chuẩn, chế độ tuyển thẳng, chế độ ưu tiên… để bảo đảm chất lượng, an toàn trong tổ chức kỳ thi tại các địa phương.

Trước khi công bố dự thảo Quy chế tuyển sinh THCS và tuyển sinh THPT lấy ý kiến rộng rãi xã hội, Bộ GDĐT đã gửi lấy ý kiến của 63 Sở GDĐT và các trường THPT trong cả nước về một số nội dung của Quy chế. Theo đó, tính đến ngày 7/10/2024 đã có 63 Sở GDĐT gửi ý kiến góp ý các nội dung về tuyển sinh THCS và THPT; đã lấy ý kiến của 8.898 cơ sở giáo dục trung học tại 63 tỉnh/thành phố, trong đó có 8/267 ý kiến đồng ý với các nội dung dự thảo chiếm 92.9%; có 631 ý kiến có đề nghị bổ sung. Có 60/63 Sở GDĐT đồng ý phương án 3 môn thi tuyển sinh vào lớp 10 THPT và cho rằng điều này phù hợp thực tế và giảm áp lực. Dự kiến Thông tư Quy chế tuyển sinh THCS và tuyển sinh THPT sẽ được hoàn thiện và ban hành trước 31/12.

Muốn giảm áp lực thì cần phải "quản trị kỳ vọng"

Năm 2025 là năm đầu tiên kỳ thi tốt nghiệp THPT được tổ chức theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018, số lượng môn thi và định dạng cấu trúc đề thi có sự thay đổi lớn theo hướng đánh giá năng lực. Để chuẩn bị cho kỳ thi năm 2025, Bộ GDĐT đã có những bước chuẩn bị như công bố phương án thi 2+2 (2 môn bắt buộc + 2 môn tự chọn); công bố 17 đề thi minh họa để các nhà trường định hướng giảng dạy và ôn luyện cho học sinh lớp 12; tập huấn xây dựng đề kiểm tra, thi theo định dạng mới của Bộ cho cán bộ và giáo viên... Đồng thời, yêu cầu các trường đại học xây dựng và công bố sớm phương án tuyển sinh năm 2025.

Thầy Vũ Khắc Ngọc, giáo viên Hoá học thuộc Hệ thống giáo dục Học mãi (Hà Nội), cho rằng, áp lực không nằm ở việc có bao nhiêu môn thi mà đến từ bản chất cạnh tranh của kỳ thi và sự kỳ vọng của bố mẹ vượt quá năng lực của con. Về mặt khoa học giáo dục, việc có thêm môn thi sẽ là một sự giải tỏa, giúp học sinh bớt nhàm chán trong quá trình ôn thi và bớt áp lực khi phải dồn sức, đặt cược vào số ít môn thi. Muốn giảm áp lực thì cần phải "quản trị kỳ vọng", tức là, đánh giá đúng mức năng lực của con, có những chuẩn bị, dự phòng phù hợp nhất với năng lực đó của con và điều kiện của gia đình.

Bà Trần Thị Hải Yến, Hiệu trưởng Trường THPT Trần Phú, Hoàn Kiếm, Hà Nội, cho biết, từ năm 2023, Sở GDĐT Hà Nội đã cho học sinh thi thử theo cấu trúc đề thi theo chương trình giáo dục phổ thông mới. Do đó, nhà trường chủ động định hướng học, luyện tập cho học sinh. Tính đến thời điểm hiện tại, học sinh đợi đề án tuyển sinh của các trường Đại học để xác định lựa chọn phương thức xét tuyển, ngành học mong muốn.

Hiện tại, các trường đại học cũng đang lên phương án tuyển sinh năm 2025. Nhiều trường cho biết, đang lên kế hoạch xây dựng đề án tuyển sinh dựa vào kỳ thi tốt nghiệp THPT và phương thức thi riêng. Năm nay, thêm trường tổ chức kỳ thi riêng là Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2. Các trường đại học đang đợi Quy chế Tuyển sinh đại học năm 2025 để có phương án tuyển sinh phù hợp.

Thanh Nga