Chú trọng phát triển đội ngũ nhà giáo vùng khó khăn
Với hơn 80% dân số là người dân tộc thiểu số, đội ngũ giáo viên vùng sâu, vùng xa ở Điện Biên giữ vai trò đặc biệt quan trọng trong việc truyền đạt tri thức, giữ gìn bản sắc văn hóa và nâng cao dân trí cho đồng bào các dân tộc. Nhận thức rõ điều này, tỉnh Điện Biên đã tích cực triển khai chính sách “Nâng cao chất lượng đội ngũ quản lý, giáo viên các trường PTDTNT, PTDTBT và trường có học sinh bán trú” theo hướng chuẩn hóa, chuyên nghiệp hóa và gắn với thực tiễn vùng miền.

Đội ngũ giáo viên nỗ lực triển khai hiệu quả công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn, trong đó chủ yếu là đồng bào dân tộc thiểu số ở Điện Biên (Ảnh Phương Trang)
Thông qua Tiểu dự án 3 thuộc Dự án 5 của Chương trình MTQG 1719, tỉnh đã tổ chức các lớp bồi dưỡng năng lực chuyên môn, nghiệp vụ, kỹ năng quản lý giáo dục và đổi mới phương pháp giảng dạy cho đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý. Đặc biệt, các giáo viên là người DTTS được ưu tiên đào tạo, tuyển dụng và bố trí giảng dạy tại chính các bản làng quê hương mình, giúp tăng cường hiệu quả truyền thụ và sự gần gũi với học sinh.
Tỉnh cũng đầu tư cải thiện cơ sở vật chất trường lớp, nhà công vụ, hỗ trợ đời sống giáo viên, tạo điều kiện cho đội ngũ yên tâm công tác. Một số trường dân tộc nội trú và bán trú còn triển khai mô hình giáo dục toàn diện kết hợp học văn hóa – hướng nghiệp – giữ gìn bản sắc dân tộc, giúp học sinh phát triển kỹ năng sống và tự lập sau tốt nghiệp.
Việc nâng cao năng lực đội ngũ nhà giáo không chỉ nâng chất lượng dạy và học, mà còn là chìa khóa thực hiện thành công mục tiêu phát triển nguồn nhân lực vùng DTTS – một trong những trụ cột của chiến lược giảm nghèo bền vững và phát triển bền vững của tỉnh.
Đào tạo nghề – Kênh sinh kế bền vững cho đồng bào DTTS
Song hành với nâng chất lượng giáo dục phổ thông, tỉnh Điện Biên đặc biệt đẩy mạnh đào tạo nghề cho lao động nông thôn, lấy đây là giải pháp trung tâm để giảm nghèo, nâng cao thu nhập cho người dân. Theo thống kê, giai đoạn 2019–2024, toàn tỉnh đã đào tạo nghề cho hơn 52.000 lao động, trong đó người dân tộc thiểu số chiếm trên 82,5%; giải quyết việc làm mới cho hơn 59.000 người, chủ yếu tại các huyện vùng cao như Nậm Pồ, Mường Nhé, Mường Ảng, Tủa Chùa.

Điện Biên đặt mục tiêu đến năm 2029 nâng tỷ lệ lao động qua đào tạo đạt 70%; giải quyết được việc làm từ 75 – 80% trong số lao động qua đào tạo. (Ảnh: Phương Trang)
Trong năm 2024, toàn tỉnh tuyển sinh đào tạo gần 9.800 người, trong đó có hơn 6.400 người được hỗ trợ học nghề ngắn hạn. Các lớp đào tạo nghề chủ yếu tập trung vào kỹ thuật trồng trọt, chăn nuôi, chế biến cà phê, dệt thủ công truyền thống, kỹ thuật cơ khí nông thôn… Nhiều lớp học được tổ chức linh hoạt, phù hợp điều kiện sinh hoạt và mùa vụ của người dân, đặc biệt hỗ trợ phụ nữ dân tộc có cơ hội học nghề vào buổi tối.
Tại huyện Nậm Pồ, chỉ trong quý III/2024, đã có 13 lớp đào tạo nghề được tổ chức với gần 420 học viên; hơn 1.400 lao động được giới thiệu việc làm tại doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh. Còn tại huyện Mường Ảng, các lớp nghề trồng cà phê và chăm sóc cây công nghiệp thu hút đông đảo người dân tham gia, giúp cải thiện rõ rệt năng suất và thu nhập.
Hướng đến mục tiêu phát triển toàn diện
Tỉnh Điện Biên đặt mục tiêu đến năm 2025, tỷ lệ lao động qua đào tạo có việc làm ổn định đạt 80%. Tầm nhìn đến năm 2029, tỷ lệ lao động qua đào tạo đạt 70%, trong đó có văn bằng, chứng chỉ đạt 40%; 75–80% lao động có việc làm sau đào tạo. Đồng thời, tỉnh phấn đấu nâng thu nhập bình quân người DTTS lên mức 113 triệu đồng/năm.
Để hiện thực hóa mục tiêu đó, Điện Biên tiếp tục xác định giáo dục và đào tạo là nền tảng phát triển vùng dân tộc thiểu số, trong đó nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên và mở rộng đào tạo nghề là hai giải pháp mũi nhọn. Tỉnh sẽ tập trung khảo sát nhu cầu thực tiễn, tăng cường phối hợp giữa nhà trường – doanh nghiệp – địa phương trong định hướng nghề nghiệp và giải quyết việc làm; đồng thời tăng cường truyền thông để nâng cao nhận thức cộng đồng về giá trị của học nghề, học suốt đời.
Phương Trang - Trịnh Thu