Thí sinh dự thi đánh giá năng lực. Ảnh: PV
Điều chỉnh cấu trúc bài thi
Theo lãnh đạo các trường, việc điều chỉnh trong tổ chức các kỳ thi là yêu cầu bắt buộc nhưng vẫn trên tinh thần ổn định nhất có thể để giảm thiểu sự xáo trộn cho học sinh.
Cụ thể, theo Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Tiến Thảo, Giám đốc Trung tâm Khảo thí, Đại học Quốc gia Hà Nội, Bài thi đánh giá năng lực (HSA) của Đại học Quốc gia Hà Nội có ba phần: Toán học và Xử lý số liệu, Văn học – Ngôn ngữ, Khoa học. Điểm mới nổi bật của bài thi năm 2025 là phần thi khoa học, thí sinh được lựa chọn phần thi thứ ba theo sở trường, năng lực chuyên biệt của thí sinh; số lượng câu hỏi và cách đặt câu hỏi trong mỗi chủ đề; câu hỏi gắn với tình huống thực tiễn, tác phẩm ngoài sách giáo khoa; câu hỏi chùm xuất hiện trong tất cả các phần thi; thí sinh được lựa chọn phần thi thứ ba.
Về cấu trúc bài thi, phần thứ ba được cải tiến với 50 câu hỏi thi trong 60 phút. Để hoàn thành phần thi thứ ba, thí sinh có hai cách lựa chọn phần thi Khoa học hoặc tiếng Anh. Phần thi Khoa học thí sinh được lựa chọn 3 trong 5 chủ đề vật lý, hóa học, sinh học, lịch sử, địa lí, mỗi chủ đề có 17 câu hỏi (gồm 1 câu thử nghiệm). Phần thi Khoa học phát huy sở trường các thí sinh lựa chọn môn học theo chương trình giáo dục phổ thông mới. Ngoài ra, thí sinh cũng có thể chọn phần thi tiếng Anh thay thế phần thi Khoa học để xét tuyển vào các ngành đào tạo ngoại ngữ, văn hóa và ngôn ngữ nước ngoài. “Đây cũng là một trong những hướng đi đón đầu chủ trương đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học thời gian tới”, Giáo sư Nguyễn Tiến Thảo cho hay.
Đề thi sẽ có khoảng 75% là câu hỏi trắc nghiệm khách quan 4 lựa chọn và 25% câu hỏi điền đáp án. Nếu năm ngoái, câu hỏi chùm chỉ xuất hiện ở phần thi ngôn ngữ, từ năm 2025, đề thi đánh giá năng lực của Đại học Quốc gia Hà Nội bổ sung câu hỏi chùm trong tất cả các phần thi, chủ đề thi. Câu hỏi chùm gồm đầu bài chung và các câu hỏi riêng phát triển đánh giá năng lực thí sinh từ cấp độ thấp đến cấp độ cao. Câu hỏi chùm sẽ khai thác nguồn dữ kiện phong phú, đánh giá tư duy học sinh theo từng lĩnh vực và xuyên lĩnh vực. Đây là những thay đổi về xây dựng ngân hàng câu hỏi thi đánh giá năng lực. Một điều chỉnh thí sinh cần đặc biệt lưu ý là năm 2025, các câu hỏi trong đề thi sẽ không sắp xếp từ dễ đến khó mà được xáo trộn một cách ngẫu nhiên theo ma trận cố định. Điểm bài thi được tính dựa trên tổng số câu trả lời đúng, các câu trả lời sai không bị trừ điểm. Trong bài thi chính thức, điểm đạt được trên máy sẽ hiện ra sau khi thí sinh kết thúc các phần thi.
Ông Thảo cho hay đa phần các trường đại học sử dụng kết quả bài thi đánh giá năng lực có thể nhận hồ sơ theo tổng số điểm bài thi nhưng một số trường có thể có thêm các yêu cầu về các chủ đề lựa chọn ở phần thi khoa học (phần 3). Phần thi tiếng Anh được thiết kế để đánh giá năng lực ngoại ngữ phục vụ tuyển sinh các ngành đào tạo ngoại ngữ. Với những điều chỉnh trên, Giáo sư Nguyễn Tiến Thảo cho hay thí sinh có thể sử dụng đề thi tham khảo để làm quen với dạng thức bài thi, ôn tập bổ sung kiến thức, kỹ năng và luyện tập cách kiểm soát thời gian khi làm bài cho bài thi chính thức năm 2025.
Đại học Quốc gia Hồ Chí Minh cũng cho biết năm 2025 sẽ điều chỉnh cấu trúc đề thi đánh giá năng lực phù hợp với Chương trình giáo dục phổ thông 2018. Theo đó, đối với phần giải quyết vấn đề, cấu trúc đề thi từ năm 2025 sẽ gồm 6 nhóm lĩnh vực vật lý, hóa học, sinh học, lịch sử, địa lý và giáo dục kinh tế - pháp luật. Thí sinh được quyền lựa chọn các câu hỏi thuộc 3 trong 6 lĩnh vực phù hợp với mình. Tuy nhiên, những phần cốt lõi của đề thi sẽ không thay đổi, như đánh giá năng lực sử dụng ngôn ngữ tiếng Anh, tiếng Việt, toán học, logic, phân tích số liệu…
Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh cũng công bố Kỳ thi đánh giá năng lực chuyên biệt của trường năm 2025 sẽ gồm 6 bài thi độc lập: Toán học, Vật lý, Hóa học, Sinh học, Ngữ văn, Tiếng Anh. Trong đó, đề thi Toán, Vật lý, Hóa học, Sinh học gồm 40 câu, chia thành ba phần, thay vì 50 câu với hai phần như trước đây. Với môn Ngữ văn, đề gồm 22 câu ở ba phần: đọc hiểu (trắc nghiệm); viết đoạn văn ngắn; bài luận. Trong đó phần viết đoạn văn ngắn là nội dung mới so với đề các năm trước. Với môn Tiếng Anh, cấu trúc đề thi giữ nguyên, gồm bốn phần nghe, nói, đọc, viết; ngữ liệu được lấy trong nhiều lĩnh vực khác nhau.
Thi Đánh giá tư duy: Cung cấp bài thi thử online
Đại học Bách khoa Hà Nội cho hay kỳ thi đánh giá tư duy năm 2025 giữ ổn định về cấu trúc, nội dung và hình thức thi.
Cụ thể, cấu trúc bài thi giữ nguyên 3 phần với tổng điểm tối đa là 100. Trong đó, 2 phần thi Tư duy toán học và Tư duy khoa học giải quyết vấn đề có tỷ trọng cao hơn, mỗi phần thi 60 phút và tối đa là 40 điểm. Còn lại, phần Tư duy đọc hiểu có 30 phút thi, tối đa 20 điểm. Các câu hỏi sẽ không đi chi tiết vào kiến thức của một môn học cụ thể nào mà chủ yếu đưa ra các ngữ liệu để thí sinh vận dụng tư duy, kinh nghiệm đã tích lũy để giải quyết một vấn đề khoa học. Do đó, thí sinh không cần học thuộc lòng các công thức, định lý phức tạp hoặc quá khó mà chỉ cần phân tích ngữ liệu để giải quyết yêu cầu của đề bài.
Điểm điều chỉnh là Đại học Bách khoa Hà Nội sẽ rà soát ngân hàng câu hỏi để đảm bảo bám sát chương trình giáo dục phổ thông 2018. Những câu hỏi có kiến thức không nằm trong chương trình mới sẽ được loại bỏ. Bên cạnh đó, một điểm mới đáng lưu ý là Đại học Bách khoa Hà Nội sẽ cung cấp các bài thi online trên hệ thống thi thử của kỳ thi đánh giá tư duy để thí sinh trải nghiệm, luyện kỹ năng làm bài cũng như có một nguồn ôn tập chính thống trước khi thi thật. Trường cũng sẽ xuất bản cẩm nang chính thống về kỳ thi đánh giá tư duy năm 2025 để thí sinh có tài liệu tham khảo tin cậy, trong đó có hướng dẫn chi tiết về nội dung câu hỏi, cách phân tích câu hỏi, các phương pháp làm bài để đạt kết quả tốt nhất.
Trong những năm qua, số lượng thí sinh dự các kỳ thi tuyển sinh riêng của các cơ sở giáo dục đại học không ngừng tăng lên, đặc biệt là ở hai kỳ thi đánh giá năng lực của hai đại học quốc gia. Số cơ sở giáo dục dựa vào điểm các kỳ thi này để xét tuyển cũng tăng lên trên 100 trường. Số cơ sở giáo dục tổ chức kỳ riêng cũng gia tăng theo từng năm. Đến năm 2024, có khoảng 10 trường tổ chức kỳ thi riêng. Năm 2025, dự kiến có thêm Trường Đại học sư phạm 2 và khối trường quân đội cũng sẽ tổ chức kỳ thi tuyển sinh riêng. Thí sinh có thể theo dõi thông tin trên cổng thông tin điện tử của các trường và các phương tiện thông tin đại chúng để nắm bắt thông tin và có sự chuẩn bị tốt cho các kỳ thi.
Thái Bình