Các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng giáo dục đại học Việt Nam trong bối cảnh Cách mạng Công nghiệp 4.0

Nghiên cứu sử dụng phương pháp Delphi định tính, thông qua 20 cuộc phỏng vấn sâu với các chuyên gia trong lĩnh vực giáo dục đại học. Phương pháp này giúp thu thập các quan điểm đa dạng từ các chuyên gia, từ đó tìm ra các yếu tố quan trọng nhất trong việc đo lường chất lượng giáo dục đại học.

Kết quả nghiên cứu cho thấy rằng chất lượng giáo dục đại học ở Việt Nam cần phải được đo lường một cách toàn diện, kết hợp cả các yếu tố chức năng và kỹ thuật. Các yếu tố này được phân thành 12 nhóm chính trong mô hình đo lường chất lượng, bao gồm: (1) Đầu ra, (2) Tư duy phản biện và giải quyết vấn đề, (3) Khả năng tổ chức và quản lý, (4) Khả năng thích nghi, (5) Học suốt đời, (6) Quy trình giảng dạy, (7) Sáng tạo và đổi mới, (8) Chuyên môn và số hóa, (9) Quy trình hành chính, (10) Quy trình học tập, (11) Ngoại ngữ, và (12) Đầu vào. Mô hình này chỉ ra rằng yếu tố đầu ra và năng lực người học có tầm quan trọng vượt trội so với yếu tố đầu vào và các quy trình giáo dục. Điều này nhấn mạnh yêu cầu cần có các chính sách phù hợp để cải thiện hiệu quả chất lượng giáo dục tại các cơ sở giáo dục đại học Việt Nam.

Chất lượng giáo dục đại học là một khái niệm phức tạp với nhiều yếu tố tác động từ các bên liên quan, bao gồm các cơ sở giáo dục, người học, nhà tuyển dụng, và xã hội. Trong bối cảnh Cách mạng Công nghiệp 4.0, thị trường lao động không chỉ yêu cầu người lao động có kiến thức chuyên môn mà còn phải có các kỹ năng mềm như khả năng làm việc nhóm, tư duy sáng tạo, và khả năng giải quyết vấn đề. Vì vậy, các yếu tố như sáng tạo, khả năng thích nghi, và học suốt đời ngày càng được coi là quan trọng trong mô hình chất lượng giáo dục.

Ngoài ra, nghiên cứu cũng làm rõ sự kết hợp giữa các yếu tố kỹ thuật và chức năng trong mô hình chất lượng giáo dục đại học. Trong đó, các yếu tố kỹ thuật bao gồm việc áp dụng công nghệ, số hóa trong giảng dạy và học tập, giúp sinh viên không chỉ nắm vững kiến thức mà còn có khả năng sử dụng công nghệ để giải quyết vấn đề trong môi trường làm việc hiện đại. Yếu tố chức năng, như quy trình giảng dạy, sáng tạo và đổi mới, đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành nền tảng kiến thức vững chắc và phát triển các kỹ năng cần thiết cho người học.

Phát triển năng lực người học, đặc biệt là các kỹ năng cần thiết cho thị trường lao động, là yếu tố quan trọng trong việc nâng cao chất lượng giáo dục. Trong nghiên cứu này, các yếu tố như tư duy phản biện, khả năng giải quyết vấn đề, và khả năng làm việc nhóm được đánh giá cao. Các yếu tố này không chỉ giúp sinh viên hoàn thành tốt chương trình học mà còn chuẩn bị cho họ sự thích ứng nhanh chóng với yêu cầu của công việc trong tương lai.

Nguồn: Pixabay.com

Từ các kết quả thu được, bài báo cũng chỉ ra rằng chất lượng đầu vào, mặc dù vẫn quan trọng, nhưng không phải là yếu tố quyết định nhất trong việc nâng cao chất lượng giáo dục đại học. Các yếu tố như quy trình học tập, sự tham gia của sinh viên, và môi trường học tập có ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả học tập và sự phát triển toàn diện của người học. Đặc biệt, trong bối cảnh Việt Nam, yêu cầu về chất lượng đầu vào đối với sinh viên đã được thiết lập thông qua các điều kiện đầu vào tối thiểu của Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Kết luận từ nghiên cứu này cho thấy rằng chất lượng giáo dục đại học ở Việt Nam cần phải được cải thiện một cách toàn diện, với sự tập trung đặc biệt vào các yếu tố đầu ra và năng lực người học. Để thực hiện điều này, các cơ sở giáo dục cần phải thay đổi phương pháp giảng dạy, đầu tư vào công nghệ, và xây dựng môi trường học tập sáng tạo và thích ứng với nhu cầu thị trường. Các nhà hoạch định chính sách cần thiết phải xem xét và điều chỉnh các chiến lược giáo dục để phù hợp với xu hướng của Cách mạng Công nghiệp 4.0 và các yêu cầu mới của thị trường lao động.

Bài báo kết luận rằng mô hình đo lường chất lượng giáo dục đại học tại Việt Nam cần được phát triển thêm để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của xã hội và thị trường lao động. Các yếu tố kỹ thuật và chức năng phải được kết hợp một cách chặt chẽ để tạo ra một hệ thống giáo dục có thể trang bị cho sinh viên những kỹ năng cần thiết để thành công trong môi trường công nghiệp 4.0.

Hoàng Dũng lược dịch

Nguồn:

Nguyen, P. T., Nguyen, Q. L. H. T. T., Nguyen, L. T., & Huynh, V. D. B. (2022). Factors Affecting Vietnamese Higher Education Quality in the Context of Industry 4.0. Vietnam Journal of Education, 6(3), 225-237. https://doi.org/10.52296/vje.2022.223