Thành tích học tập của học sinh tại các vùng nông thôn Úc thấp hơn các học sinh thành thị, nhưng nguyên nhân không nằm ở điều kiện kinh tế - xã hội

Ví dụ, trong bài thi PISA 2018, học sinh Úc không sinh sống ở các thành phố lớn có kết quả thấp hơn ở các hạng mục đọc viết, đọc viết toán học và đọc viết khoa học. Thành tích trung bình của các em chậm hơn các học sinh tại thủ đô từ hai phần ba năm đến gần hai năm.

Tuy nhiên, hầu hết các nghiên cứu về học sinh nông thôn đều tập trung vào nhóm đối tượng học sinh tiểu học. Và các nghiên cứu này đều mặc định gắn nông thôn với thực trạng kinh tế xã hội thấp.

Trong nghiên cứu mới của Phó Giáo sư Philip Roberts, nhà nghiên cứu này đã phân tích kết quả Chứng chỉ Trung học Phổ thông lớp 12 của bang New South Wales ở môn tiếng Anh và toán tiêu chuẩn và nâng cao. Nhóm nghiên cứu kiểm soát các đặc điểm nền tảng xã hội của học sinh để kiểm tra xem tình trạng kinh tế xã hội ở vùng nông thôn có ảnh hưởng đến kết quả học tập của học sinh hay không.

Đối tượng và địa bàn nghiên cứu

Nhóm nghiên cứu đã khảo sát hơn 73.000 học sinh và 772 trường trung học ở bang New South Wales vào năm 2017. Nghiên cứu bao gồm tất cả các trường trung học, các trường thuộc chính phủ, trường Công giáo và các trường tư thục độc lập khác, sử dụng dữ liệu từ Cơ quan Tiêu chuẩn Giáo dục New South Wales.

Tất cả học sinh lớp 12 sống ở vùng ngoại ô, vùng sâu vùng xa và vùng rất xa và đã hoàn thành (tiêu chuẩn) môn Toán Phổ thông 2, Toán (nâng cao), Tiếng Anh Tiêu chuẩn hoặc Tiếng Anh Nâng cao được ghép với những học sinh có cùng đặc điểm và đã hoàn thành cùng một môn học ở thành phố lớn hoặc khu vực nội thành.

Các môn học này được chọn vì tiếng Anh là bắt buộc trong chương trình giáo dục phổ thông của bang New South Wales, mỗi môn học đều có chương trình nâng cao và tiêu chuẩn, đồng thời cả tiếng Anh và toán đều là những môn học cần thiết giúp học sinh xác định các lựa chọn học tập và việc làm sau khi tốt nghiệp. Ví dụ: Tiếng Anh nâng cao và Toán có khả năng bổ sung nhiều hơn vào ATAR (bảng xếp hạng cuối cùng) của học sinh so với môn Tiếng Anh tiêu chuẩn và Toán tổng quát 2.

Sự phù hợp của các khách thể nghiên cứu có nghĩa là các học sinh được chọn có cùng giới tính, cùng điều kiện kinh tế - xã hội do cha mẹ cung cấp và các em học tại một trường có cùng cấp độ điều kiện kinh tế - xã hội trong khu vực.

Kết quả nghiên cứu

Nhóm nghiên cứu rằng ngay cả khi kiểm soát yếu tố điều kiện kinh tế - xã hội, học sinh nông thôn vẫn đạt kết quả thấp hơn so với học sinh ngoại thành ở môn tiếng Anh và toán.

Nói cách khác, học sinh theo học tại các trường ở vùng nông thôn, bất kể điều kiện kinh tế - xã hội của cha mẹ các em như thế nào, hay điều kiện kinh tế - xã hội trung bình của các bạn cùng lứa tuổi ở trường, thành tích trước đây trong kì thi NAPLAN và khu vực nơi đặt trường học, đều đạt kết quả thấp hơn so với các học sinh thuộc khu vực thành thị.

Trong môn Toán, sự khác biệt về điểm trung bình là khoảng 6% và khoảng 3% đối với môn Tiếng Anh Tiêu chuẩn và Nâng cao. Đối với môn Toán phổ thông 2 không có sự chênh lệch đáng kể.

Nguyên nhân thực sự

Mặc dù không được thử nghiệm trực tiếp trong nghiên cứu này, nhưng có khả năng các yếu tố cơ hội học tập khác nhau và không bình đẳng đang đóng một vai trò nào đó trong kết quả thu được của nhóm nghiên cứu, bao gồm việc hạn chế về khả năng tiếp cận một số môn học ở khu vực nông thôn và nguồn nhân lực giáo viên giảng dạy ngoài lĩnh vực chuyên môn và đào tạo của họ.

Trong một nghiên cứu trước đây, nhóm nghiên cứu đã phát hiện ra rằng nếu học sinh sống ở vùng nông thôn, các em sẽ ít được tiếp cận với các môn học có khả năng giúp các em vào được các trường đại học, thay vào đó, các em lại thường được tiép cận các môn học nghề hơn.

Học sinh nông thôn cũng có những trải nghiệm hàng ngày khác với trẻ em thành phố. Điều này thường bị bỏ qua trong chương trình giảng dạy ở trường, đặc biệt là trong các kì thi quốc gia và quốc tế, nơi tất cả học sinh làm cùng một nội dung và bài kiểm tra.

Trước đây, chính quyền bang New South Wales đã triển khai Chương trình Khu vực Quốc gia nhằm cải tiến chương trình giảng dạy phù hợp hơn đối với học sinh nông thôn. Nhưng gần đây, dường như hệ thống giáo dục đã đã tập trung vào việc “chuẩn hoá” nhiều hơn để tìm kiếm các học sinh “xuất sắc”.

Cách tiếp cận mới này đã vô tình bỏ quên việc mỗi học sinh có những kinh nghiệm, kỹ năng và thành tích khác nhau trước khi đến trường. Nghiên cứu cho thấy bối cảnh văn hoá có tác động đến thành tích của học sinh trong các bài kiểm tra chuẩn hoá như NAPLAN. Điều này là do sự quen thuộc của các ví dụ, tình huống được sử dụng trong các bài kiểm tra đã không cho phép học sinh thể hiện những kĩ năng của mình. Ví dụ, vì sao học sinh phải viết bài văn miêu tả về một bãi biển khi bạn chưa bao giờ đến?

Giải pháp

Bang New South Wales hiện vẫn đang sử dụng cùng một cách tiếp cận đối với các kỳ thi toàn bang tương tự như cách đây 50 năm. Người ta cho rằng nếu tất cả mọi người đều làm điều giống nhau, thì điều này là “công bằng”.

Thực tế, mối quan hệ giữa hoàn cảnh, vị trí xã hội và thành tích cuối cấp của học sinh không được cải thiện nhiều trong thời gian qua, mặc dù đã có sự gia tăng số lượng học sinh tốt nghiệp trung học phổ thông. Cách tiếp cận “một giải pháp cho tất cả” đã bỏ qua thực tế là học sinh nông thôn có những trải nghiệm khác với trẻ em thành thị và ngay cả các giáo viên cũng vậy.

Hiện tại, chính phủ liên bang đang xây dựng Thoả thuận Cải cách Trường học Quốc gia tiếp theo, bắt đầu thực hiện vào tháng 1 năm 2025. Thỏa thuận này giữa chính phủ liên bang và tất cả các bang và vùng lãnh thổ được thiết kế để nâng cao thành tích của học sinh – và có vai trò to lớn trong việc định hình cách thức hoạt động của giáo dục ở Úc. Thoả thuận này được kì vọng tạo ra sự khác biệt lớn cho học sinh nông thôn.

Thứ nhất, cần tập trung vào việc kiến tạo sự công bằng trong việc tiếp cận các môn học trung học phổ thông cho học sinh nông thôn. Thứ hai, cần phát triển một chương trình hỗ trợ giáo viên.

Vân An lược dịch

Nguồn:

Philip, R. (2023). Australian students in rural areas are not ‘behind’ their city peers because of socioeconomic status. There is something else going on. The Conversation. https://theconversation.com/australian-students-in-rural-areas-are-not-behind-their-city-peers-because-of-socioeconomic-status-there-is-something-else-going-on-207007

Ghi chú: Các quan điểm của Tác giả không nhất thiết phản ánh quan điểm của Tạp chí Giáo dục.