Giáo dục mầm non là bước đầu tiên trong hành trình học tập của trẻ, nơi các em được trang bị kỹ năng xã hội, cảm xúc và nhận thức cần thiết để tiếp tục học tập ở bậc cao hơn. Tuy nhiên, tại Nigeria, hệ thống giáo dục mầm non đang phải đối mặt với một vấn đề nghiêm trọng: chất lượng giáo viên. Nghiên cứu từ Đại học Port Harcourt (Nigeria) nêu bật sự cần thiết của việc cải thiện chất lượng giáo viên, nhấn mạnh đây là yếu tố then chốt để xây dựng một hệ thống giáo dục mầm non hiệu quả và bền vững.
Trong bối cảnh giáo dục mầm non phần lớn do khu vực tư nhân điều hành, mục tiêu lợi nhuận đã làm lu mờ trách nhiệm nâng cao chất lượng dịch vụ. Các trường mầm non thường tuyển dụng những giáo viên không có trình độ chuyên môn phù hợp, khiến chất lượng giáo dục suy giảm đáng kể. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến sự phát triển cá nhân của trẻ mà còn làm giảm khả năng phát triển nhân lực bền vững của quốc gia. Giáo viên đóng vai trò trung tâm trong mọi chương trình giáo dục. Những chương trình được thiết kế tốt có thể thất bại hoàn toàn nếu thiếu đội ngũ giáo viên đạt chuẩn. Tại Nigeria, tình trạng giáo viên không đủ tiêu chuẩn phổ biến ở các trường mầm non là “hồi chuông” cảnh tỉnh về sự cần thiết phải đầu tư vào chất lượng giáo dục. Nhiều giáo viên tại các trường này không có bằng cấp chuyên môn hoặc chưa qua đào tạo bài bản, dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng đối với sự phát triển toàn diện của trẻ.
Để khắc phục tình trạng này, trước hết, chính phủ cần tham gia trực tiếp vào việc cung cấp giáo dục mầm non thay vì để khu vực tư nhân độc quyền. Việc này sẽ giúp đảm bảo rằng mọi trẻ em đều có cơ hội tiếp cận với giáo dục chất lượng cao, bất kể hoàn cảnh kinh tế. Chính phủ cũng nên yêu cầu tất cả các trường đại học thành lập khoa đào tạo giáo viên mầm non, với mục tiêu cung cấp đội ngũ giáo viên được đào tạo chuyên sâu và bài bản.
Một phần quan trọng trong việc nâng cao chất lượng giáo viên là xây dựng các tiêu chí đánh giá cụ thể, rõ ràng và khách quan. Đánh giá chất lượng giáo viên cần dựa trên các tiêu chí như trình độ học vấn, khả năng sư phạm, kỹ năng quản lý lớp học, và sự phát triển chuyên môn liên tục. Các hệ thống đánh giá hiệu quả không chỉ giúp nhận diện những điểm mạnh và yếu của giáo viên mà còn tạo cơ sở cho việc thiết kế các chương trình hỗ trợ và đào tạo phù hợp. Ví dụ, việc sử dụng phản hồi từ học sinh và phụ huynh, kết hợp với đánh giá của các chuyên gia giáo dục, có thể cung cấp cái nhìn toàn diện hơn về chất lượng giảng dạy.
Ngoài ra, các chương trình đào tạo giáo viên cần chú trọng vào việc phát triển năng lực ứng dụng công nghệ trong giảng dạy. Sự tích hợp giữa phương pháp sư phạm truyền thống và công nghệ hiện đại sẽ giúp giáo viên tiếp cận gần hơn với nhu cầu học tập của thế hệ trẻ. Để làm được điều này, các khóa tập huấn, hội thảo và chương trình thực tế cần được triển khai định kỳ, đồng thời khuyến khích giáo viên tham gia các cộng đồng học tập chuyên môn nhằm chia sẻ kinh nghiệm và học hỏi lẫn nhau. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp tư nhân cần coi việc đầu tư vào giáo dục mầm non là một phần trong trách nhiệm xã hội của họ. Đây không chỉ là một cách để cải thiện hình ảnh doanh nghiệp mà còn đóng góp vào sự phát triển bền vững của xã hội. Khi các doanh nghiệp cam kết nâng cao chất lượng giáo dục, họ không chỉ giúp cải thiện điều kiện sống cho thế hệ trẻ mà còn thúc đẩy công bằng xã hội, hòa nhập và bình đẳng trong giáo dục. Đồng thời, mối liên hệ giữa chất lượng giáo viên và sự phát triển bền vững là một điểm đáng chú ý. Khi giáo dục mầm non được đảm bảo, trẻ em sẽ có nền tảng vững chắc để phát triển toàn diện. Điều này không chỉ mang lại lợi ích cá nhân cho trẻ mà còn tạo điều kiện để quốc gia phát triển nhân lực chất lượng cao trong tương lai.
Cải thiện chất lượng giáo viên trong giáo dục mầm non không chỉ là trách nhiệm của một nhóm cá nhân hay tổ chức mà cần có sự hợp tác từ nhiều phía, bao gồm chính phủ, khu vực tư nhân và các tổ chức giáo dục. Những nỗ lực này không chỉ mang lại lợi ích ngắn hạn mà còn góp phần xây dựng một xã hội công bằng, bền vững và phát triển. Với các biện pháp cải cách phù hợp, Nigeria có thể trở thành hình mẫu trong việc nâng cao chất lượng giáo dục mầm non, từ đó thúc đẩy sự phát triển bền vững trên toàn cầu.
Tại Việt Nam, vấn đề đào tạo chất lượng giáo viên mầm non cũng đang nhận được sự quan tâm lớn. Các chương trình đào tạo hiện nay tại Việt Nam đã có những bước tiến trong việc chuẩn hóa giáo trình và cải thiện phương pháp giảng dạy, tuy nhiên vẫn còn tồn tại nhiều bất cập như thiếu đội ngũ giảng viên chất lượng cao và sự không đồng đều giữa các cơ sở đào tạo. Học hỏi từ Nigeria, Việt Nam cần đẩy mạnh việc nâng cao kỹ năng thực hành cho giáo viên thông qua các khóa huấn luyện thực tế và chương trình cố vấn chuyên sâu. Việc áp dụng hệ thống đánh giá hiệu quả, như phản hồi từ học sinh và phụ huynh, kết hợp với giám sát của các chuyên gia giáo dục, sẽ tạo điều kiện để xây dựng đội ngũ giáo viên đạt chuẩn. Ngoài ra, việc tăng cường đầu tư cơ sở vật chất và chính sách lương thưởng hấp dẫn cũng là yếu tố quan trọng để thu hút nhân tài vào ngành giáo dục mầm non. Bằng cách kết hợp các bài học từ quốc tế và thực tiễn trong nước, Việt Nam có thể xây dựng một hệ thống đào tạo giáo viên mầm non vững mạnh, đáp ứng tốt hơn nhu cầu giáo dục trong thời kỳ đổi mới và hội nhập.
Huyền Đức lược dịch
Nguồn: Nwaokugha, D. O., & Nwaogu, O. A. (2024). Prioritizing Teacher Quality in Early Childhood Care and Education in Nigeria. International Journal of Innovative Psychology & Social Development, 12(4), 60-74.