Nghiên cứu đã phân tích dữ liệu từ 40 giảng viên và 167 sinh viên đến từ 5 chương trình đào tạo giáo viên địa lý ở khu vực Đông Nam Bộ và Đồng bằng Sông Cửu Long. Kết quả cho thấy, nhìn chung, sinh viên sư phạm được đánh giá đạt trình độ "tương đối thành thạo" trong năng lực GEC. Điều này phản ánh qua việc sinh viên tự tin hơn về khả năng địa lý của mình so với năng lực giáo dục và các năng lực hỗ trợ khác. Đáng chú ý, sự tự tin này của sinh viên cũng được giảng viên xác nhận, cho thấy có sự đồng thuận giữa hai nhóm trong việc đánh giá.
Một trong những điểm nổi bật của nghiên cứu là việc xác định sáu yếu tố chính ảnh hưởng đến sự phát triển năng lực GEC của sinh viên. Yếu tố có tác động mạnh mẽ nhất là cơ sở vật chất học tập, đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ sinh viên phát triển các kỹ năng cần thiết. Cơ sở vật chất không chỉ bao gồm phòng học, trang thiết bị giảng dạy mà còn là các tài nguyên học tập hiện đại như công nghệ và thiết bị thực hành. Sự sẵn có và chất lượng của cơ sở vật chất ảnh hưởng trực tiếp đến trải nghiệm học tập của sinh viên, giúp họ tiếp cận được kiến thức và thực hành một cách hiệu quả hơn.
Yếu tố tiếp theo là bản thân sinh viên và phương pháp giảng dạy. Điều này cho thấy rằng động lực học tập, sự tích cực tham gia vào các hoạt động và khả năng tự học đóng vai trò quyết định đến kết quả học tập của sinh viên. Đồng thời, phương pháp giảng dạy của giảng viên, sự đổi mới và linh hoạt trong các phương pháp sư phạm, việc khuyến khích tư duy phản biện và thực hành thực tế cũng có vai trò quan trọng không kém. Sự tương tác chặt chẽ giữa giảng viên và sinh viên, cũng như việc tạo ra môi trường học tập tích cực, giúp sinh viên phát triển toàn diện hơn về năng lực giáo dục địa lý.
Nguồn Pixabay
Ngoài ra, chương trình đào tạo và vai trò của giảng viên cũng được đánh giá là những yếu tố quan trọng tác động đến sự hình thành và phát triển năng lực của sinh viên. Chương trình đào tạo không chỉ cần đáp ứng các tiêu chuẩn học thuật mà còn phải linh hoạt, phù hợp với nhu cầu thực tiễn và sự thay đổi của xã hội. Giảng viên đóng vai trò hướng dẫn, truyền đạt kiến thức và hỗ trợ sinh viên vượt qua những thách thức trong quá trình học tập. Chính sự tận tâm, trình độ chuyên môn và khả năng giảng dạy của giảng viên sẽ quyết định mức độ phát triển của sinh viên trong suốt quá trình đào tạo.
Cuối cùng, yếu tố đánh giá cũng góp phần không nhỏ vào sự phát triển năng lực GEC của sinh viên. Các phương pháp đánh giá phải công bằng, khách quan và đa dạng để có thể đo lường được đầy đủ các khía cạnh năng lực của sinh viên. Việc đánh giá không chỉ dừng lại ở việc chấm điểm mà cần phản ánh đúng năng lực thực tế, đưa ra nhận xét có tính xây dựng giúp sinh viên nhận thức rõ hơn về điểm mạnh và những điểm cần cải thiện của bản thân.
Các nhà thiết kế chương trình và giảng viên sư phạm cần chú trọng đổi mới nội dung, phương pháp giảng dạy và đánh giá để giúp sinh viên đạt được trình độ cao hơn về năng lực khi hoàn thành quá trình đào tạo. Cần có sự đầu tư thích đáng vào cơ sở vật chất, nâng cao năng lực giảng dạy của giảng viên, và tạo ra môi trường học tập thân thiện, sáng tạo để sinh viên phát triển toàn diện các kỹ năng cần thiết. Từ đó, sinh viên không chỉ nắm vững kiến thức chuyên môn mà còn có khả năng vận dụng hiệu quả trong giảng dạy thực tiễn, đáp ứng tốt yêu cầu và thách thức trong bối cảnh giáo dục hiện đại.
Như vậy, Bài báo cung cấp cái nhìn toàn diện về sự phát triển năng lực giáo dục địa lý của sinh viên sư phạm đồng thời gợi mở những hướng đi thiết thực để cải tiến chương trình đào tạo, phương pháp giảng dạy và đánh giá, góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên tương lai. Việc chú trọng vào các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình hình thành và phát triển năng lực sẽ giúp nâng cao chất lượng giáo dục, tạo nên một thế hệ giáo viên có năng lực vững vàng và tinh thần đổi mới sáng tạo trong môi trường giảng dạy thực tiễn.
Hoàng Dũng
Nguồn:
Ha, T. V. (2022). Students and Lecturers’ Perceptions of Pre-service Teachers’ Geography Education Competence Level and Influencing Factors in Five Initial Teacher Training Programs in the Southeast and Mekong Delta Regions of Vietnam. Vietnam Journal of Education, 6(Special Issue), 31-44.