Kiệt sức và hội chứng kẻ mạo danh đã gây tổn hại tới sự nghiệp khoa học như thế nào?

Theo Tiffany Rolle, một nhà khoa học giáo dục và Nghiên cứu sinh tại Viện Nghiên cứu Quốc gia Mỹ về Gen người ở Bethesda (Maryland), các nhà khoa học trên khắp thế giới có thể học được điều gì đó từ câu chuyện cổ tích về John Henry, một anh hùng trong truyền thuyết của người Mỹ, người đã thực sự làm việc đến chết. Rolle là đồng tác giả của một bài báo năm 2021 về căng thẳng, kiệt sức và 'chủ nghĩa John Henry' của những cá nhân làm việc trong lĩnh vực STEM.

Khoa học có xu hướng thu hút những người muốn lý giải tới cùng những câu hỏi quan trọng, nhưng rất ít điều trong khoa học có thể được giải đáp hoàn chỉnh, Rolle chia sẻ. “Sự tò mò đó có thể khiến bạn bị cuốn vào vòng chạy của hamster. Vạch kết thúc không được xác định rõ ràng trừ khi bạn xác định nó cho chính mình.”

John Henryism là một thuật ngữ đặc biệt áp dụng cho các nhóm ít được đại diện, những người cảm thấy áp lực đặc biệt lớn khi làm việc, cô nói thêm. “Bạn đang ở trong một lĩnh vực cạnh tranh, nhưng bạn liên tục nhận được những thông báo rằng bạn không đủ giỏi, rằng bạn không nên ở đây, rằng bạn hầu như không thể làm được. Bạn rất khó chịu để chứng tỏ bản thân".

Căng thẳng, kiệt sức, hội chứng kẻ mạo danh và các vấn đề sức khỏe tâm thần mà chúng có thể gây ra liên quan chặt chẽ đến sự hài lòng trong công việc, là trọng tâm nghiên cứu của khảo sát nghề nghiệp năm 2021 của Nature.

KHẢO SÁT VỀ CÔNG VIỆC VÀ MỨC LƯƠNG CỦA NATURE

Khảo sát về mức lương diễn ra 3 năm một lần và lần cuối là vào năm 2018. Nó được tạo cùng với Shift Learning, một công ty nghiên cứu thị trường ở London, và được quảng cáo trên nature.com, trong các sản phẩm kỹ thuật số của Springer Nature và thông qua các chiến dịch e-mail. Khảo sát có bản Tiếng Anh, tiếng Trung Quốc phổ thông, tiếng Tây Ban Nha, tiếng Pháp và tiếng Bồ Đào Nha. Toàn bộ dữ liệu khảo sát có sẵn tại go.nature.com/3eqcpk9.

Dưới 60% số người được hỏi trong cuộc khảo sát lần thứ 6 về Công việc và Sự hài lòng với mức lương cho biết họ hài lòng với vị trí của họ. Con số này ít hơn khoảng 10 phần trăm so với các cuộc khảo sát về mức độ hài lòng trước đó, bao gồm cả cuộc khảo sát trước đó, được thực hiện vào năm 2018.

Khi sự hài lòng mất đi, sự quan tâm về sức khỏe tâm thần ngày càng gia tăng. Bốn mươi hai phần trăm số người được hỏi cho biết họ đã tìm kiếm sự giúp đỡ hoặc muốn tìm kiếm sự giúp đỡ với chứng lo âu hoặc trầm cảm liên quan đến công việc, tăng sáu phần trăm so với năm 2018.

Cuộc khảo sát năm nay diễn ra vào tháng 6 và tháng 7 và nhận được phản hồi từ hơn 3.200 nhà khoa học tự nguyện tham gia ở các giai đoạn khác nhau trong sự nghiệp của họ. Nó bao gồm một loạt câu hỏi làm sáng tỏ thực tế của cuộc sống lao động. Thông qua các câu hỏi khảo sát và các câu hỏi mở, những người được hỏi đã chia sẻ những mặt trái của sự nghiệp khoa học. Các cuộc phỏng vấn tiếp theo với những người trả lời được chọn đã cung cấp một chút về những câu chuyện thực tế đằng sau những con số. Nhìn chung, cuộc khảo sát cho thấy sự bất an ngày càng tăng về con đường sự nghiệp vẫn còn nhiều thử thách và đầy cảm hứng.

SỰ HÀI LÒNG ĐẠT MỨC THẤP

58% người được hỏi cho biết họ hài lòng hoặc rất hài lòng với vị trí của mình, đánh dấu mức thấp nhất mọi thời đại trong lịch sử mười năm các cuộc khảo sát hàng năm của Nature. Cuộc khảo sát năm 2020 của chúng tôi đối với các nhà nghiên cứu sau tiến sĩ, một nhóm đặc biệt dễ làm việc quá sức và căng thẳng, cho thấy tỷ lệ hài lòng là 61%. Trong cuộc khảo sát năm 2019 với các nghiên cứu sinh bậc tiến sĩ, 71% người được hỏi cho biết họ hài lòng với công việc của mình. Trong khảo sát năm 2018, cuộc khảo sát gần đây nhất về những người làm về khoa học nói chung, cho thấy tỷ lệ hài lòng là 68%.

Trong cuộc khảo sát năm nay, hơn một nửa (54%) số người được hỏi cho rằng mức độ hài lòng với công việc của họ đã trở nên tệ hơn trong năm qua. Đó là thời kỳ được đánh dấu bởi sự ngưng trệ và gián đoạn liên quan đến COVID trên diện rộng, nhưng đại dịch không phải là yếu tố duy nhất khiến các nhà khoa học phiền muộn. Fiona Simpson, một nhà nghiên cứu ung thư tại Đại học Queensland ở Brisbane, Úc, nói rằng sự hài lòng của cô ấy giảm đáng kể khi yêu cầu công việc thường xuyên tăng lên. “Tôi yêu công việc mình làm. Tôi yêu khoa học” cô chia sẻ. "Vấn đề là các điều kiện mà chúng tôi phải thực hiện theo." Cô nói: “Trong sự nghiệp, khi chúng tôi đã đạt được vị trí mà chúng tôi chăm chỉ làm việc mỗi đêm, là khi đọc những bài luận văn, đánh giá những tờ tạp chí, hay tham gia hội thảo từ thiện, tất cả đều miễn phí. Về cơ bản tôi có hai công việc toàn thời gian”.

Đối với nhiều người, thời gian làm việc kéo dài là một thực tế của cuộc sống khoa học. Gần một phần ba (31%) số người được hỏi cho biết họ làm việc hơn 50 giờ một tuần, mặc dù chỉ có 2% cho rằng số giờ dài như vậy được viết trong hợp đồng. Số tuần làm việc từ 50 giờ trở lên phổ biến gấp hai lần trong giới hàn lâm (36%) so với trong ngành công nghiệp (18%). Nhìn chung, 59% người được hỏi cho biết họ hài lòng với sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống, giảm so với mức 70% vào năm 2018.

CHÁY HẾT MÌNH VỚI KHOA HỌC

Dấu hiệu kiệt sức là phổ biến. 45% số người được hỏi cho biết họ luôn luôn hoặc thường xuyên cảm thấy rằng họ không thể theo kịp yêu cầu của công việc (xem phần 'Căng thẳng và sự hài lòng’). Tỷ lệ này chiếm 51% với các nhà nghiên cứu là nữ giới và 39% với các nhà nghiên cứu là nam giới. Một nữ chủ tịch của công ty chăm sóc sức khỏe do cô tự thành lập ở Hoa Kỳ cho biết, trước đó trong sự nghiệp của mình, cô ấy buộc phải đầu tư nhiều “thời gian, công sức và nguồn lực cá nhân” hơn các đồng nghiệp nam khác để đạt được mức tài trợ và sự tôn trọng tương đương. Ba mươi chín phần trăm trong tổng số những người tham gia khảo sát nói rằng họ thường xuyên hoặc luôn cảm thấy cạn kiệt năng lượng cảm xúc và thể chất. 45% số người được hỏi cảm thấy rằng họ không đạt được nhiều điều như mong đợi.

Mức độ hài lòng của bạn đã thay đổi thế nào trong năm vừa qua?



Tất cả những căng thẳng chính xác là tổn thất về tinh thần. Trong cuộc khảo sát này, 1/5 người nói rằng họ đã tìm kiếm sự trợ giúp vì trầm cảm hoặc lo âu gây ra bởi công việc, 22% cho biết đã không tìm kiếm sự giúp đỡ nhưng mong muốn được trợ giúp. Đó là sự gia tăng đáng chú ý kể từ năm 2018, khi 16% cho biết họ đã nhận được sự giúp đỡ và 17% nói rằng họ muốn được giúp nhưng chưa tìm được cách.

Một giáo sư y sinh học trong biên chế ở Hoa Kỳ, người đã không tìm kiếm sự trợ giúp chuyên nghiệp nhưng muốn làm như vậy đã trả lời thêm rằng: “Ví dụ, thật ngạc nhiên khi chúng ta có thể tham gia các cuộc hội thảo về tác động của căng thẳng và rối loạn giấc ngủ đối với kết quả ung thư, và sau đó tất cả chúng ta đều căng thẳng và thiếu ngủ. Chúng tôi hiếm khi nhận thấy có bao nhiêu sự lựa chọn trong học viện dành cho những người sẵn sàng hy sinh sức khỏe và gia đình cho sự nghiệp của họ”.

Rolle cho biết số lượng người tham gia khảo sát báo cáo về các vấn đề sức khỏe tâm thần và kiệt sức hầu như không có gì đáng ngạc nhiên. Cô nói, không chỉ công việc  nghiên cứu khoa học trở nên căng thẳng hơn, mà sự kỳ thị các vấn đề liên quan tới sức khỏe tinh thần cũng đang dần biến mất. “Mọi người sẵn sàng nói về kiệt sức và áp lực hơn vì đó là một điều phổ biến. Cô cho biết “Bạn thấy nó trên mạng xã hội. Mọi người đều kiệt quệ”.

THẾ MẠNH CỦA NGÀNH CÔNG NGHIỆP

Đôi khi, thay đổi công việc có thể tốt cho sức khỏe tinh thần. Ana Rakonjac nói rằng cô cảm thấy cực kỳ căng thẳng khi là một nhà nghiên cứu vật lý sau tiến sĩ tại Đại học Durham, Vương quốc Anh. Cô đã dành hơn 5 năm làm việc với hàng loạt hợp đồng ngắn hạn thiếu tính ổn định hoặc thiếu tính bảo mật. Trong thời gian đó, cô đã phải kiêm nhiệm thêm công việc quản lý và giám sát, khối lượng công việc gia tăng đáng kể mà chức danh và mức lương thì không đổi. “Tôi đã học được rất nhiều điều có ích cho sự nghiệp của tôi, nhưng công việc khá căng thẳng vì trách nhiệm và thời gian làm việc chồng chéo,” cô nói. “Tôi bị đau nửa đầu dữ dội vào khoảng thời gian đó.”

Rakonjac nói rằng, là một nghiên cứu sinh sau tiến sĩ, cô ấy cũng thường xuyên trải qua 'hội chứng kẻ mạo danh', là cảm giác khi một người cảm thấy mình không xứng đáng hoặc các thành tích không thuộc về mình. “Tại một trường đại học, mọi người xung quanh bạn biết nhiều hơn bạn,” cô nói. “Các giáo sư đã làm việc này trong nhiều thập kỷ, vì vậy rất dễ để nghĩ rằng những điều bạn biết thật ít ỏi.”

Hội chứng kẻ mạo danh biến mất khi Rakonjac nhận một công việc trong ngành công nghiệp tại Atomionics, một công ty vật lý nguyên tử ở Singapore, cô bắt đầu công tác vào tháng 9 năm 2019. “Kỹ năng của mọi người thực sự được đánh giá cao,” cô nói. Phần lớn căng thẳng cũng tan biến. Cô chia sẻ nói rằng thời gian làm việc tương tự như khi cô làm nghiên cứu sinh sau tiến sĩ, nhưng cô không cảm thấy bị quá sức. Cô nói: “[Trong ngành công nghiệp], tôi không phải trải qua ba hoặc bốn nhiệm vụ trong một ngày”. Vào tháng 10, Rakonjac bắt đầu công việc mới cho một phòng thí nghiệm của chính phủ ở New Zealand.

Câu chuyện của Rakonjac là minh họa cho một xu hướng: sự hài lòng thường dễ tìm thấy trong ngành công nghiệp hơn là giới học thuật. Hai phần ba (66%) số người được hỏi trong ngành công nghiệp cho biết họ hài lòng hoặc rất hài lòng với công việc của mình, trong khi đó giới học thuật chiếm 56% số người được hỏi. Ngược lại, 5% số người được hỏi trong ngành công nghiệp và 11% trong giới học thuật cho biết họ cực kỳ không hài lòng với vị trí của mình.

Khi điều kiện phù hợp, một vị trí trong học viện có thể cực kỳ hữu ích. Ingo Fetzer, một nhà sinh thái học tại Viện nghiên cứu phục hồi Stockholm tại Đại học Stockholm, cho biết anh rất hài lòng với công việc của mình. Anh giải thích rằng trung tâm tập hợp các nhà nghiên cứu từ các lĩnh vực khác nhau để giải quyết các vấn đề về tính bền vững. Theo anh: “Sự hợp tác giữa các chuyên ngành làm cho công việc khoa học trở nên vô cùng sáng tạo và hiệu quả. "Công việc ở đây là sự nỗ lực của cả nhóm."

Tương tự như vậy, Suddha Sourav, một kỹ sư điện của Đại học Hamburg tại Đức, tự đánh giá là “cực kỳ hài lòng” với vị trí kỹ sư nghiên cứu của mình. Công việc chủ yếu liên quan đến việc thiết kế các thiết bị nhằm nghiên cứu các vùng thị giác của não, nghiên cứu kết hợp với mày mò thực hành. Anh nói: “Tôi có thể xem các dự án từ phần lý thuyết rất trừu tượng đến các chi tiết phức tạp. “Tôi luôn muốn một công việc có thể xây dựng một thứ gì đó rồi chứng minh nó có hiệu quả hay không. Việc có người trả tiền cho tôi để làm điều đó khiến tôi rất hài lòng ”.

Sourav nói rằng anh ấy vô cùng biết ơn vì sự đảm bảo về công việc đi kèm với một vị trí cố định. “Tôi rất may mắn,” anh nói. "Tôi không cần phải lo lắng nếu tôi hết việc để làm trong sáu tháng nữa." Anh chia sẻ thêm rằng mình có thể là nạn nhân của sự kiệt sức nếu anh ấy không có cảm giác dễ chịu khi biết rằng vị trí của anh ấy đảm bảo và ổn định. “Tôi là một nhà khoa học vui vẻ và khỏe mạnh về tinh thần, nhưng đó không phải do tôi đặc biệt.”

Sourav cho rằng các tổ chức có thể cải thiện công việc của các nhà nghiên cứu bằng cách tạo ra nhiều vị trí hơn như của anh: công việc cố định, được trả lương cao cho các nhà khoa học không muốn điều hành phòng thí nghiệm của riêng họ. Những vị trí như vậy được gọi là 'super postdocs' hoặc 'superdocs'. Ông nói: “Không phải ai cũng cần trở thành giáo sư. "Không phải ai cũng có thể như vậy."

Sự đảm bảo có nghĩa khác nhau ở những nơi khác nhau. Sunday Akomolede, một giảng viên sinh học tại Đại học Giáo dục Liên bang ở Potiskum, Nigeria, nói rằng anh ấy có thể tiếp tục công việc của mình miễn là anh ấy thích. Tuy nhiên, anh tự thấy mình "có phần không hài lòng" với công việc của mình, phần lớn là vì cuộc sống trắc trở ở miền bắc Nigeria. Anh chia sẻ mức lương của mình không tương xứng với những nỗ lực của anh ấy. Giống như các nhà giáo dục khác, anh lo lắng về các cuộc tấn công từ Boko Haram, một nhóm khủng bố có tiền sử bắt cóc hoặc giết hại học sinh và giáo viên. Năm 2014, một kẻ đánh bom liều chết cải trang thành học sinh đã giết chết hơn 40 học sinh tại một trường trung học ở Potiskum. “Bất cứ khi nào chúng tôi đi làm, chúng tôi đều cầu nguyện Chúa cho chúng tôi được bình yên. Những người này có thể tấn công bất cứ lúc nào ”.

Akomolede nói rằng ước mơ của anh ấy là được nhận vào một trường đại học ở Hoa Kỳ, nơi cuối cùng anh ấy có thể lấy bằng Tiến sĩ và trở thành một giáo sư. “Tôi đang tìm kiếm những cơ hội tốt hơn,” anh nói.

PHẦN THƯỞNG CỦA KHOA HỌC

Khoa học sẽ luôn có sức hấp dẫn của nó. 77% người được hỏi cho biết họ hài lòng với vị thế của công việc và 75% cho biết họ đánh giá cao ý nghĩa của công việc. Heather Richbourg, nhà tin sinh học tại Ultragenyx, một công ty dược phẩm ở Novato, California, là một nhà nghiên cứu biết rằng công việc của cô ấy rất quan trọng. Công ty chuyên phát triển các loại thuốc sinh học cho các bệnh hiếm gặp, bao gồm cả chứng loạn dưỡng cơ Duchenne. Cô nói: “Tất cả những gì chúng tôi làm đều liên quan trực tiếp đến nhu cầu của bệnh nhân. Cô ấy nói thêm: “Tôi thích sự đa dạng của công việc tôi đang làm.”

Bất chấp mọi điều mà khoa học phải cung cấp, những người được hỏi nhìn chung có nhiều cảm xúc lẫn lộn về sự nghiệp khoa học (xem 'Lời khẳng định: những người được hỏi chia sẻ sự thất vọng với công việc nghiên cứu khoa học'). 54% cho biết họ sẽ giới thiệu công việc nghiên cứu cho sinh viên, giảm đáng kể so với 75% số người ủng hộ công việc này trong cuộc khảo sát năm 2018 của chúng tôi.

Một nhà khoa học là nhân viên chính phủ ở Hoa Kỳ, người chia sẻ kiếm được hơn 200.000 đô la Mỹ mỗi năm đã từ chối ủng hộ sự nghiệp khoa học bất chấp thành công của cô ấy. Cô viết: “Văn hóa khoa học ngày nay về cơ bản là vô nhân đạo và mất tinh thần. “Cải thiện văn hóa, đảm bảo việc làm, ổn định kinh phí và sau đó những người có tài năng sẽ đổ xô vào khoa học vì khoa học về cơ bản là bổ ích và mang lại niềm vui rất lớn”.

LỜI KHẲNG ĐỊNH: NHỮNG NGƯỜI ĐƯỢC HỎI CHIA SẺ SỰ THẤT VỌNG VỚI CUỘC SỐNG KHOA HỌC

Các câu trả lời mở trong cuộc khảo sát về mức lương và sự hài lòng trong công việc của Nature nêu lên nhiều vấn đề nổi cộm mà các nhà khoa học đang phải đối mặt. Các câu trả lời đã được chỉnh sửa về độ dài, sự mạch lạc, và dịch sang Tiếng Anh khi cần.

Có một văn hóa lâu đời về việc có một bộ quy tắc bên ngoài (ví dụ: các quy tắc thúc đẩy sự cân bằng hoặc đa dạng trong công việc/cuộc sống), nhưng mọi người đều vi phạm chúng vì khối lượng công việc và những cuộc cạnh tranh không ngừng nghỉ. Tôi ở lại vì tôi yêu khoa học và tin tưởng vào sự nghiệp giáo dục đại học. Nhưng hệ thống đang trở nên rất bất khả thi. Postdoc ngành Khoa học y sinh, Vương quốc Anh.

Các tổ chức học thuật ưu tú đang vượt quá giới hạn. Mọi người bị mắc kẹt với công việc lương thấp trong nhiều giờ vì họ không biết mình có thể đi nơi nào khác. Sự thay đổi về sức khỏe tâm thần, cơ hội phát triển công việc, mức lương và việc không bị quấy rối/lạm dụng khi tôi chuyển từ học thuật sang ngành công nghiệp đã diễn ra đêm này qua ngày khác. Quản lý dự án ngành Khoa học y sinh, Hoa Kỳ.

Những người có tài năng và trí tuệ như hầu hết các nhà khoa học sẽ tốt hơn khi làm một ngành nghề khác vì sự hài lòng nói chung, chất lượng cuộc sống và cơ hội hạnh phúc. Tại sao học tập trong 12 năm và kết cục sau đó là một phần của nền kinh tế Gig? Nhân viên khoa học chính phủ ngành hóa học, Hoa Kỳ.

Các nhà nghiên cứu trẻ đang phải chịu quá nhiều áp lực. Các nghĩa vụ gia đình, nghiên cứu khoa học, giảng dạy và các công việc hành chính ngày càng trở nên nặng nề. Nhân viên khoa học kỹ thuật, Trung Quốc. (Dịch từ tiếng Trung.)

Tôi yêu công việc của mình. Tôi giúp đỡ những người dễ bị tổn thương nhất. Tuy nhiên, tôi không chắc mình sẽ khuyến khích một ai đó lên kế hoạch theo nghề dược, tất cả các lựa chọn khác đều rộng mở với những người trẻ thông minh. Nhân viên khoa học trong ngành dược phẩm, Hoa Kỳ.

Ở Mexico, khoa học đã bị chính phủ lãng quên. Điều này khiến cho việc đào tạo những con người tận tụy với khoa học trở nên vô cùng khó khăn. Cùng với đại dịch, điều này sẽ gây ra một bước thụt lùi trong khoa học. Phó giáo sư về lĩnh vực y sinh, Mexico. (Dịch từ tiếng Tây Ban Nha.)

 

Ghi chú: Các quan điểm của tác giả không nhất thiết là quan điểm của Tạp chí Giáo dục.

Bạn đang đọc bài viết Kiệt sức và hội chứng kẻ mạo danh đã gây tổn hại tới sự nghiệp khoa học như thế nào? tại chuyên mục Nghiên cứu và Công bố quốc tế của Tạp chí Giáo dục. Mọi thông tin góp ý và chia sẻ, xin vui lòng liên hệ SĐT: (+84)2462598109 hoặc gửi về hòm thư tapchigiaoduc@moet.gov.vn