Ứng dụng nghệ thuật gấp giấy Origami trong giảng dạy môn Toán ở giáo dục trung học

Origami toán học là phương pháp sử dụng nghệ thuật gấp giấy để dạy và học các khái niệm toán học. Trong quá trình này, giáo viên và học sinh áp dụng các kỹ thuật gấp giấy để trực quan hóa và khám phá những khái niệm toán học như hình học, đối xứng, phép biến hình, tỷ lệ và các đặc tính của hình học không gian. Nghiên cứu này tập trung vào việc tìm hiểu cách các giáo viên từ các quốc gia Pháp, Đức, Anh và Hà Lan thử nghiệm và áp dụng phương pháp origami trong giảng dạy, thông qua việc sử dụng lý thuyết Grounded. Dữ liệu thu thập được sẽ được mã hóa thành các chủ đề chính để phát hiện các xu hướng và mô hình chung.

Qua quá trình phân tích dữ liệu, nghiên cứu đã xác định bốn nhóm chủ đề chính. Thứ nhất, các chủ đề toán học được giảng dạy qua origami là nhóm lớn nhất trong nghiên cứu. Origami được sử dụng để giảng dạy nhiều chủ đề toán học, chủ yếu là hình học, nhưng cũng bao gồm các chủ đề phức tạp hơn như các mối quan hệ, hàm số, các phép toán chứng minh và lý thuyết đồ thị. Thứ hai, lý do giáo viên sử dụng origami bao gồm việc giúp học sinh trực quan hóa các khái niệm toán học trừu tượng, phát triển khả năng tư duy không gian và làm tăng sự hứng thú của học sinh với môn toán. Thứ ba, các khía cạnh của quá trình giảng dạy chỉ ra rằng origami được sử dụng ở các giai đoạn khác nhau trong quá trình giảng dạy. Một số giáo viên sử dụng origami từ đầu bài học để giới thiệu các khái niệm mới, trong khi những người khác sử dụng công cụ này để củng cố và phát triển các kiến thức đã học. Ngoài ra, origami còn giúp học sinh chuyển từ cách học toán phi chính thức sang chính thức, sử dụng các thuật ngữ và ký hiệu toán học chuẩn xác hơn. Cuối cùng, lời khuyên cho giáo viên về cách triển khai và áp dụng origami trong lớp học, từ việc chuẩn bị bài học, hướng dẫn học sinh thực hiện bài tập gấp giấy, đến cách khuyến khích các đồng nghiệp áp dụng phương pháp này.

Nguồn: Pexels.com

Kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng origami toán học có thể được áp dụng rộng rãi trong việc giảng dạy toán học, đặc biệt là trong việc giúp học sinh hiểu và áp dụng các khái niệm toán học trừu tượng một cách trực quan. Các giáo viên đã sử dụng phương pháp này để giúp học sinh nắm vững các khái niệm toán học và phát triển các kỹ năng tư duy không gian, sự sáng tạo, cũng như khả năng giải quyết vấn đề. Tuy nhiên, việc áp dụng origami trong giảng dạy toán học vẫn gặp phải một số khó khăn, bao gồm thiếu tài liệu hướng dẫn cụ thể và sự khó khăn trong việc tích hợp origami vào chương trình giảng dạy hiện tại. Nghiên cứu khuyến nghị rằng các chương trình đào tạo giáo viên cần được thiết kế để giúp giáo viên làm quen với các phương pháp giảng dạy sáng tạo như origami và cung cấp các tài liệu hỗ trợ cần thiết để áp dụng phương pháp này trong giảng dạy.

Ngoài ra, cần có thêm nghiên cứu về cách thức tích hợp origami vào các bài giảng toán học, phát triển các hướng dẫn giảng dạy chi tiết và các kế hoạch bài học phù hợp. Điều này sẽ giúp tối ưu hóa việc sử dụng origami trong giáo dục toán học và nâng cao hiệu quả giảng dạy. Nghiên cứu cũng nhấn mạnh sự cần thiết phải tạo ra một môi trường học tập sáng tạo, nơi học sinh không chỉ học toán học qua lý thuyết mà còn được trải nghiệm và khám phá các khái niệm toán học thông qua các hoạt động thực tiễn như origami.

Tóm lại, nghiên cứu này đóng góp vào việc mở rộng hiểu biết về ứng dụng của origami trong giảng dạy toán học ở cấp trung học, đồng thời đưa ra những thông tin quý giá về các thử nghiệm và kinh nghiệm của giáo viên khi áp dụng phương pháp này. Những phát hiện từ nghiên cứu này sẽ giúp các giáo viên, nhà nghiên cứu và nhà hoạch định chính sách giáo dục phát triển các phương pháp giảng dạy mới, sáng tạo và hiệu quả, nhằm nâng cao chất lượng dạy và học toán học trong các trường học.

Hoàng Dũng lược dịch

Nguồn:

van Wijk, J., Bos, R., Shvarts, A., & Doorman, M. (2025). Mathematics teachers’ professional experimentation with mathematical origami in secondary education. Eurasia Journal of Mathematics, Science and Technology Education, 21(2), em2572.

https://doi.org/10.29333/ejmste/15911