Tích hợp công nghệ vào việc dạy và học tiếng Anh ở bậc đại học: Một nghiên cứu phân tích thư mục

Tích hợp công nghệ vào dạy và học tiếng Anh như ngôn ngữ thứ hai (EFL) và ngôn ngữ nước ngoài (ESL) đã trở thành một xu hướng nổi bật trong giáo dục đại học từ thế kỷ 20. Các nghiên cứu đã chỉ ra sự tiến triển mạnh mẽ của công nghệ trong giáo dục, từ việc sử dụng các công cụ máy tính đơn giản đến các hệ thống học trực tuyến và trí tuệ nhân tạo (AI). Tuy nhiên, tổng quan đầy đủ và toàn diện về những tác động của việc tích hợp công nghệ vào giáo dục tiếng Anh vẫn còn thiếu. Do đó, nghiên cứu thư mục này đã phân tích 1.677 bài báo liên quan, nhằm xác định trạng thái hiện tại, xu hướng phát triển, và các tác giả, chi nhánh và quốc gia có nhiều nghiên cứu nổi bật nhất trong lĩnh vực này.

Nghiên cứu sử dụng ba công cụ chính: Bibliomagika, VOSviewer, và Biblioshiny để phân tích dữ liệu và đưa ra các kết luận về sự phát triển của các bài báo, nguồn xuất bản, đồng tác giả giữa các tác giả và quốc gia, cũng như sự phát triển của các từ khóa liên quan đến công nghệ trong giáo dục tiếng Anh. Các công cụ này giúp lập bản đồ các giai đoạn phát triển chính của công nghệ trong việc học ngôn ngữ.

Phân tích cho thấy sự phát triển của công nghệ trong giáo dục tiếng Anh diễn ra qua ba giai đoạn chính:

- Giai đoạn khởi đầu (1982-2010): Đây là thời kỳ mà số lượng ấn phẩm liên quan đến công nghệ trong giáo dục tiếng Anh còn rất hạn chế, với số lượng bài báo dưới 10 mỗi năm. Các nghiên cứu ban đầu chủ yếu tập trung vào việc sử dụng CALL (Computer-Assisted Language Learning) và các công cụ máy tính cơ bản để hỗ trợ dạy và học tiếng Anh.

- Giai đoạn phát triển (2010-2016): Số lượng ấn phẩm tăng lên đáng kể từ 23 bài báo vào năm 2010 đến 69 bài vào năm 2016. Trong giai đoạn này, sự phát triển nhanh chóng của công nghệ, đặc biệt là các công cụ như MALL (Mobile-Assisted Language Learning), e-learning, và các công cụ Web 2.0, đã thúc đẩy nghiên cứu tập trung vào việc áp dụng các công nghệ tiên tiến trong học tiếng Anh.

- Giai đoạn bùng nổ (2016 đến nay): Đại dịch COVID-19 đã đẩy nhanh sự tích hợp của công nghệ trong giáo dục, đặc biệt là với việc áp dụng các nền tảng học trực tuyến, trò chơi, và trí tuệ nhân tạo (AI). Các nghiên cứu gần đây đã tập trung vào việc sử dụng MOOCs (khóa học trực tuyến mở rộng), học trực tuyến và học ảo, cũng như việc sử dụng AI để cải thiện quá trình học ngôn ngữ.

Nguồn: moderncampus

Nghiên cứu cũng phân tích các kỹ năng tiếng Anh được cải thiện nhờ công nghệ, bao gồm:

- Viết: Là kỹ năng được nghiên cứu nhiều nhất, sử dụng các công cụ như ứng dụng trò chơi, máy tính và web để cải thiện khả năng viết của người học.

- Nghe, nói, đọc: Những kỹ năng này cũng được cải thiện nhờ các công cụ như video, bài nghe trực tuyến và ứng dụng di động. Ví dụ, các nghiên cứu của Bahrani & Sim (2011) và Park & Kim (2011) đã chứng minh tác động tích cực của các công cụ công nghệ đối với việc cải thiện kỹ năng nghe và đọc.

- Động lực và tương tác: Công nghệ còn hỗ trợ cải thiện sự tương tác giữa học viên và giáo viên, đồng thời nâng cao động lực học tập thông qua các ứng dụng trò chơi và mạng xã hội.

Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng công nghệ chỉ thực sự hiệu quả khi được kết hợp với các phương pháp giảng dạy có cấu trúc và phù hợp. Các phương pháp như giảng dạy dựa trên nhiệm vụ (Task-Based Language Teaching - TBLT) và phương pháp giảng dạy dựa trên dự án (Project-Based Learning - PBL) được đánh giá là có tiềm năng khi kết hợp với công nghệ. Ví dụ, Robillos và cộng sự (2023) đã chỉ ra rằng việc tích hợp công nghệ với TBLT mang lại kết quả tốt hơn cho người học tiếng Anh.

Phân tích từ khóa cho thấy sáu cụm từ khóa chính liên quan đến các công nghệ trong học ngôn ngữ. Các cụm từ khóa phổ biến nhất bao gồm CALL, MALL, học trực tuyến, và trí tuệ nhân tạo. Đặc biệt, các từ khóa liên quan đến học tập di động và COVID-19 cho thấy xu hướng sử dụng công nghệ để đối phó với thách thức từ đại dịch. Điều này thể hiện rằng sự phát triển công nghệ trong giáo dục tiếng Anh đã chuyển từ các công nghệ hỗ trợ máy tính sang các công nghệ tiên tiến hơn như AI và mạng nơ-ron.

Mặc dù nghiên cứu này cung cấp một cái nhìn toàn diện về tích hợp công nghệ trong học tiếng Anh ở bậc đại học, nhưng vẫn còn một số hạn chế. Nghiên cứu chỉ dựa trên cơ sở dữ liệu SCOPUS, bỏ qua các nguồn khác như Web of Science, dẫn đến việc bỏ sót các nghiên cứu quan trọng khác. Thêm vào đó, dữ liệu chỉ giới hạn ở các bài báo tiếng Anh, khiến cho các nghiên cứu được công bố bằng ngôn ngữ khác không được phân tích.

Tuy nhiên, nghiên cứu đã chỉ ra một số xu hướng và điểm nóng mà các nghiên cứu tương lai có thể tập trung vào, như việc tối ưu hóa công nghệ cho từng phương pháp giảng dạy và đánh giá tác động của các yếu tố tâm lý như động lực và tương tác khi áp dụng công nghệ vào học ngôn ngữ. Nghiên cứu này đã làm sáng tỏ quá trình phát triển lịch sử và tình trạng hiện tại của việc tích hợp công nghệ vào học tiếng Anh ở bậc đại học. Công nghệ đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao chất lượng giáo dục, đặc biệt là trong thời kỳ đại dịch. Tuy nhiên, để công nghệ thực sự hiệu quả, cần có sự kết hợp với các phương pháp giảng dạy dựa trên nghiên cứu sư phạm.

Vân An lược dịch

Nguồn:

Wang, Y., & Kabilan, M. K. (2024). Integrating technology into English learning in higher education: a bibliometric analysis. Cogent Education, 11(1). https://doi.org/10.1080/2331186X.2024.2404201