Trong những năm gần đây, các trường đại học chuyên ngành sư phạm và khoa học giáo dục ở Việt Nam đã chuyển trọng tâm từ giảng dạy sang nghiên cứu. Trước những hoàn cảnh này, các giảng viên phải chuyển đổi từ vai trò đơn thuần là người hướng dẫn sang người hướng dẫn-nghiên cứu. Tuy nhiên, nghiên cứu giáo dục của Việt Nam hiện vẫn còn nhiều hạn chế.
Khung dành cho các nhà nghiên cứu giáo dục Việt Nam (VFER) được kỳ vọng sẽ là công cụ để các nhà nghiên cứu giáo dục Việt Nam tự đánh giá kỹ năng của mình và hỗ trợ họ phát triển phẩm chất nghề nghiệp từ bậc cơ sở đến bậc cao hơn. Khung mới này được lấy cảm hứng và bắt nguồn từ khung Vitae Researcher của Vương quốc Anh (RDF) với những sửa đổi cần thiết để phù hợp với lĩnh vực nghiên cứu giáo dục cũng như bối cảnh địa phương của Việt Nam. Ngược lại với các khung phát triển nghề nghiệp được giới thiệu trước đây, RDF dựa trên các đánh giá định lượng và sử dụng các thuộc tính liên quan đến tâm lý nghề nghiệp dành riêng cho nhà nghiên cứu để cung cấp khung đánh giá áp dụng cho tất cả các nhà khoa học ở mọi cấp độ nghề nghiệp, từ sơ cấp đến nâng cao. Đồng thời RDF giúp các nhà khoa học nhớ lại và phân tích các kỹ năng của họ, từ đó hỗ trợ họ lập kế hoạch phát triển nghề nghiệp về kiến thức, kỹ năng, hành vi và phẩm chất cá nhân.
Hiện nay, VFER đang được triển khai thí điểm tại một số cơ sở sư phạm và khoa học giáo dục của Việt Nam. Việt Nam cũng đã tổ chức các hội thảo để giới thiệu khung năng lực này tới các nghiên cứu sinh, giảng viên và nhà nghiên cứu giáo dục. Nhóm nghiên cứu dự định kết hợp VFER vào các chương trình thạc sĩ và tiến sĩ trong giáo dục tại Việt Nam cùng với đó là các tổ chức sư phạm và khoa học giáo dục cũng có thể sử dụng VFER làm chuẩn mực cho việc tuyển dụng, ứng cử và đánh giá đội ngũ giảng viên của họ. Tương tự, Hội đồng Giáo sư Nhà nước Việt Nam cũng có thể sử dụng VFER làm cơ sở để bổ nhiệm giáo sư, phó giáo sư trong lĩnh vực sư phạm và khoa học giáo dục. Các lĩnh vực nghiên cứu khác về khoa học xã hội như du lịch, kinh tế hay quản lý ở Việt Nam và các quốc gia khác cũng có thể áp dụng VFER để phát triển khung năng lực nghiên cứu của riêng mình.
Hồng Anh lược dịch
Nguồn: Pham, T. V., Nguyen, L. M. T., Tran, T., Duong, H. Y. T., Tran, H. H., & Nghiem, T. T. (2024). Introducing a Competency Framework for Educational Researchers: The Case of Vietnam. Evaluation Review, 0(0).